Kişinin içinde yaşadığı kültürün beklentilerinden belirgin şekilde sapan düşünce ve davranışları olduğunda, bu durum kişi ve/veya etrafındakiler için sıkıntı kaynağı olduğunda, kişinin günlük hayat rutini ve işlevselliği olumsuz etkilendiğinde, ve bu durum kişinin ergenlik döneminden itibaren hayatı boyunca görüldüğünde kişilik bozukluğunun varlığından söz edilebilir.

1 Haziran 2023

Kişilik Bozuklukları

Kişilik bozuklukları ortak özelliklere göre üç kümeye ayrılmaktadır; A kümesi kişilik bozuklukları "tuhaf ve sıra dışı", B kümesi kişilik bozuklukları "dramatik ve duygusal/dürtüsel", C kümesi kişilik bozuklukları ise "kaygılı ve korkulu" duygulanım, düşünce ve davranış örüntülerinden oluşmaktadır.

A Kümesi Kişilik Bozuklukları

Paranoid Kişilik Bozukluğu: yeterli kanıt olmadan başkalarının kendisine zarar vereceğine inanır

Şizoid Kişilik Bozukluğu: herhangi bir toplum ve yakın ilişkiler içerisinde bulunmak istemez

Şizotipal Kişilik Bozukluğu: yakın ilişkilerde bulunmamasının yanı sıra toplumsal normlardan sapan düşünce ve davranış örüntüleri, ve anormal algılama ve duygulanım görülür

B Kümesi Kişilik Bozuklukları

Antisosyal Kişilik Bozukluğu: dürtüsellik, suça karışma, empati kuramama, başkalarına kötü davranma, yalan söyleme ve manipüle etme gibi başkalarının ve kendisinin güvenliğini önemsemeyici davranışlar bulunur

Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu: terk edilme korkusu, duyguları uçlarda yaşama, kimlik karmaşası, dürtüsellik, intihar davranış ve düşünceleri, boşluk duygusu ve yoğun öfke patlamaları sıklıkla görülür

Histrionik Kişilik Bozukluğu: ilgi odağı olmadıklarında rahatsız olur, bu yüzden sürekli cinsel yöntemlerle vs. uygunsuz şekilde ilgi çekmeye çalışır, ve ilişkileri ve duyguları yüzeyseldir

Narsistik Kişilik Bozukluğu: kendi başarı ve yeteneklerini abartır, diğerlerini kendinden aşağı görür, bu yüzden başkalarına kötü davranabilir ve kendi çıkarı için başkalarını kullanabilir

C Kümesi Kişilik Bozuklukları

Çekingen Kişilik Bozukluğu: eleştirilme, onaylanmama ve dışlanma korkuları bulunur, değersizlik algısı yüksektir; bu yüzden sosyal ortamlardan ve yakın ilişkilerden kaçınma eğilimindedir

Bağımlı Kişilik Bozukluğu: hayatını sürdürmede çoğunlukla başkalarına bağımlıdır, bu yüzden başkalarıyla ters düşmekten ve onların desteğini kaybetmekten korkar

Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu: hayat işlevselliğini bozacak ölçüde ayrıntı ve kurallarda boğulur, belirli kuralların dışına asla çıkmaz, mükemmeliyetçi ve işkolik olma eğilimindedir, para harcama ve eşya atma konusunda çok katıdı