Uzm. Dr. Emel Koyuncu Kütük

1995 yılında Ankara Özel Tevfik Fikret Lisesi'nden mezun oldum. 1996-2003 yılları arasında Erciyes Üniversitesi'nde almış olduğum Tıp Eğitiminin akabinde iki yıla yakın bir süre pratisyen hekim olarak çalışma fırsatı buldum. Ardından 2005-2010 yılları arasında Ankara Numune Eğitim ve AraştırmaHastanesi-Ankara AMATEM bünyesinde psikiyatri asistanı olarak görev yaptım. Eğitimim süresince Bilişsel Davranışçı Terapi, Aile Terapisi kuramsal eğitimlerini ayrıca aldım.

GATA Uyku Laboratuvarında uyku bozuklukları üzerine çalıştım. Asistanlığım süresince yurt içi ve yurt dışı çeşitli kongre ve eğitim aktivitelerine katılımım oldu. Nihayetinde 2010 yılında Uzman Doktor ünvanına hak kazandım ve zorunlu hizmetimi Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tamamladım. Özellikle Aile içi Şiddet, Alkol/Madde Bağımlılığı, Şizofreni konuları başta olmak üzere çeşitli sosyal sorumluluk projelerinde koordinatör ve aktif çalışmacı olarak görev yaptım. Yapmış olduğum çalışmalar Adıyaman Valiliği tarafından plaket ile ödüllendirildi. Özellikle bağımlılık konularında eğitim faaliyetlerinde bulundum.

CİTEB bünyesinde cinsel terapi eğitimimi tamamladıktan sonra, 2015 -2017 yılları arasında Bartın Devlet Hastanesi'nde başhekim yardımcısı olarak çalıştım. İlde görev yaptığım süre boyunca Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi ile İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nde Davranış Bilimleri ve Fizyolojik Psikoloji derslerinde öğretim görevlisi olarak görev aldım. Asistanlık eğitimim ve uzmanlık pratiğim süresince çeşitli ulusal ve uluslar arası hakemli dergilerde yayımlanmış makalelerim, bilimsel toplantılarda sunulan bildirilerim mevcuttur. Akademik faaliyetlerimi titizlikle sürdürmekteyim.

Mesleki çalışmalarıma Ankara'da bulunan özel muayenehanemde hizmet vermekteyim. Evliyim, iki çocuğum var.

Depresyon

Anksiyete Bozukluğu

Bipolar Bozukluk

Obsesif Kompulsif Bozukluk

Şizofreni

Sosyal Fobi

Panik Bozukluk

Panik Atak

Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Majör Depresif Bozukluk

Baş Dönmeleri

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Demans

Uykusuzluk

Sınav Kaygısı

Özgüven Sorunu (Kendine Güven Sorunu)

Distimik Bozukluk

Baş Ağrıları

Stres

Somatizasyon Bozukluğu

Atipik Psikoz

Uyurgezerlik

Alkol ve Madde Bağımlılığı

Bağımlılık tedavisi

Vajinismus

Travma

Altını Islatma Problemi

Cinsel İsteksizlik

Motivasyon Eksikliği

Psikoterapi

Deliryum

Borderline Kişilik Bozukluğu

Özgül Fobi

Kekemelik

Ereksiyon Sorunu

Kişilik Bozuklukları

Aile İçi İletişim Sorunları

Ergenlik sorunları

Genel psikiyatrik uygulamalar

Psikiyatrik Bozukluk

Bilişsel davranışçı terapi

Farmako Terapi

Ergen Psikoterapi Çalışması ve Tedavisi

Aile Terapisi

Cinsel terapi

Psikodinamik psikoterapi

Alkol bağımlılığı tedavisi

Madde bağımlılığı

Yetişkin Psikoterapisi

Varoluşçu psikoterapi

Yas Terapisi

Duygu odaklı terapi (eft)

