Depresyon

Herkesin şu günlerde sıkça kullandığı bir sözcük ‘’bugün depresyondayım.’’. Şarkısı bile var.’’ Depresyondayım. Unutuldum. Aldatıldım. Sevgilimden ayrıldım. Çok yalnızım.’’ Kimimizin yaşadığı ama fark etmediği kimimizin ise yaşamasa da yaşadığını zannettiği bir ruhsal bozukluk depresyon.

            Bu yazıda depresyon nedir? Depresyonun belirtileri nelerdir? Ne zaman bir ruh sağlığı profesyonelinden yardım alınmalım gibi aklınızdaki pek çok soruya cevap bulabilirsiniz. Keyifli okumalar.

            Depresyon sözcüğünün Latince kökeni depcesusdur. Bitkin, gamlı, kederli olmak anlamına gelir. Ruh sağlığı terimi olarak çökkünlük ifade edilir. Psikiyatride depresyon duygudurum bozuklukları arasında yer alır. Duygulanım (affect) ve duygudurumun (mood) ne olduğunu anlamanın depresyonu anlamak için iki önemli kavram olduğunu düşünmekteyim. Duygulanım deyince neşe,üzüntü, öfke, kin, nefret, korku, kaygı gibi duygusal tepkilerin yaşanması anlaşılır. Yani duygulanım bireyin uyaranlara, olaylara, anılara, düşüncelere duygusal tepki ile katılabilme yetkisidir (Öztürk, 1990).

            Duygudurum (affect) ise bireyin bir süre neşeli, üzüntülü, sıkıntılı, taşkın ya da çökkün bir duygulanım içinde bulunuşudur (Öztürk, 1990). Duygulanımı günlük hava durumu duygudurum ise bir mevsim olarak düşünebiliriz. Duygudurum içinde bulunulan, duygulanım göre daha uzun süre olan belli bir duygu hali içinde olma diyebiliriz. İnsanoğlu sürekli olarak aynı duygudurumda kalmaz. Normalde duygudurum belirli sınırlar içinde dalgalanmalar gösterir. Ancak uzun süre aşırılaştığı ya da uygunsuz tepkiler olarak ortaya çıktığında duygudurum bozukluğu düşünülebilir.

            Depresyon çökkün duygudurum gösteren psikolojik bozukluklar arasına girmektedir. Depresyon belirtileri şu şekilde sınıflandırılır.

1. Genel Görünüm :  Depresyondaki işinin genel görünümüne bakıldığında omuzlar çökük, üzüntülü bir yüz ifadesi ve az bakımlı bir genel görünüm vardır.

1. Duygulanım: Depresyonda acı, keder, çaresizlik, umutsuzluk, değersizlik gibi duygular ön plandadır. Kaygı ile birlikte seyreden depresyonda tedirginlik ve yerinde duramama görülebilir. Kişiler hayattan tat alamama sevdikleri uğraşları yaparken keyif alamadıklarından dertlenirler.
2. Düşünsel/ Bilişsel Yetiler: Kişinin bilinci açıktır. Zaman ve kişilere karşı yönelim bozukluğu yoktur. Depresyondaki kişiler dikkati belirli konulara yoğunlaştırmada güçlük çekerler. Günlük işlerini yerine getirirken unutkanlık yaşayabilirler. Geçmişte yaptıklarını ve başarılarını değersiz ve anlamsız görme, kendini suçlama ve gelecek için karamsar düşünceler hakimdir. İntihar düşünceleri görülebilir.
3. Fizyolojik/ Bedensel Belirtiler: Uyku ve iştahta normalin dışında artış veya azalış dikkat çeker. Günlük ortalama uyku saatinin (günlük uyku süresi 7-8 saattir) üzerinde çok uyuma, günün çoğunu uykuda geçirme ya da uykusuzluk sık görülür. Uykuya dalmada güçlük sabahları iç sıkıntısıyla uyanma görülebilir. İştahsızlık kilo kaybetme depresyonun belirtileri arasındadır. Aşırı yeme, duygusal yemeye bağlı olarak kilo alma görülebilir. Bir işe başlama ve sürdürmede zorluk yaşanır.
4. Psikomotor becerilerde yavaşlama görülebilir. Sürekli bir yorgunluk hissi dinlense bile kişi kendini yorgun hissedebilir. Cinsel istek ve güçte azalma görülebilir.Depresyona bağlı olarak baş ağrıları, kas ağrıları görülebilir.

Depresyon belirtilerini dört ana başlık altına topladık. Peki depresyonda olup olmadığınızı nasıl anlarsınız sorusuna gelirsek belirtilerin yarısı ve daha fazlası sizde görülüyorsa ve bu belirtiler üç haftadan veya üç haftadan daha uzun süre gösteriyorsanız bir ruh sağlığı profesyonelinden( psikiyatr, psikolog) yardım almanız gerekir.