Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığı ve Benlik Saygısı

1. **Sosyal Medya Kullanımının Psikolojik Temelleri:**
- Ergenlikte aidiyet, onaylanma ve görünür olma ihtiyaçları artar.
- Sosyal medya, ergenin kendini ifade ettiği bir “sahne” işlevi görür.
- Ancak sürekli karşılaştırma ve beğeni odaklılık, öz-değeri dışsal onaylara bağlar.
2. **Bağımlılık Belirtileri:**
- Günlük yaşam aktivitelerinin sosyal medya uğruna ertelenmesi
- Beğeni veya takipçi kaybında yoğun kaygı ve öfke yaşanması
- Gerçek ilişkilerden uzaklaşma ve yalnızlık hissi
- Uyku bozuklukları ve dikkat dağınıklığı
3. **Benlik Saygısı Üzerindeki Etkiler:**
- Sosyal karşılaştırma (özellikle beden ve yaşam tarzı üzerinden) düşük benlik saygısına yol
açar.
- Filtrelenmiş yaşamların gerçek sanılması, yetersizlik hissini artırır.
- “Sanal onay bağımlılığı” öz-değer algısının dış kaynaklara bağlanmasına neden olur.
- Gerçek benlik ve dijital benlik arasındaki fark arttıkça içsel çatışma yaşanır.
4. **Aile ve Okulun Koruyucu Rolü:**
- Ebeveyn, sosyal medya kullanımında model olmalıdır.
- Dijital farkındalık eğitimleri, medyanın manipülatif doğasını öğretmelidir.
- Okul rehberlik birimleri, “dijital benlik” kavramı üzerine psikoeğitim çalışmaları
düzenlemelidir.
- Aile içinde sosyal medya dışında keyifli zaman geçirme alışkanlıkları oluşturulmalıdır.
5. **Terapötik Yaklaşımlar:**
- Bilişsel-davranışçı terapi, ergenin sosyal medya düşünce kalıplarını yeniden
yapılandırmada etkilidir.
- Mindfulness, ergenin “şu an” farkındalığını güçlendirir.
- Grup terapileri, sosyal aidiyet duygusunu gerçek ilişkiler üzerinden yeniden kurar.
- Öz-şefkat odaklı terapi, içsel onay sistemini güçlendirir.
Sonuç olarak, sosyal medya ergenler için bir ifade alanıdır ancak kontrolsüz kullanım benlik

saygısını zayıflatabilir. Dijital dengeyi korumak, gerçek bağlantıları güçlendirmek ve içsel
değeri fark etmek ruhsal sağlığın temel koşuludur.