Makat çatlağı Latince adıyla anal fissür, Türkçedeki diğer adıyla makat yırtığı anüs bölgesinde en sık görülen hastalıktır ve yine bu bölgenin en sık ağrılı hastalığıdır. En sık görülen basur hastalığı genellikle ağrısızken anal fissürde en önemli bulgu acı ve ağrıdır.
Makat Çatlağı Sebepleri;
Aslında bu sebeplerin nerdeyse tamamı diğer anal bölge hastalıklarının da nedenidir ve gerek korunmada gerekse tedavide önem arz etmektedir.
sebepleri olarak çok şey sayılabilir. Makat çatlağında sebep % 80-90 oranında kabızlıktır ama başka birçok sebep sayılabilir.
Sert kabızlık ; en sık sebeptir ve hastaların neredeyse tamamında bu sorun görülür.
Kronik ishal; Özellikle amipli dizanteri gibi günde 10-15 defa dışkılama ihtiyacı olduğu durumlarda görülebilir
Seyrek Görülen Makat Çatlağı Sebepleri:
Normal doğum yapmak; Ebenin doğum sürecini kısaltmak için sürekli ıkınmaya zorlaması ve dışkılama alışkanlığının değişmesi etkilidir.
Kolitis ülseroza; Bağırsağın içi yüzeyinde hasar oluşur, sık dışkılamaya neden olabilir
Rektir, pproktit ; anüse yakın alandaki iltihabi hastalıklardır
Ters ilişki ; Kaydırıcı kullanmadan zorlayarak yapılması yırtıklara sebep olabilir.
Cisim sokarak anusü genişlemeye zorlayan uygulamalar; Yine iç yüzeyde yırtıklar oluşturur.
Crohn ; Bir tür bağırsak hastalığıdır, bu hastalarda makat çatlağı sık görülür
Seyahat etmek ; Direk etkisi yoktur ancak beslenme düzeni ve içeriğinin değişmesi nedeniyle dışkılama alışkanlığının değişmesine sebep olarak çatlak oluşturabilir.
Genetik ; Ailesel yatkınlık pek yoktur ancak bağırsak tembelliğinin sık olduğu ailelerde anal fissür sık görülür
Kötü tuvalet alışkanlığı ; Uzun süre tuvalette oturup aşırı ıkınmak makat yırtığı yapabilir.
Aşırı acı tüketimi ; Acının direk etkisi olmaz ama yukarda bahsedilen sebepler gibi yanma hissini azaltmak için fazla ıkınmaya neden olabilir.
Anüs bölgesinin temizliği; Çok seyrek sebeplerdendir, sert kağıt kullanımı, takıntı şeklinde travmatik bir şekilde silmek anüs derisini (mukoza) yırtabilir.
Bu kadar çok sebep olmasına karşın çok yaygın değildir. Erişkin toplumda % 1 civarında rastlanır. En sık 20-30 yaşlarında görülür ancak bebeklerde ve ileri yaş kişilerde de görülebilir. Anüs bölgesinde ağrı sebebiyle baş vuran hastaların % 50 kadarında fissür tespit edilir. Genel proktoloji hastalıkları arasında % 20 civarı gurubu bu hastalık oluşturur.
Belirtileri, dereceleri, tedavi seçenekleri, tedavi sonrası yaşanabilen komplikasyonlar, bitkisel tedaviler, ilaç tedavileri ayrı sayfalarda incelenecektir.