• Yenilmaz E, Kumsar NA, Kütük EK, Dilbaz N. (2014)Comparison between Clinical Features and Residual Depressive Symptoms of Patients with Bipolar Depressive and Unipolar Depressive Disorder in Remission. J Psychiatry  17:119 doi: 10.4172/1994-8220.1000119
• Koyuncu Kutuk E, Akkisi-Kumsar N, Dilbaz N, Kaya H.The Comparison of hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis’s response to the stimulation of psychological stress in the abstinence period of alcohol-dependent patients with first degree unaffected relati
• Gümüştaş F, Yulaf Y, Gökçe S, Sağlam S, Kütük EK.[One-Year Retrospective Analysis of Forensic Cases Referred to Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic in the Province of Adiyaman]. Cukurova Med J.  2014; 39-2: S280-289
• Koyuncu Kütük E, Akkişi Kumsar N, Kaya H, Bolat Kaya Ö, Dilbaz N.Psychiatric Aspects of Adult-Onset Hallervorden Spatz Syndrome: A report of two cases. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences  2015;28:265-268 DOI: 10.5350/DAJPN201
• Kütük EK, Çelik M, Dilbaz HN. (2015)Beden dismorfik bozukluğu olan iki hastada tedavi niyetine madde kullanımı: olgu sunumu. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 1:1
• Emel Koyuncu Kütük, Funda Gümüştaş, Behice Han Almış (2017)Predictors of dating violence in college girls and differences from non-dating violence in psychiatric outcomes. Anadolu Psikiyatri Derg.  DOI: 10.5455/apd.274195
• Behice Han Almış, Emel Koyuncu Kütük, Funda Gümüştaş, Mustafa Çelik.(2017).Kadınlarda Ev İçi Şiddet için Risk Faktörleri ve Ev İçi Şiddete Uğrayan Kadınlarda Ruhsal Bozulmanın Belirleyicileri. Arch Neuropsychiatry.  DOI: 10.5152/npa.2017.19355
• Funda Gümüştaş, Emel Koyuncu Kütük, Yasemin Yulaf, Behice Han Almış.(2017).Psychiatric disorders, developmental and academic difficulties among children and adolescents at-risk for schizophrenia: A controlled study. Psychiatry and Clinical Psychopharmacol
• Egilmez OB, Celik M, Kalenderoglu A, Han Almiş B, Saglam S, Koyuncu Kutuk E, Bulbul F.Spontaneous ejaculations related with aripiprazole. 6. Klinik Psikofarmakoloji Kongresi  2014
• Kalenderoglu A, Celik M, Egilmez OB, Saglam S, Han Almis B, Koyuncu Kutuk E, Bulbul F.Improvement in Negative Symptoms in Schizophrenia Patients Taking Clozapine After Paliperidone Augmentation: A Case Series. 6. Klinik Psikofarmakoloji Kongresi  2014
• Celik M, Kalenderoglu A, Egilmez OB, Saglam S, Koyuncu Kutuk E, Han Almis B.Copycat suicides in 5-year old children: Presentation of 2 cases. 6. Klinik Psikofarmakoloji Kongresi  2014
• Koyuncu Kutuk E, Akkisi-Kumsar N, Dilbaz N, Kaya H.The Comparison of hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis’s response to the stimulation of psychological stress in the abstinence period of alcohol-dependent patients with first degree unaffected relati
• Koyuncu Kütük E, Akkişi Kumsar N, Kaya H, Bolat Kaya Ö, Dilbaz N.Psychiatric Aspects of Adult-Onset Hallervorden Spatz Syndrome: A report of two cases. Türk Psikiyatri Derneği, Ocak 2007, Ankara
• Koyuncu Kutuk E, Akkisi-Kumsar N, Dilbaz N, Kaya H.The Comparison of hypothalamic-pituitary-adrenal (HPA) axis’s response to the stimulation of psychological stress in the abstinence period of alcohol-dependent patients with first degree unaffected relati
• Yenilmez E, Akkisi-Kumsar N, Koyuncu Kutuk E, Dilbaz N.[OP-006] Comparison between clinical features and residual depressive symptoms of patients with bipolar depressive and unipolar depressive disorder in remission Klinik Psikofarmakoloji Bülteni  2014;
