Korkularımız ve Fobiler
Fobi toplumda sık görülen bir anksiyete bozukluğudur ve kısaca; belirli bir nesneye ya da duruma yönelik korku olarak açıklanabilir. Dışarıdan gelen tehlikelere karşı verdiğimiz duygusal tepki korkudur ve iç güdüsel olarak kaçınma davranışı göstermemiz genellikle kendimizi korumak içindir. Ancak kişiler yaşadıkları korkudan dolayı hayatının olumsuz etkilendiğini düşünüyor ise ve yaşadıkları korkunun aşırı ve mantıksız olduğunun farkında ise bu korku ‘fobi’ olarak tanımlanabilir.
Fobiler, durumsal tipte; toplu taşıma, tüneller, asansör, kapalı alanda kalma, uçağa binme vb.fobisi olarak görülebilir. Bunun yanında fobiler; hayvanlar, kan, iğne-yara görme fobileri olabilir. Doğal çevre fobileri (örneğin, yüksekler, dağlar, fırtınalar, şimşek, kayalık vb.) ve diğer tiplerde fobiler (nefessiz kalma, kusma fobisi vb.) görülebilmektedir. Fobisi olan kişiler fobi yaratan uyarıcı ile karşılaştıklarında korku, kaygı ve panik yaşarlar. Bu yüzden genellikle kaçınma davranışları sergilerler. Örneğin; televizyonda görüntülerini izlemek bile fobik tepkiler vermelerine ve kaçınma davranışı göstermelerine neden olabilir. Fobinin en az 6 aydır devam ediyor olması önemli bir kriterdir ve belirtileri şu şekillerde olabilir:
Yüzde kaşınma ve yanma hissi
Yüz kızarması
Çarpıntı
Titreme
Soğuk terleme
Bulanık görme
Nefes darlığı
Ağız kuruluğu
Yutkunma güçlüğü
Boğazda sıkılaşma
Mide bulantısı
Bilinç kaybı
Ani tansiyon düşüşü
Bayılma
Bunalım
Sinir krizi
Şok vb.
Terapilerde, bilişsel ve davranışçı teknikleri, ev ödevleri, EMDR, kas gevşeme egzersizleri gibi teknikler ile birlikte danışanın duygu ve davranışlarının farkında olması ve bunlar ile başa çıkma becerisinin kazandırılması amaçlanır.