Çocuklarda Empati Gelişimi ve Sosyal Duygusal Öğrenme
Empati gelişimi aşamaları:
1. **Duygusal bulaşma (0–2 yaş):** Çocuk başkalarının duygularını taklit eder.
2. **Benmerkezci empati (2–4 yaş):** Başkasının duygusunu kendi duygusu gibi hisseder
ama ayırt edemez.
3. **Bilişsel empati (4–7 yaş):** Başkasının bakış açısını anlamaya başlar.
4. **Olgun empati (7+ yaş):** Duygusal farkındalık ve yardım etme davranışı gelişir.
Empati gelişimini destekleyen faktörler:
- Duygu dili kullanan aile ortamı
- Ebeveynin model olması
- Oyun ve drama etkinlikleri
- Hikaye ve masal anlatımı
- Hayvan ve doğa ile etkileşim
- Farklı duyguların konuşulması
Sosyal-duygusal öğrenme (SDÖ), çocuklara şu becerileri kazandırır:
- Öz farkındalık
- Öz düzenleme
- Sosyal farkındalık
- İlişki kurma becerisi
- Sorumlu karar verme
Terapötik uygulamalar:
- Duygu kartları ve hikaye tamamlama çalışmaları
- Rol oynama ve drama teknikleri
- Oyun terapisiyle sosyal ipuçlarını fark ettirme
- Aileye empati temelli iletişim eğitimi
Ebeveynlere öneriler:
1. Duyguları bastırmak yerine adlandırın: “Kızgınsın çünkü oyuncağın kırıldı.”
2. Yardım etme davranışını takdir edin.
3. Kardeş veya arkadaş anlaşmazlıklarında arabulucu değil, rehber olun.
4. Empatiyi modelleyin: “Ben de bazen üzülürüm ama sonra geçiyor.”
Sonuç olarak empati, doğuştan gelen bir eğilimdir ancak aile, okul ve çevre desteğiyle
güçlenir.
Sosyal-duygusal öğrenmeyi destekleyen ortamlar, çocukların hem kendine hem de
başkalarına karşı daha anlayışlı,
duygusal olarak dengeli bireyler olmasını sağlar.