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Üniversite öğrencisi kızlarda çocukluk döneminde aile içi fiziksel şiddete uğrama ile depresif ve kaygı belirti düzeyleri ilişkisi ve genç kızların şiddet algısı. 25. Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kongresi, Nisan 2015, İstan
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezinde Kalan Ergen kızların Sosyodemografik verilerinin ve Maruz Kaldıkları İstismarla ilişkili Özelliklerinin İncelenmesi. 25. Ulusal Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Kongresi 1-4 Nisan 2015, İstan
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Depressive and Anxiety Symptoms and Cigarette Smoking Among College Girls. 7. Uluslararası Psikofarmakoloji Kongresi ve 3. Uluslararası Çocuk ve Ergen Psikofarmakolojisi Sempozyumu, 15-19 Nisan 2015, Antalya
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Depressive and anxiety symptoms and cigarette smoking among college girls. Funda Gümüştaş, Emel Koyuncu Kütük. 7. Uluslararası Psikofarmakoloji Kongresi, 15-19 Nisan 2015, Antalya. (POSTER)
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Üniversite öğrencisi kızlarda çocukluk döneminde aile içi fiziksel şiddete uğrama ile depresif ve kaygı belirti düzeyleri ilişkisi ve genç kızların şiddet algısı. Funda Gümüştaş, Emel Koyuncu Kütük. 25. Ulusal Çocuk ve Ergen Ru
• Gumustas F, Koyuncu Kutuk E.Şizofreni tanısı olan ebeveynlerin çocuklarında psikiyatrik tanıların, depresyon, kaygı ve yıkıcı davranış sorun düzeylerinin kontrol grubuyla karşılaştırılmalı incelenmesi. 26. Ulusal Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Kongresi 13-16
• Şizofreni açısından yüksek riskli çocuk ve ergenlerde
• algılanan anne-baba tutumları ve yaşam kalitesi düzeyleri
• Funda GÜMÜŞTAŞ,1
• Neşe PERDAHLI FİŞ,2
• Yasemin YULAF,3
• Emel KOYUNCU KÜTÜK,4
• Gözde YAZKAN AKGÜL,2
• Tuğba Didem KUŞÇU2
• ÖZ
• Amaç: Bu çalışmanın amaçları, şizofreni açısından yüksek risk grubunda bulunan çocuk ve ergenlerin yaşam kalitesi
• düzeylerinin ve algıladıkları anne-baba tutumlarının, annesi ve babası ruhsal açıdan sağlıklı olan çocuk ve ergenlerle
• karşılaştırılması ve çocukların algıladıkları anne-baba tutumlarına ve çocukların yaşam kalitesi düzeylerine etki
• eden etkenlerin incelenmesidir. Yöntem: Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nde şizofreni tanısı ile izlenen anne-babalar
• ile sağlıklı anne-babaların psikiyatrik muayeneleri bir psikiyatrist tarafından yapıldı. Her iki grubun 7-16 yaşları
• arasındaki çocukları ile çocuk psikiyatristi tarafından tanısal görüşme yapıldı, çocuk ve ergenlerin anne-baba tutumları
• ve yaşam kalitesi ile ilgili öz-bildirim ölçeklerini doldurmaları istendi. Bulgular: Yüksek risk grubundaki çocuk ve
• ergenlerin duygusal ve sosyal işlevsellik düzeyleri ile algıladıkları anne-baba kabul/ilgi düzeyi kontrol grubuna göre
• istatistiksel olarak daha düşük bulundu. Yüksek risk grubundaki çocuklar kontrol grubuna göre anne-babalarını
• daha yüksek oranda ‘ihmalkâr’ olarak tanımladılar. Anne-babanın eğitim düzeyi ve babanın çalışma durumu gibi
• sosyodemografik değişkenlerin yaşam kalitesi puanları üzerine anlamlı etkisinin olduğu bulundu. Annesi şizofreni
• hastası olan çocukların yaşam kalitesi puanları, babası hasta olanlara göre anlamlı oranda düşüktü. Anne-babanın
• hastalık ve hastanede yatış süresi uzadıkça yaşam kalitesi puanlarının anlamlı olarak azaldığı saptandı. Sonuç:
