Evim Evim Güzel Evim.....
Oturduğunuz ev asansörlü ise asansör kullanınız. Asansörlü değilse ve bir kattan fazla merdiven çıkmanız gerekiyorsa yardım almalısınız. 2 kat ve daha fazla çıkmanız gerekiyorsa sağlam bir sandalyeye oturup 2 kişinin oturduğunuz sandalyeyi taşıyarak sizi yukarı çıkarmasını sağlayabilirsiniz. Bu durumda konforunuz bozulmadan evinize geçmiş olursunuz. Kendiniz çıkacaksanız her kat arasında bir süre refakatçinin yanınızda taşıyacağı bir sandalyede dinlenerek çıkınız. Eve ilk gidişte ilk günü dinlenerek geçirebilirsiniz. Ancak sonraki günlerde hareketli olmak her zaman avantajınıza olacaktır.
Kalp Ameliyatı Sonrası Evde Yaşam.
Kalp ameliyatı göğüs boşluğunu ve akciğerleri etkileyen bir ameliyattır. Ameliyat sonrası akciğerlerin hızlı toparlanması ve bağırsak alışkanlıklarının tekrar bir düzene oturması için hareketli olmak oldukça önemlidir. Hastanede yatarken bu amaçla size önerilen Triflow (üfleme topları) ile akciğerleri çalıştırmanız daha hızlı iyileşmek için size yardımcı olur. Sternum (Göğüs kemiği) açılarak yapılan ameliyatlarda kemiğin iyileşme süresi ortalama 2 aydır. Bu süre zarfında hareketlerinize dikkat ediniz, göğüs kemiğine yük bindirecek şekilde kollarınızı zorlamayınız. Göğüs korsesi kullanımı ve yatış pozisyonu ile ilgili olarak hastanede iken verilen eğitimlere dikkat ederek uymaya çalışınız. Size göğüs korsesi önerildi ise 2 ay boyunca bu korseyi giymeniz yararınıza olur.
Ameliyattan 4-5 gün sonra duş alabilirsiniz. Duş sırasında mümkünde sağlam bir zemine oturun ve yardım alın. ameliyat yaralarına elinizle sabun veya vücut şampuanı temas ettirebilirsiniz ancak kese veya lif uygulamayınız. Vücudun diğer kısımlarını keseleyebilirsiniz. Yaralardan herhangi bir akıntı yoksa pansumanla kapamaya gerek yoktur. Tercihen pamuklu iç çamaşır giyiniz ve çamaşırların temiz olmasına özen gösteriniz. Tuvalete gidildiğinde tercihen alafranga tuvalet kullanınız. Tuvalet kullanımından önce tuvaletin oturak kısmını çabuk kuruyan bir el antiseptiği ile siliniz. Tuvaletten kalkarken yavaş
yavaş ve sağlam bir yere tutunarak kalkınız. Aniden kalkışlar baş dönmesine neden olabilir. İlk zamanlar tuvalet kapısını kilitlemeyin ve bir yakınınızın kapıda sizi beklemesini sağlayınız.
Koroner baypas ameliyatı olan hastaların bacaktan damar alınmış ise, ameliyat sonrası bacaklarda ödem olmasını önlemek için anti embolik çoraplar verilir. Bu çorapla bacağınızı biraz sıkarak ödem olmasını engeller. Gece uyurken çorapları çıkarıp, sabah uyanır uyanmaz daha bacaklarınız üzerinde fazla yürümeden (yani bacaklarınız şişmeden) giymelisiniz. Bu çorapları ortalama 2 ay kullanınız. Taburculuk sonrası evde hareketli olmak önemlidir. Bu nedenle ev içi yürüyüşlerin yanı sıra güzel havalarda dışarıda da yürüyüş yapmanızı öneririz. Soğuk havada dışarı çıkacaksanız önünüzü boğazınıza kadar kapatan dış kıyafetler giyiniz ve tercihen atkı veya fular ile boynunuzu sarınız.
