Travmatik Anıların İşlenmesi: Bellek, Sinir Sistemi ve Terapi Süreçleri
Travmanın nörobiyolojik temelleri üç sistemle ilgilidir:
Amigdala: Tehdit kodlaması
Hipokampüs: Anıların bağlamlandırılması
Prefrontal Korteks: Düzenleyici kontrol
Travma sonrası bu üç sistem arasındaki denge bozulur. EMDR, travmatik anıların
işlenmesinde etkili yöntemlerden biridir çünkü çift yönlü uyarım, anı ağlarını yeniden
düzenleyerek hipokampüs ve prefrontal bağlantıları güçlendirir. Travma odaklı BDT, duygu
düzenleme becerilerini güçlendirerek kişinin tetikleyicilerle başa çıkmasını destekler.
Somatik terapi yaklaşımları (ör. Beden odaklı farkındalık, polivagal teori) ise sinir
sisteminin donma/savaş/kaç tepkilerini düzenlemeye yardımcı olur.
Travmatik anılar “silinebilir” değildir; ancak işlenebilir, bütünleştirilebilir ve duygusal yükü
azaltılabilir. Travmanın iyileşmesinde terapötik ilişki, güvenli alan yaratma ve zamanlama
çok kritik rol oynar. İyileşme doğrusal değildir; dalgalı bir süreçtir. Ancak doğru
müdahalelerle bireyin travma sonrası büyüme yaşaması mümkündür.
Hazırlayan:
Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
