Hipertansiyon kan basıncının normalden yüksek olması durumudur. 18 yaş üstü bireylerde ideal kan basıncı 120/80 mmHg altında olmalıdır.
Hipertansiyon risk faktörleri arasında; yaş, siyah ırk, erkek cinsiyet, obezite, alkol kullanımı, diabet mellitus, sigara, organ harabiyeti, kalp yetmezliği, bozulmuş renal fonksiyonlar, proteinüri, mikroalbüminüri vardır.
Obezite hipertansiyonu %30 oranında arttırmaktadır.
Bel/kalça oranı arttıkça kan basıncı artmaktadır. İdeal bel çevresi kadınlarda 80 cm, erkeklerde 94 cm altında olmalıdır. Bel çevresinin kadınlarda 88cm, erkeklerde 102 cm üzeri olması ciddi risk faktörüdür.
Hipertansiyon böbrek yetmezliği ve kalp-damar hastalıkları için oldukça önemli bir risk faktörüdür.
Hipertansiyonlu bireylerde beslenme:
-Birey şişmansa normal vücut ağırlığına ulaşılmalıdır.
-Karbonhidrat alımı günlük enerjinin %55-60’ı kadar olmalıdır ve tam tahıllı ürünler tercih edilmeli, basit şeker alımından kaçınılmalıdır.
-Etler yağsız ve derisiz tercih edilmelidir.
-Diyette tereyağı, margarin, iç yağ yerine bitkisel yağlar kullanılmalıdır.
-Diyette magnezyum, potasyum, kalsiyum ve diğer mineraller yönünden yeterli ve dengeli olmalıdır.
-Normal kan basıncı olan bireylerde günlük sodyum alımı 6 gram tuzdan (2300mm) fazla olmamalıdır. Düşük sodyumlu diyetlerde ise sodyum alımı 1500mg/gün olup 3 gramı geçmemelidir.
- Yüksek potasyum alımının kan basıncını düşürdüğüne dair kanıtlar vardır. Potasyumdan zengin besinler meyve ve sebzelerdir. Diyette sıklıkla tüketilmesi gerekir.
-Hipertansiyonlu bireylerde Omega-3 alımı kan basıncını olumlu etkilemektedir. Haftada en az 2 kez balık tüketilmesi önerilmektedir. Balık yağı alımı da kan basıncını düşürmekte etkilidir.
-Atıştırmalık olarak hazır gıda yerine taze meyve ve çiğ sebzeler tüketilmelidir.
-Diyette maydanoz, dere otu, yeşil soğan, roka, tere gibi yeşilliklerden zengin olmalıdır.
-Sucuk, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri de kısıtlanmalıdır.
-Günlük kahve tüketimi 2-3 fincanı geçmemelidir.
-Alkol tüketimi hipertansiyonu %5-7 oranında arttırmaktadır. Bu nedenle önerilmemektedir.
-Diyetle birlikte egzersizde kan basıncının dengelenmesinde olumlu etki yapmaktadır. Bu nedenle haftada en az 3 gün hafif ve orta tempolu egzersiz yapmak oldukça önemlidir.