Ameliyattan Sonra beslenme nasıl olmalıdır?
Genel olarak az yağlı ve az tuzlu beslenme önerilir. Şeker hastalığı olanların şeker diyetine dikkat etmesi yeterlidir. Kan glukoz seviyenizin normal olması hem yaraların iyileşmesi hem de ameliyattan uzun süreli fayda görmeniz için çok önemlidir. Günde 2-3 bardak çay, 1 bardak kahve içebilirsiniz. Fazla çay ve kahvenin çarpıntı yapabileceğini unutmayınız. Yüksek tansiyon hastalarının aşırı tuz tüketiminden kaçınması gerekir. Genel olarak aşırı yağ, aşırı tuz
ve aşırı şeker içeren gıdalar insan sağlığı için zararlıdır.
Ameliyattan sonra Hangi ilaçları kullanılmalıdır?
Koroner baypas ameliyatı olmuş hastaların ömür boyu kan sulandırıcı (Antiagregan) ilaç kullanması gereklidir. Bununla birlikte duruma göre tansiyon ilaçları, idrar söktürücü, ritim düzenleyiciler, antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlarınız da olabilir. Eve gider gitmez ilaçlarınızın tedarik edildiğinden emin olunuz.Kalp hastalığının dışında kullandığınız (guatr, diyabet, vb.) ilaçlarınız varsa, ilgili doktorunuzun önerisine göre kullanmaya devam ediniz. Doktorunuzun bilgisi dışında hiçbir ilacınızın dozunu değiştirmeyiniz veya ilacınızı kesmeyiniz. Kalp kapak ameliyatı ve bazı özel tür ameliyat olan hastalar Warfarin (Eczanelerde WARFMADIN, WARFARINi COUMADIN isimleri ile satılır) içeren özel bir ilaç kullanmak zorunda olabilir. Bu konuda doktorunuz sizi bilgilendirmiş olacaktır. Warfarin kullanan hastalarımızın K vitamini açısından zengin olan gıdaları tüketmemeleri tavsiye edilir. Aksi takdirde ilaç etkinliği yitirecektir.
Bu gıdalar
-Brokoli
-Marul
-Pancar
-Maydanoz
-Ispanak
Ve Karaciğer yemekleri
Warfarin tedavisi önemli ve hayati olduğu kadar tehlikeli bir tedavidir. Olması gerekenden daha yüksek dozlarda kullanılırsa burun, mide ve beyinde kanamaya neden olur. Düşük dozlarda kullanılırsa değiştirilen kapakçıkta pıhtılaşma oluşur. Bu pıhtılaşmanın inme, organ damarlarında ani tıkanmalar ve bazen kalpte pıhtılaşmaya neden olabilir. Bu nedenle tedavi doktor tavsiyesine göre yapılmalıdır. Tedavi sabah kahvaltıdan sonra doktorun belirlediği miktara göre alınmalıdır.
Warfarin tedavisinde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar vardır. Bunlar,
1. İlacın dozu PT, PTT denilen kan tahlil seviyesine göre ayarlanır. Bu tahlillerinizin ne zaman yapılacağı size belirtilir. Bu kontrolleri aksatmayınız. İlacınızı her zaman aynı saatte almaya çalışın. İlacınızı almayı asla unutmayın. Olur da unutursanız gün içinde hemen alın. Bir gün atladıysanız ertesi gün iki katı doz almayın.
2. Tedavi uzmanının bilgisi dışında bırakılmamalıdır. Mekanik kalp kapağı olan hastalar bu tedaviyi ömür boyu almalıdır.
3. Bu tedaviyi kullanırken, herhangi bir nedenle bir sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekirse veya cerrahi müdahale planlanırsa sağlık ekibini bu tedaviyi aldığınız konusunda bilgilendirmelisiniz. Örneğin diş çekildiğinde veya fıtık ameliyatı yapıldığında dahi bu tedavi hakkında doktorun bilgilendirilmesi gerekir.
