Ergenlik döneminde sık karşılaşılan psikolojik sorunlar

ERGENLİK DÖNEMİNDE SIK KARŞILAŞILAN PSİKOLOJİK SORUNLAR

Ergenlik döneminde sık karşılaşılan psikolojik sorunlar

 

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

  • Ders çalışamama, dikkatsizlik, unutkanlık, zamanı organize edememe,
  • Gerginlik, huzursuzluk,
  • Tehlikeli aktiviteler (Cinsel riskli davranışlar, kavgaya katılma, alkol-madde kötüye kullanımı)
  • Zayıf sosyal ilişkiler kurma,
  • Düşük kendilik algısı, depresif yakınmalar,
  • Antisosyal ve saldırgan davranışlar sergileme

 

Davranım Bozukluğu

  • Erkeklerde % 6-10, kızlarda % 2-9 oranında görülmektedir. Ergenliğe doğru sıklığında artış olmaktadır.
  • İnsan/hayvanlara saldırganlık
  • Kabadayılık, gözdağı verme
  • Kavga başlatma
  • Fiziksel yaralama, insan ve hayvanlara fiziksel acımasızlık
  • Başkasının gözü önünde çalma
  • Cinsel etkinlikte bulunma için zorlama
  • Eşyalara zarar verme
  • Ciddi hasar vermek amacıyla isteyerek yangın çıkarma
  • İsteyerek başkasının malına mülküne zarar verme
  • Dolandırıcılık ya da hırsızlık
  • Bir başkasının evine, arabasına zorla girme
  • Çıkar elde etmek ve yükümlülüklerinden kaçınmak için çoğunlukla yalan söyleme
  • Kimse görmeden değerli şeyler çalma
  • Kuralları ciddi biçimde bozma
  • Ailenin yasaklamasına karşın çoğu zaman geceyi dışarıda geçirme.
  • Ana-babanın evinde yaşarken en az iki gece evden kaçma (uzun süre geri dönmemişse bir kez).
  • Çoğu zaman okuldan kaçma.

Karşıt olma karşı gelme bozukluğu (KOKGB)

  • Sık sık hiddetlenme,
  • Büyüklerle sık sık tartışmaya girme,
  • Büyüklerin istek ve kurallarına karşı gelme,
  • İsteyerek başkasını kızdıran şeyler yapma,
  • Kendi yaramazlığı için başkalarını suçlama,
  • Alınganlık, kolay kızdırılma,
  • Kincilik, intikam almak isteme özellikleri taşıyan bir psikopatolojidir.

 

Anksiyete Bozukluğu

  • İnsanda zorlama yaratan etkenler sonrasında ortaya çıkan yanıta “anksiyete” denir. Bazı durumlara uyum için geçici olarak ortaya çıkan bir duygu olmakla birlikte, bazı hastalıklarda temel bulgu olarak karşımıza çıkar.
  •  Anksiyetenin temelinde biyolojik ve psikolojik nedenler vardır. Zorlayıcı durumlarda beyinden salgılanan bazı maddeler ve bu maddelerin salgıladıkları bölgelerdeki reseptörlerinde değişiklikler olmaktadır. Ayrıca hormonların da anksiyete üzerinde etkisi vardır.

 

Ergenlik Döneminde Depresyon

  • Ergenlik döneminde depresyon ve ergenlik krizleri birbirine karıştırılmaktadır.
  • Depresyonun Belirtileri
  • İki hafta boyunca sürer, başka bir hastalığa bağlı olmamalı.
  • Kendini üzgün, boşlukta hissetme, günlük aktivitelere ilginin azalması, zevk alamama, kızgınlık
  • Aşırı kilo kaybı(vücut kilosunun % 5'inden fazlasını kaybetmesi) ya da kilo alımı,
  • Uyuyamama veya aşırı uyuma,
  • Devamlı nedeni bilinmeyen huzursuzluk,
  • Bazen hiçbir şeyi umursamama,
  • Yorgunluk, bitkinlik, işe yoğunlaşamama.
  • Bozuk arkadaşlık ilişkileri
  • İntihar düşünceleri olabilir, intihara girişim varsa risk çok artar, aile hikayesi önemlidir.

 

Panik Bozukluğu

  • Beklenmedik bir durumda ve insanın başkalarının ilgi odağı olmadığı zamanlarda birden çok panik atak olarak tanımlanır.
  • Atak sırasında nefes darlığı ya da boğulma hissi, çarpıntı, titreme, sarsılma, terleme, soluk kesilmesi, bulantı, karın ağrısı, uyuşma, karıncalanma, kızarma ya da ürperme, kalp sıkışması, göğüs ağrısı ortaya çıkabilir.

 

 

Obsesif Kompülsif  Bozukluk

  • Obsesyonlar, istenmeyen düşüncelerin, anksiyete yaratan  imgelerin/itkilerin ısrarla zihni işgal etmesidir.
  •  Kompülsiyonlar ise obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak/ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir.
  • Obsesif düşünceler genellikle kompülsif eyleme bağlıdır.
  •  Erkeklerde daha erken yaşlarda başlamasına karşın kadınlarda daha sık görülür.
  • Kompülsiyonlar çeşitli olup en genel olanı yıkama ve denetlemedir.

 

 

Bu makale 12 Ocak 2023 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Uzm. Psk. Dan. Raşide Yılmaz

Uzm. Psk. Dan. Raşide Yılmaz Lisans eğitimim Hacettepe Ünv. Psikolojik Danışma ve Rehberlik. 

Yüksek Lisanlarım Ankara Üniversitesi Aile Danışmanlığı ve Esenyurt Üniversitesi Klinik Psikoloji. 

Ayrıca Uluslararası Kognitif ve Davranışçı Terapiler Derneği (EABCT) psikoterapistiyim. 

Alanımda Bilişsel ve Davranışçı Terapi, Aile terapisi, Oyun ve Masal Terapisi, Çözüm Odaklı Terapi, Sanatla Terapi, Kabul ve Kararlılık Terapisi, Bilinçli Farkındalık (Minfulness), Yaratıcı Drama Liderliği ekollerini kullanıyorum. 

Yazarı sosyal medya'da takip edin
instagram
Etiketler
ERGENLİK DÖNEMİNDE SIK KARŞILAŞILAN PSİKOLOJİK SORUNLAR
Uzm. Psk. Dan. Raşide Yılmaz
Uzm. Psk. Dan. Raşide Yılmaz
Ankara - Psikolojik Danışman
Facebook Twitter Instagram Youtube