Mikro Çip Yöntemiyle Aşılama(İntrauterin İnseminasyon) Nedir?
Kısırlık Tedavilerinin İlk Basamağı Olan Aşılama ;
Aşılama tedavisine adetin 2-3. günleri arasında başlanır. Yumurta geliştirici ilaçlar ile 1-2 adet yumurtanın büyümesi sağlanır. Bu ilaçlar tablet veya iğne şeklinde olabilir. Ultrasonla yumurta takibi yapılır ve yumurtalar belli bir olgunluğa geldiğinde ise çatlatma iğnesi yapılır. Çatlatma iğnesinden ortalama 36 saat sonra da aşılama yapılır. Aşılamada amaç iyi kalitedeki spermleri döllenmenin gerçekleşeceği tüplere en yakın mesafeye yani rahimin içine bırakmaktır.
İyi kalitedeki spermlerin seçilebilmesi için de spermler bazı aşamalardan geçirilir. Aşılama tedavisinde sperm hazırlığı için pratikte uygulanan klasik 2 yöntem vardır.
1- Swim-up (yüzdürme yöntemi)
2- Gradient yöntemi
Her iki yöntemde de iyi kalitedeki spermleri seçebilmek için, spermler belli bir devirde santrifüje edilir (özel bir makinenin içinde dakikada 1000-2000 defa döndürülür). Ancak bu döndürme işlemi spermlerde DNA hasarına yol açabilmektedir.
Yapılan çalışmalarda santrifüj sırasında ortaya çıkan serbest oksijen radikallerinin sperm DNA’sına hasar verdiği gösterilmiştir. Spermde DNA hasarı olmasının da gebelik şansını azalttığı bilinmektedir.
Sperm hazırlığı için uygulanan santrifüj yönteminin spermlere hasar verebileceği düşüncesinden yola çıkarak son yıllarda mikroçip yöntemi gündeme gelmiştir.
Mikroçipli aşılama tedavisinde, santrifüj yapılmadan mikroçip içindeki mikro kanallar sayesinde iyi kalitedeki spermler seçilebileceği öne sürülerek spermlerin DNA’sına hasar verilmediği ve dolayısıyla bu yöntemin başarı şansının daha yüksek olduğu öne sürülmektedir.
Aşılama Tedavisi Kimlere Uygulanır?
Aşılama yöntemi;
Erkeklerde: meninin boşalma problemlerinde, anatomik problemlerde (hipospadias denilen penis ucundaki deliğin penisin alt tarafında olması), nörolojik problemlerde (omurilik yaralanmaları), meninin geri kaçtığı durumlar (Diyabet, multiple skleroz), cinsel iktidarsızlık, sperm parametrelerinde bozukluklar: sayı, hareket azlığı veya şekil bozuklukları, sperm antikorları olan durumlarda uygulanmaktadır.
Kadınlarda: Açıklanamayan infertilite, hafif veya orta şiddette endometriozis, rahim ağzı problemleri, vajinismus durumlarında uygulanır.
Mikro Çip Yöntemi Nedir?
Geliştirilmiş sperm çiplerinin mikro kanalları sayesinde aynı bir süzgeç gibi sağlıklı ve kaliteli olan spermler diğer spermlerden ayırt etme yöntemidir.
Kadının yumurtasının döllenmeye hazır olduğu zamanda laboratuvarda hazırlanarak hareket oranı artırılmış ve yüksek oranda normal morfolojiye sahip spermlerin rahim içine bırakılması prensibine dayanır.
Mikroçipli Aşılamanın Normal Aşılamadan Farkı Nedir?
Her iki aşılama tedavisinin hazırlık aşaması aynıdır. Yani her iki yöntemde de ilaçla yumurta gelişimi sağlanır ve yumurtalar olgunlaşınca çatlatma iğnesi yapılır.
Mikroçipli aşılamanın normal aşılamadan tek farkı spermlerin hazırlık aşamasıdır.Yukarıda da sözü edildiği gibi klasik yöntemlerden farklı olarak santrifüj yöntemi kullanılmadığı için sperme hasar vermediği ileri sürülmektedir. Mikroçipli aşılamada iyi kalitedeki spermlerin seçimi için özel çipler kullanılır. Normal aşılamada ise gradient veya swim up yöntemi ile kaliteli spermler seçilir.
Mikro Çip Yöntemi İle Sperm Seçiminin Aşılama Başarısına Etkisi Nedir?
Spermlerin yıkanma metodu ile saflaştırılmaları kaliteli sperm oranını artırsa da DNA sı en sağlıklı olan spermler istenildiği ölçüde saflaştırılamamaktadır. Mikro çip metodu en sağlıklı spermin ayıklanmasını ve böylece ortalama %15-20 civarında olan aşılama başarısını % 40 oranında artırdığı düşünülmektedir.
Intrauterin inseminasyonda başarı şansı sperm hazırlama yöntemi dışında çiftin özelliklerine bağlı olarak da değişkenlik gösterir. Başarıyı etkileyen en önemli faktörlerden biri de sperm sayı ve kalitesidir. Bir çifte aşılama yapılabilmesi için sperm sayı ve kalitesinde ciddi bozukluk olmaması gerekir.
Aşılama tedavisinin başarısını artırmak için;
- Doğru hasta seçimi
- Hastaya uygun tedavi protokolünün belirlenmesi
- Uygun teknikle sperm hazırlığının yapılması
- Doğru teknikle aşılamanın yapılması büyük önem taşımaktadır.
