Çocuklarda Performans Kaygısı: Okul ve Sanat Etkinliklerinde Psikolojik Etkiler
1. **Performans Kaygısının Belirtileri:**
- Sınav veya etkinlik öncesinde yoğun kaygı ve mide ağrısı
- Kalp çarpıntısı, terleme, titreme gibi fiziksel belirtiler
- Başarısızlık korkusu ve olumsuz senaryolar kurma
- Kaçınma davranışları (yarışmalara ya da sahneye çıkmaktan çekinme)
2. **Nedenleri:**
- Aile ve öğretmenlerin yüksek beklentileri
- Mükemmeliyetçi kişilik özellikleri
- Geçmiş başarısız deneyimlerin etkisi
- Arkadaşlar arasında kıyaslanma
3. **Psikolojik Sonuçlar:**
- Özgüven kaybı
- Akademik ve sanatsal performansta düşüş
- Sosyal geri çekilme
- Uzun vadede kaygı bozuklukları gelişme riski
4. **Müdahale Yöntemleri:**
- **Bilişsel Davranışçı Teknikler:** Çocuğun olumsuz düşüncelerini fark edip yeniden yapılandırmasına yardımcı olmak.
- **Gevşeme Egzersizleri:** Nefes çalışmaları, kas gevşetme teknikleri.
- **Maruz Bırakma:** Çocuğun kontrollü şekilde performans ortamlarına alıştırılması.
- **Aile ve Öğretmen Desteği:** Çocuğa süreç odaklı yaklaşmak, başarı baskısını azaltmak.
Sonuç olarak, performans kaygısı çocukların gelişiminde engelleyici bir faktör olabilir. Ancak doğru psikolojik destek ve aile-okul iş birliği ile çocukların kaygılarını yönetmeleri sağlanabilir. Bu sayede çocuk, yeteneklerini özgürce sergileyebilir ve özgüvenini pekiştirebilir.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
