Osteoporoz, kemiğin kütlesinin azalması ve dokusunun mikromimari yapısının bozulması sonucunda kemik kırılganlığında artış ile karakterize sık rastlanılan metabolik bir kemik hastalığıdır.
Yapım ve yıkımı denge içinde olan kemik dokusunda zamanla yıkım fazla olmaktadır. Bunun sonucunda kemik dayanıklılığı azalmaktadır.
Osteoporozun en önemli klinik sonucu düşük enerjili travma ile meydana gerek kırıklardır. Sıklıkla omurga, el bileği, kalça, üst kolda meydana gelir. Omurga kırıklarının bir çoğu kişiler tarafından fark edilmese de, kalça kırığı hayatı tehdit edebilen sonuçlar doğurabilmektedir.
Osteoporoz kırık oluşana kadar çoğunlukla bulgu vermeyen bir hastalıktır. Menopoz sonrası kadınların %40’ından fazlasında ve erkeklerin yaklaşık %25-33’ünde hayatlarının bir döneminde kırık gelişeceği tahmin edilmektedir.
Osteoporoza neden olabilen çeşitli risk faktörleri bulunmaktadır.
Değiştirilebilen risk faktörleri;
- Kötü beslenme
- Düşük vücut kütle indeksi (VKİ)
- Yetersiz kalsiyum alımı
- D vitamini eksikliği
- Devam eden sigara kullanımı
- İmmobilizasyon (hareketsizlik)
- Alkol
Değiştirilemeyen risk faktörleri;
- İleri yaş
- Kadın cinsiyet
- Beyaz ırk
- Erken menopoz (40 yaş altı)
- Ailede kesmik erimesi olması
- Kemik erimesine bağlı kırık geçirmek
- Birinci derece yakınlarında kalça kırığı olması
- Çeşitli hastalıklar
- Uzun süreli kortizon tedavisi almak
Belirti ve Bulguları;
- Sırt, bel ve boyun ağrısı
- Duruşun bozulması
- Karın ve göğüs boşluğunda daralma
- Kamburluk
- Boy kısalması
- Yaygın kemik ağrısı
- Basit düşme ya da çarpmalarda kırık oluşması
Tanı ve Tedavisi;
Osteoporoz tanısı ve takibi için DXA denilen kemik mineral yoğunluğu ölçüm cihazları kullanılır. Beraberinde kan tetkikleri ve röntgende bakılabilir.
Kişinin risk faktörleri ve DXA değerleri beraber değerlendirilerek tedavi planı yapılır. İlaç tedavisini yanında egzersiz programı, düşmeyi önleyici önlemler ve yaşam tarzı değişiklikleri planlanarak kemik sağlığının artması ve kırık riskinin azalması sağlanır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
