Depresyon nedir? Tedavi yöntemleri nelerdir?


Sözlük anlamı çökkünlük olan deprsyon sıkça karşımıza çıkan bir psikiyatrik hastalıktır. Hayatta herkes zaman zaman bir takım sıkıntılar, problemler yaşayabilmektedir. Fakat bazı kişilerde yaşadıkları belirtiler yoğuna bağlı olarak semptom halini alarak hastalık kategorisinde ele alınmaktadır. Depresyon, süreğen bir üzüntü ve günlük işlevlerinizi en az iki hafta boyunca yerine getirememe ile beraber normalde yapmaktan keyif aldığınız etkinliklere olan ilginin kaybolması ile tanımlanan bir hastalıktır. Depresyonda olan insanlarda genellikle enerji kaybı, iştah değişikliği, daha az ya da çok uyuma, kaygı, konsantrasyon azalması, kararsızlık, huzursuzluk, değersiz, suçlu ya da umutsuz hissetme, kendine zarar verme veya intihar düşünceleri gibi durumlardan bazıları görülmektedir. Depresyon herkesin başına gelebilecek bir durumdur.
Depresyonun farklı alt tipleri vardır. Amerikan Psikiyatri Birliği’nin sınıflandırma sistemine göre depresyonun alt grupları şunlardır:
1. Majör depresif bozukluk.
2. Distimik bozukluk.
3. Bipolar bozukluk'taki depresyon.
4. Genel bir tıbbi duruma bağlı depresyon.
5. Depresyonlu uyum bozuklu¤u.
6. Başka türlü adlandırılamayan depresif bozukluk.
a- Premenstrüel disforik bozukluk.
b- Minör depresif bozukluk.
c- Yineleyen kısa depresif bozukluk.
Dünyanın neresinde yapılırsa yapılsın, bütün araştırmalarda depresyonun kadınlarda erkeklere göre iki kez daha fazla görüldüğü ortaya çıkmıştır. Depresif erkekler kadınlara göre alkol ve uyuşturucu kullanmaya daha eğilimlidirler.
Depresif kadınların profesyonel yardım alma konusunda erkeklerden daha istekli olduğu, erkeklerin ise depresyonun ağır aşamasına kadar destek almayı ertelediği bilinmektedir.
Depresyonun başlıca belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Sürekli üzgün hissetmek
Umutsuzluk
Çaresizlik
Sorumlulukları erteleme
Günlük aktivitelere ilgi ve zevk kaybı
Aşırı yemek yeme veya iştahsızlık
Uyku sorunları
Sürekli yorgun hissetme
Konuşmada ve hareketlerde yavaşlık
Değersiz ve suçluluk duyguları
Konsantrasyon kaybı,
Karar vermede güçlük
İntihar düşünceleri
Cinsel arzuda isteksizlik
Hayattan keyif almama
Yalnızlık ve yalıtılmışlık
Geleceğe karşı umutsuzluk
Geçmiş olayları sürekli düşünme ve kendini suçlama
Depresyonda olduğunuzu düşünüyorsanız ne yapabilirsiniz?
• Güvendiğiniz biri ile duygularınız hakkında konuşun. İnsanların çoğu, kendilerini önemseyen biriyle konuştuktan sonra daha iyi hissetmektedir.
• Uzmanlardan yardım isteyin. Sağlık çalışanı veya doktorunuz başlamak için iyi bir yerdir.
• Doğru bir yardım alarak daha iyi olabileceğinizi unutmayın.
• İyi olduğunuz zamanlarda yapmaktan hoşlandığınız etkinlikleri yapın.
• Bağlarınızı koruyun. Aileniz ve arkadaşlarınızla iletişiminizi koparmayın.
• Kısa bir yürüyüş bile olsa düzenli olarak egzersiz yapın.
• Düzenli yeme ve uyku alışkanlıklarına sadık kalın.
• Depresyonda olabileceğinizi ve beklentilerinizi değiştirebileceğinizi kabul edin. Genellikle eskisi kadar kendinizi yeterli hissedemeyeceğinizi unutmayın.
• Alkol kullanımından kaçının veya alkol kullanımını kısıtlayın ve uyuşturucu kullanmaktan kaçının. Bu alışkanlıklar depresyonu kötüleştirebilir.
• Eğer intihar etme düşünceniz varsa hemen yardım almak için biriyle iletişime geçin.
Depresyonun tedavisi
Bir psikiyatri hekimi tarafından tanılama aşaması gerçekleştirildikten sonra depresyon tedavisi için bir planlama yapılabilir. Depresyon tedavisinde ilaç tedavisi, psikoterapi yöntemleri, ve özellikle yoğun depresyon geçirenler için uygulanan beyin uyarımı teknikleri kullanılabilmektedir.
Eğer depresyon hafif düzeyde ise psikoterapi, tek başına yeterli olabilmektedir. Araştırmalar ilaç tedavisinin yanında psikoterapi yönteminin de eş güdümsel olarak yürütülmesinin oldukça etkili olduğunu ortaya koymaktadır.
Depresyon tedavisinde özellikle Bilişsel Davranışçı terapi, Emdr terapi, Eft teknikleri gibi bilişsel ağırlıklı terapi modelleri oldukça etkilidir. Psikoterapi ile danışanın duygu düşünce ve davranış kalıpları yeniden ele alınarak işlevsel olmayan düşünceler ortaya çıkartılarak yeniden ele alınır ve değişim için seanslar düzenlenir.