Covert Borderline Kişilik Bozukluğu: Sessiz Fırtınanın İç Dünyası
Covert Borderline’ın Temel Özellikleri
1. Sessiz Fırtınalar: Covert borderline bireyler dışarıdan sakin, uyumlu ve kontrollü görünürler. Ancak iç dünyalarında yoğun öfke, değersizlik ve terk edilme korkusuyla mücadele ederler. Bu çatışmalar genellikle dışa değil, içe yönelir.
2. Pasif-Agresif Davranışlar: Duygularını doğrudan ifade etmekte zorlandıkları için pasif-agresif tutumlar, geri çekilme veya soğukluk gibi dolaylı tepkiler sık görülür.
3. Aşırı Özfarkındalık ve Suçluluk: Covert borderline bireyler, hata yaptıklarında kendilerini derin biçimde suçlarlar. Utanç duygusu, içsel eleştirinin en güçlü aracıdır. Bu durum, mükemmeliyetçilik eğilimini de tetikleyebilir.
4. Görünmez Bağlanma Kaygısı: İlişkilerde sevgi ve yakınlık arzusu yoğundur; ancak reddedilme korkusu nedeniyle bu ihtiyaç bastırılır. Bu kişiler çoğu zaman “soğuk”, “bağımsız” veya “mantıklı” görünürken içsel olarak onaylanma arayışı içindedir.
5. Duygusal Doyumsuzluk: Kendilik algıları kırılgandır. Sevildiklerinde bile “gerçekten hak etmediğine” inanabilirler. Bu da ilişkilerde sürekli bir duygusal mesafe yaratır.
Covert Borderline ile Overt Borderline Arasındaki Fark
Özellik Overt Borderline Covert Borderline
Duyguların dışavurumu Yoğun, ani, dışa dönük tepkiler Bastırılmış, içe yönelmiş öfke
İlişki tarzı Fırtınalı, dramatik Sessiz, geri çekilen
Özdeğer algısı Değersizlik duygusu açıkça ifade edilir Değersizlik duygusu gizlenir, mükemmeliyetçilikle maskelenir
Görünüm Kaotik, kontrolsüz Uyumlu, mantıklı, “iyi insan” imajı
Tanı zorluğu Belirtiler görünür Belirtiler örtük, depresyonla karışabilir
Köken: Çocukluk Dönemi Deneyimleri
Covert borderline kişilik yapılanmasının temelinde, genellikle duygusal ihmal, koşullu sevgi veya duyguların bastırılmasını teşvik eden ebeveynlik biçimleri yer alır. Çocuk, duygularını ifade ettiğinde reddedilmiş veya eleştirilmiş olabilir. Bu nedenle sevgi ve onay almanın yolu, duygularını kontrol etmekten geçtiğine inanır.
Bu durum, erişkinlikte “duygusal kendilik” ile “uyumlu görünme” arasında kalıcı bir çatışma yaratır.
Terapi ve İyileşme Süreci
Covert borderline bireylerde terapötik süreç genellikle zaman alır. Çünkü kişi duygusal acısını paylaşmaktan veya terapiste güvenmekten çekinir.
Diyalektik Davranış Terapisi (DBT), Şema Terapi ve Bütüncül Psikodinamik yaklaşımlar, içsel çatışmaların fark edilip dönüştürülmesinde etkili yöntemlerdir.
Terapide temel amaç, kişinin bastırılmış duygularına güvenli bir şekilde temas etmesi, özşefkat geliştirmesi ve “mükemmel görünme zorunluluğu” yerine “otantik benlik” ile temas kurabilmesidir.
Sonuç
Covert borderline kişilik bozukluğu, görünürde sakin ama içsel olarak fırtınalı bir ruhsal yapıdır. Bu bireyler genellikle başkalarını anlamakta çok iyidir, fakat kendilerine aynı anlayışı göstermekten yoksundurlar.
İyileşme süreci; utançtan kabule, kontrol çabasından duygusal teslimiyete doğru bir içsel yolculuğu gerektirir.