• Çalışmamız şizofreni hastası olan anne-babaya sahip çocuk ve ergenlerin, anne-babaları tarafından ihmale uğrama
• risklerinin yüksek olduğunu, özellikle sosyal ve duygusal alanda olmak üzere yaşam kalitelerinde düşüşler olduğunu
• göstermiştir. Genetik açıdan şizofreni için yüksek riski olan çocukların anne-babalarıyla olumlu ilişkiler geliştirmelerini
• de içeren önleyici girişimlere gerek vardır. (Anadolu Psikiyatri Derg 2018; 19:xx-xx)
• Anahtar sözcükler: Anne-baba, şizofreni, yüksek risk, anne-baba tutumları, yaşam kalitesi
• Perceived parental attitudes and the levels quality of life
• in children and adolescents at high risk for schizophrenia
• ABSTRACT
• Objective: The aims of this study were to compare the levels quality of life and perceived parental attitude in
• children and adolescents at high risk for schizophrenia with offspring of parents without any psychiatric disorder,
• and to investigate the factors affecting parental attitudes perceived by children and quality of life of children. Methods:
• The psychiatric assessments of parents with schizophrenia who have been followed up in the Community
• Mental Health Center and that of healthy parents were done by a psychiatrist. Diagnostic interview with the children,
• within the age range of 7-16 years, was conducted by a child psychiatrist. Children and adolescents were asked to
• fill out self-report scales relevant to perceived parental attitudes and quality of life. Results: The levels of emotional
• _____________________________________________________________________________________________________
• 1
• Marmara Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kliniği, İstanbul 2
• Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi ABD, İstanbul 3 İstanbul Gelişim Üniversitesi, Psikoloji ABD, İstanbul 4 Adıyaman Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, Adıyaman
• Yazışma adresi / Correspondence address:
• Uzm. Dr. Funda GÜMÜŞTAŞ, Marmara Üniv. Eğitim Araştırma Hast. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kliniği, 34899 İstanbul, Türkiye
• E-mail: fundagumustas@gmail.com
• Geliş tarihi: 23.10.2017, Kabul tarihi: 19.11.2017, doi: 10.5455/apd.281724
• Anadolu Psikiyatri Derg 2018; 19:xx-xx
• PROOF
• xx Şizofreni açısından yüksek riskli çocuk ve ergenlerde algılanan anne-baba tutumları ve … _____________________________________________________________________________________________________
• and social functioning and the levels of parental acceptance/interest were significantly lower in the high risk group
• when compared to the control group. Children in the high risk group defined their parents as 'negligent' at a higher
• rate than the control group. There was a significant effect of sociodemographic variables such as parental education
• level and paternal vocational status on the quality of life scores. When compared to children of fathers with
• schizophrenia, children of mothers with schizophrenia had much lower quality of life scores. The duration of parental
• illness and the duration of hospitalization were negatively correlated with the quality of life of children. Discussion:
• Our study demonstrated that offspring of parents with schizophrenia had a high risk of being neglected by their
• parents, and a decline in their quality of life, especially in the social and emotional aspects. Preventive interventions
• including development of positive relationships with their parents, are crucial for children at genetic high risk for
