Öfke ile Derdimiz Nedir?

Öfke normal ve kişiye yardım eden bir duygudur.  Fakat her duyguda olduğu gibi, aşırı ve çok yoğun öfkeli hissetmek, yardımdan çok zarar vermeye başlar.  Öfke sağlıklı bir süreç izlediğinde, zarar verici durumlardan, rahatsızlık hissi yaratarak kişinin bu durumu değiştirmesini ve zarardan uzaklaşmasını sağlar. Bu sağlıklı süreç sekteye uğradığında, diğer insanlarla ilişkilerde, çalışırken, evdeyken, hatta kişinin kendisiyle bile sıkıntı yaşamasına sebep olur.  

Örneğin, biri trafikte sürekli gerginse, kalabalık yerlerde başkasına tahammül edemiyorsa,  herkesin kendisini yanlış anladığını veya anlamadığını düşünüyorsa,  vücudunda rahatsızlıklar, gerginlikler hissediyorsa, konuşurken sesi hep yüksek çıkıyorsa, genelde keyifsiz hissediyorsa ve sebepsiz başka sıkıntılar da hissediyorsa, o kişinin öfke duygusuyla  ilgili sıkıntıları olma ihtimali yüksektir.

Bu sıkıntılarla baş edebilmek, şikayetlerin azalmasını ve daha verimli yaşamayı sağlayacaktır. Bu nedenle, öfkesini kontrol edemediğini ve daha sakin olmak istediğini düşünen, sürekli sinirli hisseden ama neye karşı olduğunu bilmeyen, sinirlendiği zaman ifade edemediğini ama ifade etmek istediğini düşünen, hiç sinirlenemeyen ve bastırılıyormuş gibi hisseden ya da  öfke ile  ilgili herhangi bir sıkıntısı olduğunu düşünen kişiler bireysel terapi ile bu durumlarla baş edebilme stratejileri öğrenebilmektedir.

Bu süreçte şu değişimler amaçlar arasındadır:

-Tepkisel, kontrol edilemeyen davranışların blokajı.
-Uygun tepkiler verebilmeye doğru girişkenlik.
-Alışılmış ve kalıplaşmış davranış, düşünce ve inanışlara farklı bir perspektiften bakabilme ve alternatifler geliştirme.
-Öfkesine dışarıdan bakabilme, nedenlerini sorgulama.
-Baskılanmadan kaynaklanan duygu patlamalarıyla baş edebilme.
-Sosyal ortamlarda öfke tetikliyicileriyle baş edebilme.
-Doğal duygulardan biri olan öfkeyi işe yarar halde tutabilme ve uygun tepkiler verebilme.

Bireysel terapiler sürecinde kişiyle görüşmeler, değerlendirmeler, çözümlemeler sonucunda günlük hayata daha iyi hazırlanması için kılavuz olabilecek çözümler üretilmesi hedeflenmektedir.

Öfkenin değişik kendini gösterme biçimleri vardır.  Kişi başka açılardan yüzleşince öfkesinin farklı formlarıyla da karşılaşabilir.  Öfkesinin birçok açısını görünce uygun ve doğal tepkileri yaratma, üretme ve ortaya koyma güvenine sahip olacaktır.  Eski karşılaştığı durumlara artık, farklı ve uygun tepkiler vermeye başlayacaktır.  

Öfke bir dışa vurumdur. Öfke problemine kalıcı bir sonuç sağlamak için kişinin bu mekanizmayı değiştirmeye yönelik kendi isteği ve kararlılığı olması oldukça destekleyici olacaktır. Bu şekilde bu mekanizmaları kökten değiştirebilecek farkındalık, iç görü oluşacaktır. Kişi kendisi ve çevresi için daha uyumlu davranış örüntüleri geliştirecektir. Tüm bu gelişmeler sonucunda kişi hayatını tatminli devam ettirebilecektir. 

Uzman Psikolog Derya Leblebicioğlu