TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI
Teknoloji hayatımızı birçok alanda kolaylaştıran dijital bir güçtür. Uzakta olan sevdiklerimizle sosyal
medya platformlarından görüşme sağlamak ve sosyal medya platformlarından bilgi edinmek,
haberlere bakmak ve sosyal medya platformları video izlemek, alışveriş yapmak kaygılarımızı
yönetebilmek için başvurduğumuz bir güçtür. Fakat dijital ortamlardan edindiğimiz bazı bilgiler
karmaşıklığa yol açıp kaygı seviyemizi yükseltebilir. Kişi teknolojik araçlarla normalden daha uzun
zaman harcıyorsa, bu uzun zaman zarfında gerekli sorumluluklarını yerine getiremiyorsa ve kendini
kontrol etmekte güçlük yaşıyorsa teknoloji bağımlılığından söz edebiliriz.
Çocuklar ise ödev ya da ders yapmak yerine teknolojik aletlerden oyun oynuyorsa, zamanın çoğunu
teknolojik aletler başında geçiriyorsa, koyulan kurallara uymakta sıkıntı yaşıyorsa, kendini kontrol
etmekte zorluk çekiyorsa ve teknolojik aletlerden uzaklaştırıldıklarında huzursuzluk yaşıyor ve
saldırganlaşıyorsa çocukta teknoloji bağımlılığından söz edebiliriz.
BELİRTİLERİ NELEDİR?
1. Teknoloji başında harcanan zamanın giderek artması
2. Ruhsal ya da sosyal bir sorun oluşturmasına rağmen teknolojinin kullanılmasına devam
edilmesi
3. Teknolojiden uzak kalınca öfke, huzursuzluk ve uykusuzluk gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya
çıkması
4. Planlanandan daha uzun teknoloji karşısında kalmak
5. Zamanın büyük çoğunluğunun fiilen ya da zihnen teknoloji ile geçirilmesi
6. Gerekli sorumlulukları ( iş, okul gibi) yerine getirememe
7. Teknoloji başında kişinin kendini kontrol etmesinde güçlük yaşaması
TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞININ NEDENLERİ
Bağımlılıklarda psikolojik, genetik, biyolojik ve sosyal etkenler gibi birçok nedenden söz
edebiliriz. Bunlara ek olarak;
Sınırsız ve kontrolsüz kullanım
Bağımlılığın sonuçlarını bilmemek ve önemsememek
Merak duygusunu kontrol edememek
Bağımlı arkadaş çevresi içinde olmak
Can sıkıntısı ve yapacak bir şey bulamamak
Sosyal ilişki kuramamak ya da kurmakta güçlük çekmek
Gerçek dünyada başarılamayan işleri dijital dünyada başarmak
TEKNOLOJİ BİR DÖNGÜDÜR
1. Deneysel Kullanım: Merak
Kişi herhangi bir şekilde bir site, bir oyun, bir uygulama veya benzer bir teknoloji ürününden
haberdar olur, onu merak eder ve dener.
2. Sosyal Kullanım: Grupla Olmak
Kişinin belli bir teknolojik ürünü devamlı ve düzenli olarak kullanan bir çevresi vardır. O
çevreye girmek veya grup içinde kalmak üzere kendiside kullanır. Grubun gündemine dahil
olur, dışında kalmaktan kurtulur.
3. Operasyonel Kullanım: Belli Bir Amaç Gütmek
Kişi zevk almak, problemlerden kaçmak, boş zaman doldurmak, can sıkıntısından kurtulmak,
insanlardan uzak kalmak gibi amaçlarla bir teknolojik ürünü kullanmaya başlar ve kullanıma
devam eder.
4. Bağımlı Kullanım: Sorunun Ağına Takılıp Kalmak
Kişinin artık kullanmak için herhangi bir sebebe ihtiyacı yoktu.
Bütün zamanını ve eylemlerini sırf bağlandığı teknoloji ürününe göre belirler ve o ürüne ayırır.
KENDİMİ NASIL KORUYABİLİRİM?
1. Evde, işte ya da bunların dışında seveceğiniz ve yapabileceğiniz hobiler bulun.
2. Fiziksel aktiviteler yapmaya çalışın.
3. Aileniz ve sevdiklerinizle ortak vakit geçirmeye çalışın.
4. Teknoloji ile geçireceğiniz süreyi sınırlandırın.
5. Alışkın olduğunuz zamanı ve mekanı farklı zaman ve mekanla yer değiştirin.
6. Teknoloji kullanımınızın süresini azaltabilmek için teknoloji kullanımınızın ardına yapılacak
önemli bir aktivite koyun(örn; 1 saat kullanımdan sonra yemek yapmak gibi).
7. Teknoloji kullanımı için harcayacağınız zamanı belirleyin ve bu zamanı yavaş yavaş azaltmayı
hedefleyin.
8. Teknolojide sürekli kullandığınız işlevlerden uzak durmaya çalışın.
9. Teknoloji ile ilgili düşüncelerinizi gözden geçirin.
ÇOCUK VE ERGENLERİ NASIL KORUYABİLİRİZ?
2 yaşından küçük çocukların internet ile tanışmaları uygun değildir. Okul öncesi yaş grubu için
en fazla 30 dakika, ilköğretim grubu için okul ve ödev harici 45 dakika ayrılmalıdır. Daha
sonraki yıllarda esnek olarak 1 saat kullanım uygundur. Lise grubu için 2 saat yeterlidir.
ÖNLEMEK İÇİN:
Çocuklarınızı arkadaşları ile doğal ortamlarda görüşmeleri için yönlendirin.
Çocuklarınızın arkadaşlık ilişkilerini destekleyin.
Aktivite edinmesine yardımcı olun.
Tablet, telefon ve bilgisayarınıza güvenli internet uygulamalarının olmasına dikkat
edin.
Çocuklarınızın teknoloji kullanımlarını kontrol edin.