• schizophrenia. (Anatolian Journal of Psychiatry 2018; 19:xx-xx)
• GİRİŞ
• Şizofreni başta olmak üzere psikotik bozukluklarda
• görülen düşünce ve algı bozuklukları
• toplumsal ve mesleksel işlevsellikte bozulmalara
• yol açmakta ve genellikle kronik gidiş göstermektedir.1
• Hastalığın yaşamın tüm evrelerini etkileyen
• kronik gidişi bireylerin aile içinde üstlendikleri
• eş ve anne-baba rollerini ve tutumlarını olumsuz
• yönde etkileyebilmektedir.
• Birçok çalışmada şizofreni hastalarının çocuklarında
• ruhsal açıdan sağlıklı anne-babaların
• çocuklarına göre psikiyatrik bozuklukların gelişimi
• açısından riskin artmış olduğu gösterilmiş
• olup, yüksek risk anne-babanın hastalığının
• belirtileriyle karşılaşma veya genetik yatkınlık ile
• ilişkilendirilmiştir.2,3 Anne-babada ciddi ve uzun
• süreli bir ruhsal bozukluğun olması çocukta
• ruhsal ve davranışsal sorunlara yol açmaktadır.4
• Çocuklarının yanı sıra, şizofreni hastalarının
• birinci derece yakınlarında %19 gibi yüksek
• oranda psikiyatrik bozukluğun varlığı bildirilmiştir.5
• Psikotik bozuklukla ilişkili ve ikincil toplumsal
• zorluklar hastaların anne-babalık tutumlarını
• olumsuz etkilemektedir. Şizofreni hastası anneler,
• genellikle çocuklarına daha az olumlu yanıt,
• daha düşük düzeyde bakım ve daha korumacı
• tutum şeklinde uyumsuz bir bağlanma modeli
• göstermektedirler.4 Aile içinde şizofreni hastası
• bir bireyin olması daha az işlevsel ve karmaşık
• bir aile yapısına yol açmaktadır.7 Şizofreni de
• dahil olmak üzere ciddi ruhsal bozukluğu olan
• anne-babalar çocuklarına yeterli ve tutarlı bir
• duygusal ve fiziksel bakım sağlamada güçlükler
• yaşayabilirler.8
• Kronik ruhsal bozukluğu bulunan bir anne-babası
• olan çocukların duygusal sorunların yanı sıra
• davranışsal sorunlar, gelişimsel güçlükler
• gösterdikleri; daha kötü fiziksel sağlık durumu ve
• akademik güçlükler açısından risk altında oldukları
• saptanmıştır.9-11 Bu güçlüklerin ve karmaşık
• aile yapısının sonucunda çocukların yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenebilmektedir. İngiltere’de
• yapılan bir çalışmada, anne-babalarında
• ruhsal bozukluk saptanan çocukların çoğu,
• yaşam kalitelerinin artmasına en çok anne-babalarındaki
• hastalık belirtilerinin azaltılmasının
• katkısının olacağını belirtmişlerdir.12
• Şizofreni için genetik yüksek risk grubunda yer
• alan çocuk ve ergenlerin anne-babaları tarafından
• daha sık ihmale uğrayabileceği ve duygusal
• sorunlar yaşayabileceği, yaşam kalitelerinin
• olumsuz şekilde etkilenebileceği varsayımından
• yola çıkılarak planlanan bu çalışmada; annebabasından
• biri şizofreni hastası olan çocuk ve
• ergenlerde ruhsal sorun varlığı, yaşam kalitesi
• düzeyleri, algıladıkları anne-baba tutumlarının
• incelenmesi ve anne-babalarında ruhsal bozukluk
• olmayan kontrol grubu ile karşılaştırılması
• amaçlanmıştır. Aynı zamanda hasta anne-babanın
• hastalığı ile ilgili değişkenlerin yaşam kalitesi
• ve algılanan anne-baba tutumları ile ilişkisinin
• YÖNTEM
• Katılımcılar
• Adıyaman ve Pendik Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri’nde
• (TRSM) izlenen şizofreni hastalarının
• 7-16 yaşları arasındaki çocukları yüksek risk
• (YR) grubunu, ruhsal açıdan sağlıklı anne-babaların
• çocuk sağlığı polikliniğine başvuran 7-16
• yaşları arasındaki çocukları kontrol grubunu
• oluşturdu. Çalışma için Adıyaman Üniversitesi
• Tıp Fakültesi Dekanlığı Etik Kurul Başkanlığı ve
• Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı
• Etik Kurul Başkanlığı’ndan onay alındı. Tüm
