Ergenlerde Sosyal Medya ve Kimlik İnşası


1. **Sosyal Medyanın Kimlik Gelişimine Etkisi:**
- Ergenler sosyal medya aracılığıyla “ben kimim?” sorusuna dışsal geri bildirimlerle yanıt
ararlar.
- Beğeni ve takipçi sayısı, öz-değerin ölçütü haline gelebilir.
- Sanal dünyada oluşturulan “ideal benlik”, gerçek benlikle çatıştığında kimlik karmaşası
doğar.
- Sosyal medya, görünürlük üzerinden bir “değer ekonomisi” yaratır.
2. **Dijital Benlik ve Gerçek Benlik Arasındaki Fark:**
- Dijital benlik, düzenlenmiş ve filtrelenmiş bir imaj sunar.
- Gerçek benlik ise hatalar, eksikler ve kırılganlıklarıyla var olur.
- Bu iki alan arasındaki fark büyüdükçe ergen, içsel yabancılaşma yaşar.
- “Online kimlik” üzerinden onay arayışı, içsel güveni zayıflatır.
3. **Psikolojik Sonuçlar:**
- Sosyal karşılaştırmalar, düşük benlik saygısına ve beden memnuniyetsizliğine yol açabilir.
- Sosyal medya bağımlılığı, dikkat dağınıklığı ve duygusal dengesizlikle ilişkilidir.
- FOMO (bir şeyleri kaçırma korkusu) sürekli uyarılmışlık hali yaratır.
- Ergen, dijital ortamda kabul görmek için kendi değerlerinden uzaklaşabilir.
4. **Aile ve Okulun Rolü:**
- Ebeveyn, ergenin sosyal medya kullanımında rehberlik etmelidir.
- Dijital denetim yerine “dijital diyalog” yaklaşımı benimsenmelidir.
- Okullarda dijital okuryazarlık programları, bilinçli medya kullanımı kazandırır.
- Gerçek sosyal deneyimler (spor, sanat, gönüllülük) çevrim içi dünyanın dengesini sağlar.
5. **Terapötik Yaklaşımlar:**
- Bilişsel-davranışçı terapi, sosyal medya kaynaklı olumsuz inançları dönüştürmede
etkilidir.
- Şema terapi, “onay arayıcı” ve “kusursuz olmalıyım” şemalarıyla çalışmayı sağlar.
- Mindfulness, ergenin anda kalma ve içsel farkındalık becerisini güçlendirir.
- Grup terapileri, gerçek bağlantıların yeniden kurulmasına yardımcı olur.
Sonuç olarak, sosyal medya ergen kimliğinin bir parçası haline gelmiştir. Ancak dijital
görünürlük, içsel değerlerin yerine geçmemelidir. Farkındalık, empati ve öz-şefkat temelli
bir yaklaşım, ergenin hem dijital hem gerçek dünyada sağlıklı bir benlik inşa etmesine katkı
sağlar.