Kendini Gerçekleştiren Kehanet
Gündelik hayatınızda kendinizi ‘‘Al işte, biliyordum böyle olacağını’’ derken buluyor musunuz? Psikoloji bilimi bu durumu ‘Kendini Gerçekleştiren Kehanet’ teorisi olarak tanımlar. Başlangıçta temelsiz ve yanlış olsa bile belirli bir inanca sahip olunması ve bu inancı doğrulayacak şekilde davranışın etkilenmesidir. Başka bir deyişle, bir birey veya grup belirli bir inanca sahip olduğunda ve inanç doğruymuş gibi davrandığında, bu inançla uyumlu davranışlara ve sonuçlara yol açabilir.
Akademik kariyeriniz, ikili ilişkileriniz, günlük rutinleriniz gibi bir çok noktada kendini gerçekleştiren kehanetin örnekleriyle karşılaşabilirsiniz. Örneğin, romantik ilişkilerinizde öz sevginiz ile ilgili problemleriniz varsa, partnerinizin davranışlarını size değer vermediği yönünde yorumlayabilirsiniz. Bu inanç doğrultusunda karşınızdaki kişiye karşı bazı davranışlarda bulunursunuz ve bunun getirisi olarak partneriniz bu olumsuz beklentileri doğrular şekilde davranabilir. Aslında onun davranışını oluşturan sizin yanlış temellenmiş inancınızdır. Bunun yanı sıra sadece olumsuz değil olumlu örnekleri de yer almaktadır. Mesela gireceğiniz sınava yönelik başarılı olacağınız şekilde bir inancınız var ise çalışma motivasyonunuz yüksek olur ve sıkı çalışmanızın karşılığını yüksek notlar ile alırsınız. Ama başarısız olacağınıza dair inançlarınız varsa bu inanç çalışma davranışınızı olumsuz yönde etkileyebilir ve beklediğiniz gibi başarısız olabilirsiniz.
Sonuç olarak, kaderiniz sizin kendi elinizde. Eğer beklentilerinizi olumlu düşüncelerle oluşturursanız davranışlarınız da o yönde ilerler ve hayatınızdaki sonuçları pozitifleriyle değiştirebilirsiniz.
