Vajinismus 11. yüzyıldan beri bilinen bir bozukluktur. Ülkemizde görülme sıklığı %15 civarındadır. Yapılan çalışmalara göre cinsel işlev bozuklukları nedeniyle tedavi başvurusunda bulunan kadınlarda en sık görülen cinsel işlev bozukluğunun vajinismus olduğu sonucuna varılmıştır ve sıklığı %62.2-75.9 arasında değişmektedir.
Peki nedir bu kadar sık görülen vajinismus? Vajina kaslarının cinsel birleşmeyi engelleyecek bir biçimde, yineleyici ya da sürekli olarak istem dışı kasılması durumudur. Aslında kadının olmasını arzu ettiği halde, penis, parmak ve/veya başka bir objenin vajinaya girişine sürekli veya yineleyici bir biçimde izin verememe durumu demek daha aydınlatıcı bir tanım olur. Vajinismus, birincil ya da ikincil olabilir. Birincil vajinismus; ilk giriş denemesinden beri mevcut olan vajinismustur. Sorunsuz cinsel birleşme ardından meydana gelen vajinismusa ise ikincil vajinismus denir. İkincil vajinimus nedenleri sonradan meydana gelen fiziksel-psikolojik travmalar, enfeksiyon, menapoz ve pelvik patolojilerdir.
Vajinismusu nasıl tanırız?
1. Cinsel birleşme sırasında güçlük ve vajinada ağrı
2. Vajinaya girme ya da girme girişimleri sırasında vajinada ya da pelviste belirgin ağrı
3. Vajinaya girme eylemi beklenirken ya da vajinaya girme sırasında belirgin korku ve kaygı
4. Vajinaya girme sırasında pelvis tabanı kaslarını çok germe ya da sıkma
a.) Yukarıdaki ölçütlerden birinde ya da birçoğunda yineleyici güçlük çekme
b.) Bu durum ya da durumların en az 6 aydır süregelmesi
c.) Bu durumların belirgin bir şekilde kişide sıkıntıya neden olması
d.) Bu durumların herhangi fizyolojik, tıbbi bir nedeninin olmaması. Durum araştırılarak gerekli tüm muayenelerden geçmiş olup herhangi bir soruna rastlanmamış olması
Vajinismusun Nedenleri Nelerdir?
Vajinismusun etiyolojisi henüz tam olarak bilinmemekle birlikte;
- cinselliğe karşı olumsuz dini-kültürel inanışlar ve tutumlar,
- fiziksel-cinsel istismar,
- cinsel bilgi yetersizliği,
- eş ilişkisindeki sorunlar,
- eşte cinsel işlev bozukluğunun olması,
- ağrılı cinsel birleşme gibi pek çok faktörün bu bozukluğun ortaya çıkmasında etkili olduğu öne sürülmüştür.
Vajinismus Tedavisinde Yanlış, Gereksiz ve İşe Yaramayan Yöntemler
- Gereksiz yere yapılan kızlık zarı ameliyatları,
- kayganlaştırıcı ürünler,
- lokal anestezik etkili krem,pomad ve jeller,
- oturma banyoları,
- alkol kullanımı
- bunların dışında hocalara muska yazdırma, okutma gibi yöntemler asla önerilmeyen yöntemlerdir.
Maddi ve manevi sıkıntı yaratıp kesin çözüme ulaştırmayan bu yöntemlerle kişi daha çok zaman kaybedip umutsuzluğa kapılmaktadır!
Vajinismusun tedavisi mümkün mü?
Tedavi edilmeyen vajinismus yıllarca sürebilir. Erkek reddedilmiş hissesedebileceği gibi, karısı acı çektiği halde cinsellik talep ettiği için suçluluk duyabilir. Bazen çok anlayışlı ve empatisi kuvvetli olan eşler olduğu gibi şaşkınlık içinde olup korku yaşayan, eşini sevdiği halde bu durumu yaşamaktan ruhsal anlamda da acı çekenler olabilir. Çocuk sahibi olamamaktan korku duyabilirler. Burada en önemli nokta, kadının bedeni ile zihni arasındaki uyumsuzluğun istemsiz kasılmanın ana sebebi olduğunu bilmektir. Fiziksel olarak yalnızca kadının sorunu gibi görünse de bu durum aslında hem kadın hem erkeğin sorunudur. Tedaviye bu ilkeyle başlanır ve eşler birlikte değerlendirilir. Vajinismusun tedavisi bilişsel davranışçı terapi (BDT) ile mümkündür ve yüz güldürücü sonuçlar vermektedir.
Tipik olarak, çift tedaviye başlandığında çiftin çatışma düzeyinde de azalma olur. Birçok çift tedavi süreci boyunca aralarındaki yakınlığın arttığını söyler. Ortalama 6-8 haftada tedavi tamamlanır. Yüksek motivasyonlu hastalarda yoğunlaştırılmış tedavi programıyla 2 haftalık süre içinde bile düzelme olduğunu bildiren araştırmalar vardır. Terapistin seanslar sırasında aşamalı olarak belirlediği alıştırmaları evde kendisi yaptıkça kişi kendini daha rahat hisseder ve bir sonraki aşamaya geçilir. Çiftin cinsellikle ilgili bilgilenmesi, yanlış inanışlarının saptanması ve düzeltilmesi, gevşeme egzersizleri tedavide önemli basamaklardır.
Vajinismus tedaviden sonra tekrarlar mı?
Altta yatan başka sebepler mutlaka araştırıldıktan sonra tedaviye başlanması ve asıl soruna yönelik çalışılmasıyla birlikte vajinismusun iyileştikten sonra tekrarlaması çok beklenen bir durum değildir.
