SEKSÜEL (CİNSEL) YOLLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR(CYBE)

Tanım: Cinsel ilişki ile bulaşabilen enfeksiyöz etkenlerin neden olduğu enfeksiyonları ve
klinik tabloları ifade etmektedir

Bu enfeksiyonlar, cinsel kontakt(vajinal, anal, oral) , kan ve kan ürünlerinin tatbiki veya
anneden bebeğe gebelik esnasında ve doğumda geçiş gösterebilirler.

Özellikle genital bölgede yaralanmaları olanlarda daha kolay gelişebilmektedir.

Risk faktörleri

•  Korunmasız cinsel ilişki(özellikle bariyer yöntemler)
•  Birden fazla cinsel partner varlığı veya partnerin birden fazla cinsel partnerinin olması
• Partnerlerden herhangi biri veya ikisinde yakın geçmişte seksüel yolla bulaşan enfeksiyon varlığı
•  Herhangi bir bedel karşılığında korunmasız cinsel ilişki
•  Yakın geçmişte yeni cinsel partner varlığı
• Madde bağımlısı olmak
•  Bariyer yöntemler (ör: kondom) dışı korunma yöntemlerinde artış olması
•  HIV enfeksiyonu varlığı
•  Seks işçiliği

Klinik Tablolar

• Üretrit (üretra iltihabı): İltihaplı, yoğun akıntı, idrar yaparken yanma gibi üriner şikayetler ortaya çıkabilir. Bu durum daha çok Gonore, Chlamidya enfeksiyonları, Trichomoniazis enfeksiyonları, Üreaplazma-Mycoplazma enfeksiyonlarına bağlıdır
•  Servisit(Serviks/rahim ağzı iltihabı): Vaginal akıntı, , cinsel ilişkide ağrı yanma, kanama ve üriner şikayetler eşlik edebilir
•  Vaginal enfeksiyonlar: vaginal akıntı, idrarda yanma, vagende yanma, ağrı olabilir.Mantar enfeksiyonları(Kandidiazis) bakteriyel vaginozis, trikomoniazis enfeksiyonlarına bağlıdır.
• Pelvik enflamatuar hastalık(PID): Vagen ve endoserviksdeki mikroorganizmaların herhangi bir müdahale (gebelik, cerrahi müdahale)olmaksızın rahim, tüpler, overler(yumurtalıklar) ve iç genital organların oturduğu bölgedeki karın iç zarına(periton) ulaşarak enfeksiyonla birlikte oluşturduğu klinik tablodur. Daha çok; Gonore, Chlamidya, vagen florasındaki bir takım fırsatçı enfeksiyöz ajanlara bağlıdır.

 AIDS, Hepatit B, C
 

Genital ülser ile kendini gösteren Cinsel Yolla Bulaşan hastalıklar

• Genital Herpes (Tip 2)Enfeksiyonu
•  Sifilis
•  Şankroid
•  Lenfogranüloma venereum

Genital siğil(kondiloma benzeri) ile kendini gösteren CYBE

• HPV(Human Papilloma Virüs) enfeksiyonları
• Molloskum Kontagiosum

Korunma ve Tedavi

• Cinsel sağlık konusunda bireylerin eğitimi ve danışmanlığı çok önemlidir
• İmmünizasyon(aşı) ile önlenebilen hastalıklar açısından bireyler bulaş öncesi aşılanmalıdır (Ör: HPV aşısı)
• Risk altında olabilecek bireylerin belirlenmesi , CYBE şikayetlerine sahip bireylerin tespiti ve yönetimi, şikayeti olmayan (asemptomatik ) bireylerin taraması (mümkünse)
• Bariyer yöntemlerin (kondom) kullanımının özendirilmesi
• CYBE taşıyan bireylerin partnerlerinin değerlendirilmesi
• Hastalık etkeninin tespit edilmesi ve uygun tedavinin verilmesi oldukça önemlidir.