Aşırı kontrolcülük
OBSESİF KOMPULSİF KİŞİLİK BOZUKLUĞU görülen kişilerde sık rastladığımız durumların başında aşırı kontrolcülük gelir.Terapi seansını bile kontrolü altında tutmaya çalışan bu hastalar hayatın her alnında bu durumu yayarak etrafındakilerin hayatını felç ederler peki bu mekanizmanın altında ne var? tabiki narsisistik bireylerde olduğu gibi "aşırı telafi başa çıkma stratejisi" temel problematik.Narsisistik kişilik bozukluğuna sahip bireylerin zihinleri çoğunlukla güzellik,statü ve başarıyla meşguldür.özel ve üstün olduklarını düşünen bu kişiler "sıradan" olarak gördükleri başka kimseleri küçümserler(roningstam,2009)BİR ÇOK KURAMCI NARSİSİSTİK KİŞİLERİN,temelde var olan boşluk ,yalnızlıkve aşağılık duygularını aşırı telafi ederek büyüklenmeci bir benlik geliştirdiklerini ifade etmişlerdir. Hayatta kimi zaman üstesinden gelemeyeceğimizi düşündüğümüz zorluklar yaşarız.Bu durumda ya "tekrar zorlanımı"dediğimiz bice acı veren yaşantılara teslim oluruz.(burada gerçekleşen geçmişte acı veren olayları şimdi ve burada ,hafızada veya davranışta tekrar etme zorlanımı aslında bu olaylara hükmetme girişiminden başka birşey değildir) ve genelde bu acılarına teslim olan kişiler bağımlı,boyun eğici ve onay orayıcı bireylerdir. ya da bize acı veren durumlardan kaçınırız bu tip kişilerde genelde sosyal fobik,agorofobik,TSSB gibi kaçıngan kişiliklerdir. bir diğer ve kontrolcü hastalarda en çok gördüğümüzde aşırı telefi edici başa çıkmadır.Aşırı konrolcülük aşırı telafi tepkisinin bir başka çeşididir.Narsisistik aşırı telafide olduğu gibi aşırı telafinin bir yolu olarak aşırı kontrole karşı bir ihtiyaç gelişir,kişi geçmişte yasadığı deneyimleri tekrar yaşamamak için hayatın tüm alanlarında kontrolü elden bırakmayacaktır.tıpkı geçmişte başaçıkmak için hazırlıksız olduğu bir yaşta hem annesini hem de babasını kaybeden bir çoçuğun yaşadığı gibi Aşırı kontrolcülüğüyle böylesine benzer felaketlerin bir daha gerçekleşmesini önlemek için çevresindekiler üzerinde tam ve kusursuz bir kontrol sağlamaya çalışacaktır.Geçmişte yaşantılanan tramvaların şiddeti ölçüsünde kontrol davranışlarında artma gözlemlenecektir.
UZMAN PSİKOLOG NURULLAH SARI