Anı Yaşayamama Hali: Sürekli Bir Şey Kaçırıyormuş Gibi Hissetmenin Psikolojik Kökeni
Bu durumun psikolojik kökeni üç faktöre dayanır:
1. Dikkat sisteminin aşırı uyarılması: Sürekli uyarıcı alan bir beyin “şimdi”ye
odaklanamaz.
2. Toplumsal kıyas kültürü: Başkalarının hayatına sürekli erişmek, kendi hayatımızı
anlamsız hissettirir.
3. Kaçınma davranışı: Zor duygularla kalmak yerine dış uyaranlara yönelme eğilimi.
Anı yaşayamama, genelde kişinin zihninin geçmiş ve gelecek arasında sıkışmasıyla
ilgilidir. Geçmişteki pişmanlıklar ve gelecekteki olasılıklar, zihni şimdiki zamanın dışına
iter.
Beyin için “şimdi” yoğun bir deneyimdir ve kontrol edilemez. Bu yüzden zihin, kontrol
duygusu için geleceğe kaçar. Fakat bu kaçış, yaşamın canlılığını azaltır.
Anı yaşamanın psikolojik olarak mümkün olması için kişi şunları yapmalıdır:
• Duygusal dayanıklılığı artırmak
• Dikkat sistemini dinlendirmek
• Zihinsel yavaşlamayı öğrenmek
• Beden duyumlarını fark etmek
• Düşünceyi yönetmek değil, gözlemlemek
Anı yaşamak bir yetenek değil, bir beceridir. Öğrenilebilir, güçlendirilebilir ve bilimsel
olarak desteklenen bir iyileşme yoludur.
Hazırlayan:
Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
