İlişkinin olmazsa olmazı nelerdir diye sorsam size, bambaşka cevaplar gelir aklınıza. Bende bu soruyla ilk karşılaştığımda, bulunduğum gruptan çeşitli cevaplar gelmişti. Aşk,sevgi,saygı,güven,tutku,ortak zevkler,ortak kültür… Bunlar önemli olabilir ama cevap bunlar değildi. Neler olmalı ki bir sistemde, iki kişi de kendini yeterince güvende hissedebilsin? İki birbirinden farklı birey, iki farklı kişilik, iki farklı geçmiş, iki farklı aile dinamiği nasıl olursa birbirlerine güvenle bağlanarak devam ettirebilirler ilişkilerini?
Sevgi Yeterli Değildir!
Elbette değildir. Sevgi de diğer duygular gibi artar ve azalır. Tüm duygular ve düşünceler gelip geçer. Bu sebeple aşkta yetmez, tutku da, kariyerinin iyi oluşu da, fiziksel görüntüsünün hoşunuza gitmesi de güvenli bir ilişki için. İlişkiye başlamak için yeterli olabilir fakat ilerleyen zamanlarda sadece duygulara ve kalıplaşmış bazı değerlere tutunarak devam ettirmeye çalışırsanız ilişkinizi, zamanla uzaklaştığınızı fark eder, eskisi gibi hissetmediğiniz için kendinizi suçlar, bir şeylerin eksik olduğunu görür ama neyi tamamlamanız gerektiğini bilemezsiniz.
PEKİ NE LAZIM?
Stan Tatkin’in deyimiyle ‘Güvenli İşleyen İlişki’ için başka gereklililkler vardır. Ortak amaç ve prensipler uzun ömürlü ilişkiler için gereklidir. Çiftin birlikte karar verdiği, gönülden onayladıkları amaçlar ve prensipler. Adalet gereklidir. İki kişinin içinde bulunduğu sistemin adaletli olması. Adil paylaşılan sorumluluklar, adil haklar, adil kayıplar. Dürüstlük gerekir uzun ömürlü ilişki için. Dürüstlük güven duygusunu da bereberinde getirir zaten. Hassasiyet gerekir. Partnerinizin hassasiyetlerini bilmek ve bunları önemsemek. İşbirliği ve dayanışma gerekir. Destek olmak ve hayatın yükünü birlikte omuzlamak. Ortak bir hayat yaşandığını bilmek gerekir. Bu ortaklıkta imkanları da birllikte kullanmaya gönüllü olmak. İşte bunlardır uzun ömürlü ilişkilerin olmazsa olmazları.
Kazan-Kazan Kuralı
İlişki iki kişinin ortak kazanımıyla keyifli hale gelir. Birinin kazanıp diğerinin kaybettiği ilişki tat vermez. Şunu bilmeliyiz ki birbirimizin kazanmasına izin vermek, kendi kazancımızı arttırır. Çift terapisti Stan Tatkin şöyle bir örnekle çok güzel açıklamıştı bu durumu: ‘Çift ayaklarından birbirine bağlı gibidir. Beraber hareket ederlerse giderler, edemezlerse gidemezler, farklı yönlere çekilirlerse ileriye doğru gidemezler. Biri düşerse ikisi de düşmüş olur. ‘ Çift olarak kazanabilmek içinse kişisel çıkarların değil, ilişkinin çıkarlarının gözetilmesi önemlidir. Partnerinizin hatalarına değil, problemin çözümüne odaklanmak,eleştirel yaklaşmak yerine yapıcı olmak, partnerinizi aşağılamak verine övmek, şeffaf olmak, kırdığınızı farkettiğinizde hızlıca onarmak, tehdit etmemek, korkutmamak, üçüncü kişilerin yanında kollamak, açık etmek yerine açıklarını kapatarak bir takım olduğunuzu hatırlamak ve hatırlatmak iki kişinin de günün sonunda kazanmasına olanak sağlar.
Küçük Ayrıntılarla Büyük Değişimler
Yapılan ufak değişiklikler bile, göle atılan para gibi halka halka yayılır ilişkinin içinde. Yeter ki siz gönüllü olun güvenli bir ilişkiye. Bazı küçük öneriler hazırladım. Hepsini yapamayabilirsiniz fakat birkaçını bile ilişkinizin içine yerleştirmeyi başarırsanız, ilişkiniz için bir iyilik yapmış olacaksınız.
Sarılın, işe giderken,eve gelince, sebepsizce sarılın.
Sevdiği küçük ayrıntıları hatırlayarak onu önemsediğinizi gösterin.
Takdir edin,övün, iyi yaptığı şeyleri dile getirin.
Gün içinde birlikte değilseniz iletişim kurun.
Onu tanımaya çalışın. Onu merak ettiğinizi hissettirin.
Birbirinizin hayalleri,çocukluk anıları gibi sorular sorarak sohbet konularını arttırın.
İlişkinize ait ritüeller oluşturun. Ritüelleri oluştururken birlikte karar verin.
Özür dilemeyi bilin. Hızlı onarımın önemini unutmayın.
Birlikte gülün,espriler,şakalar yapın.
Jestler, süprizler yapın.
Baş başa vakit geçirin.
Birbirinizi neden seçtiğinizi hatırlayın, hatırlatın.
Fotoğraflarınıza bakıp güzel anıları tazeleyin.
Duygularınızı paylaşmaktan çekinmeyin.
İlişkinizi şansa bırakmayın, güvenli ilişkilerde kalın….
Uzman Klinik Psikolog
Merve Kılıç Nurkan
İlişkilerinizi şansa bırakmamak için iki kitap önerisi : AMIR LEVINE ile RACHEL HELLER’ in BAĞLANMA ve JOHN GOTTMAN ile NAN SILVER’ ın EVLİLİĞİ SÜRDÜRMENİN YEDİ İLKESİ