Kalp ameliyatı sonrası normal yaşama ne zaman dönerim?
Kalp ameliyatı sonrası bağırsak alışkanlığı ve uyku düzeniniz bozulmuş olabilir. Bu normal bir durumdur. Vücudun kendi ritmini bulması için mümkün olduğunca hareketli olun ve düzenli yaşayın. Bunun için öğün saatlerinizi mümkün olduğunca düzenli tutun. Bir seferde aşırı yemekten kaçının. Kabızlık ve gaz yapacak yiyeceklerden sakının. Gece uykularının ritme girmesi için gündüz uyumamaya çalışın. Yorgun hissederseniz öğlen vakti kısa bir şekerleme
yapabilirsiniz. Eğer resmi bir iş yerinde çalışıyorsanız doktorunuzdan istirahat raporu hazırlamasını talep ediniz. Genel kabul olarak kalp ameliyatları sonrasında 2 ay istirahat raporu düzenlenmektedir.
Kalp ameliyatı olan hastanın ailesi nelere dikkat etmelidir?
Bazı hastalar ameliyat sonrası duygusal yönden hassas olabilmektedir. Bu nedenle aile bireylerinin bu konuda dikkatli olması önemlidir. Unutmayınız ki moral ve motivasyonun yüksek olması normal hayata dönüşü sürecinizi hızlandıracaktır. Yakın aile bireylerinin maske – mesafe kurallarına uyarak ’belirlenmiş saatlerde’ ziyarete gelmesine izin verilebilir. Pandemi nedeniyle bu konuda ayrıca hassa olunmalıdır. Hasta ziyaretine gelen kişilerde nezle grip veya benzeri bulaşıcı hastalık olması durumunda ziyaret kabul etmeyiniz. Unutmayınız ki yoğun ve belirsiz zamanlarda ziyaretçi gelmesi yorgunluk ve
bitkinliğe neden olabilir. Bunun için günde 2 ziyaret dışında misafir kabul etmeyiniz. Ziyaretçilerden sonra evi uygun bir şekilde havalandırınız.
Hangi durumlarda doktora haber verilmelidir?
Bacaklarınızda şişlik olması durumunda yatarken bacakların altına iki yastık konulması ödemin azalmasını sağlar. Eğer bacaklardaki şişlik buna rağmen birkaç gün hiç azalmazsa doktorunuza danışın. Ameliyattan öncesine kıyasla artan nefes darlığı, öksürük olması durumunda randevu tarihini
beklemeden doktorunuza danışarak kontrole gidiniz. Nabzın 100 den hızlı veya 50 den yavaş olması, tansiyonun 160/90 dan yüksek olması
durumunda ilaçlarınızda düzenleme yapılması gerekebilir. Üşüme -tireme hissi olması, ateş yüksekliği gibi durumlarda kan tahlili gerekebilir. Böyle durumlarda doktorunuzu bilgilendiriniz.
Kan sulandırıcı ilaçların yan etkileri açısından uyanık olunmalıdır. Kan sulandırıcı haplar, kan sulandırıcı iğne veya Coumadin (Warfarin) isimli ilacı kullanan hastalarda bu ilaçların kan sulandırıcı etkisi nedeniyle bazı kanama riskleri vardır Bu yan etkiler vücudun herhangi bir yerinde morluk, katran kıvamında ve pis kokulu ishal ve kahve telvesi şeklinde kusma olabilir. Böyle bir durumda hemen doktorunuzu bilgilendirmeli ve gerekirse ilaç dozunun ayarlanması
için kan tahlili (PT, PTT, INR) yaptırmalısınız.. Ameliyat yerlerindeki dikişlerin çoğu kendiliğinden eriyen dikişlerdir. Ancak dren yerlerindeki dikişlerin yaklaşık bir hafta sonra poliklinikte alınması gerekir. İlk kontrol tarihine kadar yazılan reçetedeki ilaçları düzenli ve eksiksiz olarak kullanınız.
Dr. M. Beşir Akpınar
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı
