Rüveyda Esra Erçim1, Gülden Pekcan1
1Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara, Türkiye
ÖZET
Amaç: Bu araştırma 19-35 yaş arasındaki bireylerin beslenme durumlarının sağlıklı yeme indeksi (Healthy Eating Index-HEI-2005) ile saptanması amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Bireyler ve Yöntem: Çalışma, kesitsel ve tanımlayıcı bir çalışmadır. Çalışmaya Bingöl Üniversitesi’nde eğitim gören 19-35 yaş arasındaki gönüllü 498 üniversite öğrencisi (erkek= 230, %46.2, kadın= 268, %53.8) katılmıştır. Sorukağıdı ile öğrencilere ilişkin genel bilgiler, beslenme alışkanlıkları, 24 saatlik besin tüketim durumu saptanmış, antropometrik ölçümleri alınmış ve bireylerin HEI-2005 değerleri hesaplanmış, indeksle yaş ve cinsiyet ilişkisi incelenmiştir. HEI tam puanı 100'dür. Sağlıklı Yeme İndeksi skoru 80’nin üzerinde ise diyet “kaliteli”, 51-80 arasında ise diyet “geliştirilmeli” ve 51’in altında ise diyet “yetersiz” olarak tanımlanmaktadır.Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması erkeklerde 22.1±2.8, kadınlarda 21.7±3 yıldır. Ortalama beden kütle indeksi (BKİ) erkeklerde 23.1±2.7, kadınlarda 22.4±3.5 kg/m2 olarak bulunmuştur. Bireylerin %85.7’si 19-24 yaş grubundadır. Bireylerin %96.4’ü bekardır. Erkeklerin %48.7’si ve kadınların %79.9’u sigara kullanmaz iken, erkeklerin %42.6’sı ve kadınların %13.8’i halen sigara kullanmaktadır. Toplam HEİ-2005 puanı karşılaştırıldığında kadınların HEİ-2005 skorunun (57.1±6.7 puan) erkeklerden (54.0±6.3 puan) fazla olduğu görülmüştür (p<0.05). HEİ skoruna göre öğrencilerin çoğunluğunun (erkek= %72.6, kadın= %85.8) beslenme durumunun geliştirilmesi gereken düzeyde olduğu ancak ortalamalarına bakıldığında diyet kalitesinin yetersiz olduğu bulunmuştur. Sonuç: Üniversite öğrencileri, beslenme alışkanlıklarının düzenlenebileceği ve ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek hastalıkların önlenebileceği bir gruptur. Öğrencilerde beslenme bilgisinin ve farkındalığının geliştirilmesine yönelik eğitimler düzenlenmeli, programlar ve politikalar oluşturulmalıdır.
Anahtar kelimeler: Diyet kalite indeksi, sağlıklı yeme indeksi-2005
ABSTRACT
Aim: This study aimed to determine the nutritional status of individuals between the ages of 19-35 used with Healthy Eating Index (HEI) -2005. Subject and methods: This study was a cross-sectional and descriptive study. Sample was consisted of a total of 498 (male= 230, 46.2%; female= 298, 53.8%) university students, aged 19-35 years from different academic departments. The students’ general characteristics, nutritional habits, 24-hour recalls were determined by using a questionnaire, anthropometric measurements were assessed and HEI-2005scores were calculated and also relationships with age and sex were evaluated. The maximum overall score is 100. An HEI score over 80 implies a "good" diet, an HEI score between 51 and 80 implies a diet that "needs improvement" and an HEI score less than 51 implies a "poor" diet. Results: Mean age of male and female students were 22.1±2.8 and 21.7±3 years, respectively. Mean body mass index (BMI) was 23.1±2.7 in men and 22.4±3.5 kg/m2 in women. Totally, 85.7% of students were in19 to 24 years age group, 96.4% of individuals were single. 48.7% of men and 79.9% of women had never smoked, 42.6% of men and 13.8% of women were current smokers. Total HEI - 2005 score of women (57.1 ± 6.7 points) was higher compared to men (54.0 ± 6.3 points) (p<0.05). The majority of students (male= 72.6% , female= 85.8%)had a diet quality that improvement is needed, but the average showed that diet had poor quality. Conclusion: University students are an important group whose eating habits could be controlled and improved, so that the development of adulthood period diseases could be prevented. Training programmes should be implemented for increasing nutrition awareness and knowledge; programmes and policies should be planned and implemented for university students.
Keywords: Diet quality index, healthy eating index-2005
