Öfke nedir? baş etme yolları nelerdir?

Öfke bir işarettir. Öfkemiz; incindiğimizi, haklarımızın veya sınırlarımızın ihlal edildiğini, gereksinimlerimizin ya da isteklerimizin doğru şekilde karşılanmadığını ya da sadece, bir şeylerin yolunda gitmediğini gösteren bir ileti olabilir. Öfke, sağlıklı ifade edildiğinde yapıcı ve kişiler arası ilişkileri düzenleyici bir duygudur. Orantılı dozu, istemediğimiz davranışları engellemede bir araç işlevi görür. Öfke, diğer duygular gibi oldukça normal ve evrensel bir duygudur. Önemli olan öfkeyi doğru şekilde, doğru kişiye, doğru miktarda ve kontrollü bir şekilde ulaştırabilmektir. Öfkenin yaşanma biçimi, onu iyi ya da kötü kılmaktadır.

Öfke duygusu kendisini düşünce, davranış ve fizyolojik belirtilerde çeşitli değişiklikler ile gösterir. Öfke durumunda kişi; reddedildiğini, aşağılandığını, tehdit altında olduğunu düşünebilir. Bununla birlikte ortamdan uzaklaşma, saldırıya veya savunmaya geçme, şiddete başvurma gibi davranışlar sergileyebilir. Ayrıca kalp atışının hızlanması, solunum düzensizliği, terleme, titreme, ses tonunda değişiklik gibi çeşitli fizyolojik değişiklikler ortaya çıkar.

Bizi nelerin öfkelendirdiğini bilmek önemlidir. Çünkü bu konuda bir şeyler yapacağımız zaman, bu iyi bir başlangıç noktası olur. Mümkünse bu şeylerden kaçabiliriz ya da böyle şeyler olduğunda nasıl bir tepki verirsek daha iyi olur, bunun üzerine çalışabiliriz.

Öfkeyi bu kadar tehlikeli ya da kaçınmak istediğimiz bir duygu yapan, doğru düşünebilmemizi ciddi anlamda engellemesi, karar mekanizmamızı bozmasıdır. Belki ‘o anda, ö öfkeyle’ sonuna kadar haklı olduğumuzdan eminizdir ama sonradan aklımız başımıza geldiğinde, haksız olduğumuz yanları ya da tepkimizin aşırılığını fark ederiz. Öfke yönetimiyle ilgili sorun yaşayan bireyler, genellikle öfke patlamalarından sonra yoğun suçluluk duygusu yaşar ve utanç hissederler. Kalp hastalıkları, hipertansiyon, çeşitli psikolojik rahatsızlıklar, uykusuzluk, konsantrasyon problemleri gibi pek çok yan sorun da öfke ile baş edememenin sonucunda ortaya çıkabilir.

Öfke ile baş etmede önemli konular şu şekilde sıralanabilir:

1- Öfkeyi kabul etmek

2- Öfkenin kaynağını bulmak ve neden öfkeli olduğunu anlamak

3- Kendini ve değerlerini tanımak

4- Gevşeme ve sakinleşme tekniklerinden yararlanmak

5- Öfkenin ifade edilmesi

6- Problemi çözme ve daha iyi bir iletişim

Öfke, çoğu zaman alakasız gibi görünebilen günlük olaylar tarafından tetikleniyorsa veya konuyla, durumla orantılı olmayacak derecede yoğun bir duygu yaşıyorsak; öfkemiz çocukluk çağı travmalarımızın bir işareti olabilir. Ve böylesi bir durumda tek başına öfkeyi kontrol etmeye çalışmak zor olabilir. Mutlaka bir terapi desteği almanızı öneririm.

BAŞ ETME YOLLARI

1. Düşünmeden konuşmayın. İki kişi arasında yaşanan tartışmaların,kavgaların, küslüklerin ve ayrılıkların temel sebebi genellikle üzerine düşünmeden söylenen sözlerdir. Bu yüzden öfkenizi kontrol altına alabilmek adına, ne kadar sinirli ve öfkeli olursanız olun düşünmeden konuşmamaya özen göstermeniz gerekiyor.

1. Kendinizi doğru cümlelerle ifade edin.Sakinleştikten sonra duygularınızı ve düşüncelerinizi karşınızdaki kişiye doğru cümlelerle aktarmaya özen gösterin. Bu noktada ses tonunuzu doğru noktaya sabitleyerek konuşmanızı bu çerçevede yapmanız oldukça önemli. Böylece hem konu dallanıp budaklanmaz hem de kendinizi en doğru ve en samimi şekilde ifade etmiş olursunuz.
2. Öfke kontrolü nasıl yapılır sorusuna yanıt olabilecek, izleyebileceğiniz bir diğer yol ise kendi başınıza kalmak.Özellikle yaşadığınız öfke sizin kontrolünüzden çıktıysa karşınızdaki nesneye ya da insana zarar vermesini önlemenin tek yolu kısa bir mola vermektir. Bunun için de tek başına olduğunuz bir odada gözlerinizi kapatarak sayı sayabilir ya da etrafı inceleyebilirsiniz.Bunun yanı sıra yine tek başınıza yürüyüş ya da egzersiz yaparak zihninizde dolaşan olumsuz düşünceleri uzaklaştırabilir; öfkenizin sizi yönetmesine izin vermeden onu kontrol altına alabilirsiniz.
3. Duygularınızı yazın. Eğer neden öfkeli olduğunuzu karşınızdakine sakin bir şekilde ifade etmekte zorlanıyorsanız ya da birine karşı değil tamamen kendinize öfkeliyseniz bunu yok etmenin en pratik yolu yazmaktan geçiyor.Neden öfkeli olduğunuzu, bu sırada hissettiklerinizi ya da söylemek istediklerinizi bir deftere not ederken öfkenizin de yazdığınız satırlarla birlikte akıp gittiğini göreceksiniz. Bu sayede zihninizde dolaşan ve sizi yiyip bitiren olumsuz düşüncelerden en sakin şekilde kurtulmuş olacaksınız.
4. Uzman Desteği Alın.Her ne kadar kolaymış gibi görünse de öfkenizi kontrol etmek sizin için gerçekten zor olabilir. Öfkenizle başa çıkmakta zorlanıyor ve böyle anlarda aldığınız önlemler öfkenizi azaltma noktasında yetersiz mi kalıyor? Duygu ve düşüncelerinizi her zaman kontrol edemeyebilirsiniz; fakat gördüğünüz gibi öfkenizi ve duygularınızı ifade etme şeklinizi kontrol altına alabilir. Karşınızdaki kişiyi duygusal anlamda kırmadan ya da ona fiziksel olarak zarar vermeden hislerinizi dürüstçe onunla paylaşabilirsiniz.Eğer öfke kontrolü nasıl sağlanır bilmiyorsanız ve öfkenizin hem size hem de sevdiklerinize zarar vermeye başladığını düşünüyorsanız daha fazla vakit kaybetmeden bir uzmandan yardım almalısınız.