Yeniden Çerçeveleme (Reframing) Nedir? Yaşamdan Örnekler

Hayatımızın bir parçası olan günlük deneyimlerimiz, olaylar ve ilişkiler, farklı açılardan bakıldığında farklı anlamlar taşıyabilir. İşte bu noktada "yeniden çerçeveleme" (reframing) kavramı devreye girer. Yeniden çerçeveleme, psikoloji literatüründe yaygın olarak kullanılan bir terimdir ve bir olayı, durumu veya düşünceyi farklı bir perspektiften ele alarak anlamını veya duygusal tepkilerini değiştirmeye yönelik bir stratejiyi ifade eder.

Perspektif değiştirme, yeniden çerçevelemenin temel ilkesidir. Bu strateji, bir olayı veya düşünceyi farklı bir açıdan görmeyi gerektirir. Özellikle zorlayıcı veya olumsuz durumlarla karşılaşıldığında, bu durumları daha pozitif veya yapıcı bir şekilde ele almak için kullanılabilir. Örneğin, iş yerindeki yoğun bir iş yükünü düşünün. Bu durumu "baskı altında hissetmek" yerine "kendimi geliştirme fırsatları bulmak" olarak yeniden çerçevelemek, motivasyonunuzu artırabilir.

Dilin gücü, yeniden çerçeveleme sürecinde kritik bir rol oynar. Sözcükleri ve ifadeleri dikkatlice seçerek, olayları daha olumlu bir şekilde ifade etmeyi veya algılamayı amaçlar. Örneğin, bir sağlık sorunuyla karşılaştığınızda, "Hastayım ve bu korkutucu" yerine "Bu bir fırsat olabilir, daha sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek için bir başlangıç noktası" şeklinde düşünmek, duygusal tepkilerinizi olumlu yönde etkileyebilir. Fakat bu durumu toksik pozitiflikle karıştırmamak gerekir. Toksik pozitiflik kendimize zarar verebilecek davranış ve olayların dahi olumlanmasına sebep olur. Yeniden çerçeveleme ise farklı perspektiflerden bakarak daha gerçekçi bir görünüm sağlar.

Esnek düşünme, yeniden çerçeveleme becerisini geliştirmenin bir diğer önemli yönüdür. Bu strateji, olayların ve düşüncelerin tek bir doğru yolu olmadığını kabul eder ve değişen koşullara uyum sağlamamıza yardımcı olabilir. Örneğin, bir iş teklifi aldınız ve bu teklif mevcut yaşam tarzınızı değiştirmenizi gerektiriyor. İlk başta bu durumu stresli olarak görebilirsiniz, ancak esnek düşünerek yeni bir şehirde çalışmanın size yeni fırsatlar sunabileceğini düşünmeye başlayabilirsiniz.

Örnek Olaylar:

1. İş Değişikliği: Bir kişi uzun süredir aynı işte çalışmaktadır ve bu iş ona monoton gelmeye başlamıştır. Bu durumu olumsuz bir şekilde düşünerek mutsuzluğunu artırabilir. Ancak yeniden çerçeveleme yaparak, iş değişikliğinin yeni bir kariyer fırsatı olabileceğini ve kişisel gelişimi teşvik edeceğini görebilir. Bu bakış açısı, iş değişikliğini daha heyecan verici bir adım haline getirebilir.

2. Sağlık Sorunu: Bir kişi bir sağlık sorunuyla karşılaşmış ve bu durumun hayatını olumsuz etkilemesinden endişelenmektedir. Yeniden çerçeveleme yaparak, bu sağlık sorununu bir uyanış çağrısı olarak görmeye başlayabilir. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapma fırsatı olarak ele alarak, daha sağlıklı bir yaşam sürmeye yönelik motivasyonunu artırabilir.

3. Çift İlişkisindeki Sorunlar: Bir kişi eşiyle problemler yaşamaktadır ve bu problemlerin kaynağını eşinin kendisini artık sevmediği yönünde yorumlamaktadır. Eşi son zamanlarda kendisini görmezden geliyor, sürekli iş yerinde olup bitenlerle meşgul oluyordu.Hatta evde bile iş yapmaya başlamıştı. Bu durumda kişi de artık eşinin kendisini sevmediğini aralarında bir problem olduğunu düşünmeye başlamıştı. Sonra bu düşüncesine farklı bir açıdan bakmaya karar verdi ve eşinin iş yerinde terfi alması sebebiyle artan sorumluluğunun kendisini kaygılı hissetmesine sebep olduğunu ve son zamanlarda da bununla baş etmeye çalıştığını düşündü. Olaya karşı bakış açısını değiştirerek eşiyle konuşmaya ve problemi çözmeye karar verdi. Yeniden çerçeveleme bu olayda problemi çözmek için bir adım atmasını sağladı, aksi taktirde eşinin artık kendisini sevmediğini düşünecek ve çözüm için bir adım atmayacaktı.

Sonuç olarak, yeniden çerçeveleme, düşünce ve duygusal tepkilerinizi yönlendirmenin güçlü bir yoludur. Bir olayı veya düşünceyi farklı bir perspektiften ele alarak, yaşamınızın çeşitli yönlerini olumlu bir şekilde etkileyebilirsiniz. Bu beceriyi geliştirmek, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürmenize yardımcı olabilir.

-Psk. Ferhat POLAT