• anne-babaların ve 12 yaşından büyük ergenlerin
• çalışmaya alınmadan önce yazılı onamları, 12
• yaşından küçük çocukların ise sözlü onamları
• alındı. Zeka geriliği, otizmi olan çocuklar ile bilinç
• kaybının eşlik ettiği kafa travması öyküsü ve
• ciddi nörolojik bozukluğu olan çocuklar çalışma
• dışı bırakıldı. Çalışma Eylül 2012-Mart 2013 ile
• Ocak2017-Nisan 2017 tarihleri arasında yapıldı.
• İşlem
• Çocukların cinsiyet dağılımları, yaş ortalaması,
• anne-babalarının yaş ortalamaları, çalışma
• durumları, eğitim düzeyleri, okul öncesi dönemlerde
• temel bakımını kim/kimlerin üstlendiği yarı
• yapılandırılmış sosyodemografik anket görüşmesi
• ile elde edildi. Çocuklar ve anne-babaları
• ile çocuk psikiyatristi tarafından Okul Çağı
• Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni
• Görüşme Çizelgesi (K-SADS)13 kullanılarak
• DSM-IV’e dayalı psikiyatrik tanı görüşmesi yapıldı.
• En sık saptanan tanılardan duygudurum ve
• anksiyete bozuklukları ‘içe yönelim bozuklukları’,
• dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, karşıt
• olma karşı gelme bozukluğu ve davranım bozukluğu
• ise ‘dışa vurum bozuklukları’ başlığı altında
• toplandı. Anne-babaların psikiyatrik değerlendirmeleri
• DSM-IV için Yapılandırılmış Klinik Görüşme
• Formu (SCID-I)14 ile bir psikiyatrist tarafından
• yapıldı. YR grubunun anne-babalarının hastalık
• süresi ve hastanede yatış süresi verilerine
• TRSM’deki dosya bilgilerinden ulaşıldı.
• Öz bildirim ölçekleri ile çocukların yaşam kalitesi
• düzeyleri ile algıladıkları anne-baba tutum şekilleri
• ve düzeyleri incelendi.
• Ölçümler
• Anne-Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ):15 Lamborn
• ve arkadaşları tarafından16 geliştirilen ölçeğin üç
• alt boyutu vardır: Kabul/ilgi, kontrol/denetleme
• ve ruhsal özerklik. Üç alt boyutun ortanca değerlerinin
• altında kalma veya üstünde olma durumuna
• göre anne-babaların demokratiklik düzeyleri
• dört başlıkta kategorize edilmektedir. Ölçek ile
• bir diğer ölçüm tekniği, kabul/ilgi ve kontrol/denetleme
• alt boyutlarının ortanca değerlerinin
• hesaplanmasıyla yapılmasıdır. Kabul/ilgi ve
• kontrol denetleme puanlarının ikisi de ortancanın
• üstünde olduğu olguların anne-babaları ‘demokratik’;
• ikisi de ortancanın altında olduğu olguların
• anne-babaları ‘ihmalkar’; kabul/ilginin ortancanın
• üstünde, kontrol/denetlemenin ortancanın altında
• olanlar ‘müsamahakar’; kabul/ilginin ortancanın
• altında, kontrol/denetlemenin ortancanın
• üstünde olanlar ise ‘otoriter’ anne-baba olarak
• adlandırılmaktadır. Çalışmamızda ikinci ölçüm
• şekli kullanılarak anne-babaların kabul/ilgi ve
• kontrol/denetleme alt boyut düzeyleri elde edilmiş
• ve anne-baba tutumları dört kategoride
• tanımlanmıştır. ABTÖ’nün Türkçe geçerlilik ve
• güvenilirlik çalışması yapılmış, ilköğretim ve lise
• öğrencileri için özgün ölçekteki maddelere benzer
• bir faktör yapısı oluşturduğu gösterilmiştir.
• Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği
• (ÇİYKÖ):17 Fiziksel, duygusal, toplumsal ve okul
• işlevselliği olmak üzere dört alt boyut ve 23
• maddeden oluşan ölçeğin Türkçe geçerlilik ve
• güvenilirliği yapılmış olup çocukların yaşam kalitesini
• değerlendirmede geçerli ve güvenilir
• bulunmuştur. Maddeler 0-100 arasında puanlanmaktadır.
• Sorunun yanıtı hiçbir zaman olarak
• işaretlenmişse 0=100, nadiren olarak işaretlenmişse
• 1=75, bazen olarak işaretlenmişse 2=50,
• sıklıkla olarak işaretlenmişse 3=25, hemen her
• zaman olarak işaretlenmişse 4=0 puan alınmaktadır.
