KURBAN BAYRAMINDA YANLIŞ BESLENME KURBANI OLMAYIN
Bayramlarda ailelerin bir araya gelmesi, eş-dost-akraba ziyaretleri, ziyaretler için özenle hazırlanmış yiyecekler öğün saatlerini, porsiyon ölçülerini, besin seçimlerini kısacası beslenme düzenini büyük ölçüde etkiliyor. Kurban bayramında tatlı tüketiminin yanı sıra et tüketiminin de artması nedeniyle beslenmeye 2 kat daha dikkat edilmesi gerekiyor. Et ve tatlı tüketiminin artması nedeniyle kolesterol, şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon ve obezite gibi sağlık problemleri olanlar için beslenme ayrıca önem arz etmektedir.
Sağlıklı bir bayram geçirmek için doğru besin seçimi, gıda güvenliği, kurbanlık kesimlerinin doğru şekilde yapılması, etlerin saklanması, hazırlanması, pişirilmesi konusunda bilinçli davranılmalıdır.
Etlerde hastalık riskini ortadan kaldırın.
Kurbanlık satın alırken dikkat edilecek en önemli nokta kurbanlığın veteriner kontrolünden geçmiş olmasıdır. Diğer önemli nokta da kurbanlık kesiminin veteriner kontrolünün sağlandığı uygun ortam ve şartlarda yapılmasıdır. Eğer etler uygun koşullarda kesilmez, doğru pişirilmez ve uygun koşullarda saklanmaz ise hayvanlardan insanlara zoonoz dediğimiz tüberküloz, şarbon, salmonella gibi hastalıklar bulaşabilmektedir.
Kurban etini bekletin, sindirimi kolaylaştırın.
Kurban bayramında yapılan yanlış alışkanlıkların başında kurban etlerinin kesildikten hemen sonra tüketilmesi gelmektedir, Hayvanlardaki mikroorganizmalar kesimden sonra 24 saat içinde ölür ve hayvan ilk kesildiğinde rigor motris olarak adlandırdığımız ölüm sertliği olur. Özellikle mide ve barsak rahatsızlıkları olan kişilerin dikkat etmesi gereken bir konu da budur. Etler soğuk ortamda birkaç gün bekletildikten sonra tüketilmelidir. Büyükbaş hayvanların etleri 0 derecede 7-10 gün bekletildiğinde tam yumuşama sağlanır. Böylece et hem daha lezzetli hem de hazmı daha kolay olur.
Etin Besin Değerini Koruyun
Kurban bayramında, etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmelidir. Etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalar, kavurmalardan kaçınılmalıdır. Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli "kanserojen maddelerin" oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir. Etlerin tek başına değil de sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir.
Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir. Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır. Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve "kömürleşme" sağlamayacak şekilde ayarlanmalıdır.
Yüksek ateş yüzeydeki proteinleri birdenbire katılaştırır ve ısı etin iç kısmına ulaşamaz. Etlerin iç sıcaklığı en az 75 ºC olmalıdır. Çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.
Kurban Etleri Nasıl Saklanmalıdır ?
Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir. Kurban etleri, büyük parçalar halinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine konularak buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta -2 derecede birkaç hafta, -18 derece derin dondurucuda ise daha uzun süreyle saklanabilir.
Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra tekrar çözünmesi bazı "mikroorganizmalar" için üreme ortamı oluşturur ve bu da sağlığımızı tehdit eder. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır.
Etlerin, oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil, buzdolabının alt bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin buzdolabının sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir. Etin çabuk çözünmesi amacıyla uygulanan kalorifer, soba üzerinde çözünme, oda sıcaklığında bekletme gibi yöntemler, insan sağlığı açısından tehlikeli sonuçları da beraberinde getirmektedir.
Tatlı Tercihiniz Önemli
Bayram günlerinin vazgeçilmezi tatlı ve çikolatadan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Kan şekerinde ani artışlara ve yağ depolanmasında hızlanmalara neden olan tatlı ve şekerlemeler kronik hastalığı olanlar, sağlığına dikkat edenler ve kilo kontrolü yapanlar için kaçınılması gereken gruptadır. Misafirlere meyve salataları, dondurmalı meyve tatlıları veya sütlü tatlılar ikram edilebilir.
İçecek Olarak Suya Ağırlık Verin.
Su metabolizmanın devamı, sağlığı ve arınması için çok önemlidir. Bayram boyunca günde en az 8-10 bardak su içilmeli, sık sık ikram edilen çay, kahve, asitli-gazlı içeceklere hayır denilebilmeli, daha ziyade suya ağırlık verilmelidir.
Fazla çay ve kahve tüketimi uykusuzluk, kalpte ritim bozuklukları, mide problemlerine sebep olabileceğinden bu tür içecekler tüketilirken miktar sınırlaması yapılmalıdır. Günlük kafein alımını aşmamak için günde 2 fincandan fazla kahve tüketilmemeli ve açık çay tercih edilmelidir.
Hazmı kolaylaştırmak için bitki çaylarına yönelin.
Bayramda oluşabilecek sindirim problemlerini önlemek için sindirimi destekleyici bitki çaylarından tüketilebilir. Rezene, papatya, melisa, anason, yeşil çay size bu konuda yardımcı olacaktır.
Genel Öneriler:
Güne hafif bir kahvaltı ile başlayın.
Az ve sık aralıklarla beslenin.
Doğru besinleri seçerek beslenmeye özen gösterin.
Çikolatalar, şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlıları, dondurmalı veya meyve tatlılarını (elma, armut tatlısı) tercih edin.
Tabağınızın dörtte birini kırmızı et kalan kısmını ise sebze yemekleri ve salatadan oluşturun, Bunun yanında tam buğday ekmeği, bulgur pilavı veya kepekli makarna tüketmeyi unutmayın.
İkramlarla ve fazla yemeyle bozulan bağırsak hareketlerinizi düzene koymak için ara öğünlerde meyve tüketimine önem verin. Meyvelerinizi iyi yıkadıktan sonra kabuklu tüketmeye özen gösterin..
Öğün aralarında su tüketmeyi unutmayın.
Bayram ziyaretine gitmeden önce evinizde yemeğinizi veya ara öğününüzü mutlaka tüketin. Aç karnına bayram ziyaretine gitmeyin.
Bayram tatilini fırsata çevirerek, fiziksel aktivitenizi mutlaka arttırın.
Bayramda tatile çıkan bireyler, açık büfelerde dikkatli olun, sağlıklı beslenme kurallarını unutmayın.