Polikistik over sendromu (PKOS) genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle ortaya çıkmış sık görülen ve kompleks bir bozukluk olarak değerlendirilebilir.
- Hiperandrojenizm (Kadında erkeklik hormonlarının tümünün yapımının artması ve/veya aktivitesinin artışı),
- İnsülin direnci,
- Adet düzensizliği,
- İnfertilite(kısırlık),
- Hirşutizm (erkek tipi kıllanma) ve
- Abdominal obezite ile karakterizedir.
PKOS, üreme çağındaki kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluktur. Her 15 kadından birini etkilemektedir.
Polikistik Over Sendromu bulunan kadınların çoğunda karın bölgesinde yağlanma, kilo vermekte zorlanma, aşırı derecede karbonhidrat tüketimi ve hipoglisemik dönemler (kan şekeri düşmesi) yaşanabilir. Uzun dönemde Tip 2 diyabet, dislipidemi ve kalp-damar hastalıkları açısından risk taşıdığından tedavi ve beslenme oldukça önem taşımaktadır. Vücut ağırlığının %5-10 oranında azalması bile yumurtlamanın geri dönmesini ve belirtilerin azalmasını sağlayabilmektedir.
PKOS’ta Tüketimi Önerilen Besinler
- Lif içeriği yüksek besinler beslenmeye eklenmelidir. Taze sebze ve meyveler, baklagiller, tam tam tahıl ürünler tüketmeye özen gösterilmelidir.
- Anti-inflamatuar besinler: Zerdeçal, zencefil, domates, sarımsak, somon balığı, zeytinyağı ve pul biber gibi baharatlar anti-inflamatuar etkisi yüksek olan besinlerdir.
- Düşük glisemik indeksli besinler: Kuşkonmaz, brokoli, lahana, karnabahar, kereviz, salatalık, yeşil fasulye ve kabak gibi sebzeler; elma, çilek, üzüm, portakal, şeftali ve erik gibi meyveler.
Tüketilmesi Önerilmeyen Besinler
- Rafine karbonhidratlar: Rafine karbonhidrat kaynağı olan besinlerden uzak durulması önerilir. Beyaz ekmek; beyaz undan yapılmış kek kurabiye, poğaça gibi hamur işleri; pirinç pilavı, makarna
- Şekerli atıştırmalıklar ve içecekler: Şeker içeren hazır meyve suları ve asitli içecekler; şekerlemeler, çikolatalar ve beyaz şeker içeren besinler
- Patates, mısır, bezelye, havuç, taze incir, kurutulmuş meyveler glisemik indeksi yüksek besinler arasında sayılabilir ve PCOS diyeti listesi içerisinde çok sık yer almamalıdır.
- İşlenmiş gıdalar: Salam, sosis, sucuk gibi işlem görmüş et çeşitleri
- Kızartma türünde hazırlanmış yağlı besinler, margarin, mayonez ve krema gibi besinler tüketilmemelidir.
- Salamura besin, dondurulmuş ürün ve konserve gibi tuz içeriği yüksek besinler
- Etiketinde şeker, yüksek fruktoz, mısır şurubu ve dekstroz yazan besinlerden uzak durulmalıdır. Besinleri tüketmeden önce etiket okuma alışkanlığı oluşmalıdır.
