DENGE BOZUKLUĞU
🧠 ATAKSİ (DENGE BOZUKLUĞU) HASTA BROŞÜRÜ
🔹 Ataksi Nedir?
Ataksi, kasların koordineli hareket edememesi ve denge bozukluğu ile karakterize bir durumdur.
Yürüme, el-göz koordinasyonu, konuşma ve yutma gibi hareketlerde aksaklık görülebilir.
🔹 Belirtiler
- Yürürken sendeleme veya düşme
- El ve kol hareketlerinde titreme veya kontrol kaybı
- Konuşmada yavaşlama veya kelimeleri düzgün söyleyememe
- Göz hareketlerinde titreme (nistagmus)
- Yutma güçlüğü
- Titrek yazı yazma (mikrografi)
🔹 Nedenleri
Ataksi, birçok farklı sebepten kaynaklanabilir:
- Genetik Ataksiler:
- Friedreich ataksisi ve spinocerebellar ataksiler
- Beyincik veya Sinir Hasarları:
- İnme, beyin tümörü, kafa travması
- İlaç ve Toksinler:
- Alkol, bazı antiepileptik ve kemoterapi ilaçları
- Metabolik ve Vitamin Eksiklikleri:
- B12 vitamini eksikliği, tiamin eksikliği
- Enfeksiyonlar ve Bağışıklık Bozuklukları:
- Viral enfeksiyonlar, multipl skleroz
🔹 Tanı Yöntemleri
- Nörolojik muayene
- Görüntüleme yöntemleri: MR, BT
- Kan testleri ve vitamin düzeyleri
- Genetik testler (gerekirse)
- Elektrofizyolojik testler (EMG, sinir ileti testi)
🔹 Tedavi ve Yönetim
Ataksi’nin tedavisi nedene yöneliktir.
🩺 1. Altta Yatan Nedeni Tedavi
- Vitamin eksiklikleri, metabolik sorunlar veya enfeksiyonlar düzeltilebilir.
🏃 2. Fizik ve Rehabilitasyon
- Denge ve yürüyüş egzersizleri
- Kas koordinasyonunu artırıcı aktiviteler
- Düşmeleri önleme teknikleri
🗣️ 3. Konuşma ve Yutma Terapisi
- Konuşma ve yutma güçlüğü için terapiler uygulanır
💊 4. İlaç Tedavisi
- Bazı ataksilerde semptomları hafifletmek için ilaç kullanılabilir
🔹 Günlük Yaşam Önerileri
- Yavaş yürüyün ve destek alın
- Evde düşme riskini azaltın (halı, kablo, kaygan zeminleri kaldırın)
- Ayakkabı ve giysiler rahat olmalı
- Düzenli egzersiz ve fizik terapiye devam edin
- Yardımcı cihazlar (baston, yürüteç) gerekebilir
🔹 Sık Sorulan Sorular
❓ Ataksi bulaşıcı mıdır?
Hayır, bulaşıcı değildir.
❓ Ataksi tamamen geçer mi?
Sebebe bağlıdır; bazı nedenlerde iyileşme mümkündür, bazı genetik tiplerde ilerleyici olabilir.
❓ Egzersiz faydalı mıdır?
Evet, denge ve kas kontrolünü artırır, düşme riskini azaltır.
💙 Unutmayın:
Ataksi ile yaşam mümkündür.
Doğru tedavi, rehabilitasyon ve destek ile hastalar güvenli ve bağımsız yaşamlarını sürdürebilir. 🌿
📞 Bilgi ve Destek
Türkiye Nöroloji Derneği – Ataksi Çalışma Grubu
🌐 www.noroloji.org.tr