• Ölçek toplam puanı ne kadar yüksekse,
• sağlıkla ilgili yaşam kalitesi de o kadar iyi algılanmaktadır.
• İstatistiksel analiz
• Çalışmada SPSS 20.00 programı kullanılarak
• yüzde, ortalama, standart sapma, ortanca gibi
• tanımlayıcı istatistikler elde edildi. Kategorik
• değişkenlerin incelenmesinde ki-kare testi,
• sürekli değişkenlerin incelenmesinde normal
• dağılım göstermeyen bağımsız iki grupta MannWhitney
• U testi kullanıldı. İki grup arasında
• anlamlı fark çıkan anne-babanın kabul ilgi düzeyi
• ve çocukların yaşam kalitesi puanları gibi sürekli
• değişkenler üzerine, iki grupta anlamlı farklılık
• gösteren anne yaşı, baba yaşı, anne-babanın
• eğitim düzeyleri ve babanın çalışma durumu gibi
• sosyodemografik değişkenlerin etkisi doğrusal
• regresyon analizi ile incelendi. YR grubundaki
• çocukların ABTÖ ve YKÖ puanlarının annebabalarının
• hastalık süresi ve hastanede kalış
• süresi ile ilişkisi Spearman korelasyon analizi ile
• değerlendirildi. Sonuçlar %95 güven aralığında,
• p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirildi.
• BULGULAR
• YR grubu (s=45) ile kontrol grubundaki (s=38)
• çocukların yaş ortalaması ve cinsiyet dağılımları
• arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmadı
• (p<0.05). YR grubundaki çocukların annebabalarının
• yaş ortalaması kontrol grubundaki
• çocukların anne-baba yaş ortalamasına göre
• anlamlı derecede yüksek, anne-babanın eğitim
• düzeyleri ve babaların çalışma oranı kontrol
• grubunun anne-babalarına göre anlamlı oranda
• daha düşüktü (p<0.05) (Tablo 1).
• Çocukların 0-6 ay, 6-12 ay, 1-3 yaş ve 3-5 yaş
• temel bakımlarını iki grupta benzer oranlarda
• anne-babalarının üstlendiği bulundu (Tablo 1).
• Çocukların psikiyatrik değerlendirmeleri sonucunda
• YR grubundaki çocuklarda içe yönelim
• bozuklukları kontrol grubuna göre anlamlı
• düzeyde daha yüksek saptanırken, dışa vurum
• bozuklukları açısından iki grup arasında anlamlı
• xx Şizofreni açısından yüksek riskli çocuk ve ergenlerde algılanan anne-baba tutumları ve … _____________________________________________________________________________________________________
• Tablo 1. Olguların sosyodemografik ve klinik özellikleri
• ________________________________________________________________________________
• Yüksek risk (s=45) Kontrol (s=38)
• Sayı % Sayı % z, χ2 p
• ________________________________________________________________________________
• Çocuğun yaşı (Ort.±SS) 12.1±2.9 12.0±2.8 0.10 0.91
• Annenin yaşı (Ort.±SS) 41.3±7.5 36.4±5.5 2.81 0.005
• Babanın yaşı (Ort.±SS) 45.5±6.1 40.8±6.3 3.00 0.003
• Cinsiyet: Kız 21 46.7 22 57.9 0.63 0.42
• Annenin eğitim düzeyi
• Okuryazar değil 20 45.5 1 2.6 23.34 <0.001
• İlköğretim 19 43.2 22 57.9
• Lise 5 11.4 11 28.9
• Üniversite 0 0 4 10.5
• Annenin çalışma durumu
• Ev kadını 38 90.5 28 73.7 2.82 0.083
• Çalışıyor 4 9.5 10 26.3
• Babanın eğitim düzeyi
• Okuryazar değil 5 11.1 0 0 24.77 <0.001
• İlköğretim 36 80.0 16 42.1
• Lise 3 6.7 15 39.5
• Üniversite 1 2.2 7 18.4
• Babanın çalışma durumu
• İşsiz 31 77.5 6 15.8 28.34 <0.001
• Çalışıyor 10 22.5 32 84.2
• Temel bakım vereni
• 0-12 ay bakımı: Anne-baba 39 86.7 34 89.5 3.77 0.28
• 1-3 yaş bakımı: Anne-baba 39 86.7 32 84.2 0.10 0.75
• 3-5 yaş bakımı: Anne-baba 38 84.4 32 84.2 0.001 0.97
• Psikiyatrik tanı
• İçe yönelim bozuklukları 28 65.1 13 34.2 6.52 0.011
• Dışa vurum bozuklukları 19 44.2 13 34.2 0.47 0.49
• ________________________________________________________________________________