Karaciğer karnın sağ üst kısmında ve göğüs boşluğunun sağ alt tarafına yerleşmiştir. Karaciğerin bir çok fonksiyonu vardır. Yemeklerden sonra kanın ilk uğrak yeridir gıdalar buradan dağıtılır. Sindirime yardımcı olur. Kanda dolaşan toksinlerin atılmasında önemli görev yapar. Vücudun en büyük organıdır ve en önemlilerinden biridir. Karaciğer olmadan hayatın devam etmesi mümkün değildir.
Karaciğer kanseri
Karaciğer hücreleri bazen kontrol edilemeyen büyümeler gösterebilir. Büyümesi ve yayılması kontrol edilemeyen bu hücrelere kanser denir. Ayrıca karaciğer içerisinde bulanan safra yolları kaynaklı kanserlerde nadir olmayarak gelişebilir. Bütün dünyada yılda 700,000’in üzerinde insana karaciğer kanseri tanısı konmaktadır. Karaciğer kanserinin büyük bir kısmı karaciğer hücrelerinden az kısmı ise safra yollarından köken alırlar. Karaciğer ayrıca bir çok kanser türünün yayıldığı ilk organ özelliğine de sahiptir.
Belirtiler
Çoğu insan erken karaciğer kanseri belirtisi görmez. Onlar ortaya çıktığında şunları yapabilirsiniz:
Erken doygunluk
İştahsızlık
Sağ göğüs kafesinin altında swelling
Göbeğin sağ üst tarafında veya sağ omuz ağrısı
Hazımsızlık ve mide ağrısı
Karnında şişlik
Yorgun ve halsizlik
Beyaz, kireç renkli kaka ve idrar renginde koyulaşma, idrarın çay renginde olması
Ciltte sarımsı bir renk gözlerdeki beyazların kaybolup sararmamaya başlaması
Eğer karaciğer hastalığınız varsa
Altta yatan bazı hastalıklarınız varsa karaciğer kanseri olma ihtimaliniz vardır:
Uzun süreli karaciğer enfeksiyonları olan Hepatit B ve C varlığı ve bunların aktifliği
Siroz-karaciğer hücreleri yerini sert, fibröz dokuya bırakır
Alkolden bağımsız yağlı karaciğer hastalığı - karaciğer içerisine sürekli yağ birikimi
Doğumsal karaciğer hastalıklarının olması- Wilson hastalığı (karaciğerde bakır birikimi) gibi hastalıkların varlığı
Alkol, obezite ve diyabet riski arttırır
Batıda sirozun en önemli nedeni son yıllarda giderek artış gösteren alkol tüketimidir. Sirozun kendisi karaciğer kanserine neden olur ancak alkol bunu ciddi şekilde tetikler. Metabolik sendrom diyabet ve obezite birlikteliğini ifade eder. Bu sendrom karaciğer yağlanması ve sonuçta karaciğer kanserine neden olabilir.
Toksinler ve kimyasallar
Aşağıdakilerin bazıları karaciğer kanserine neden olur:
Pankreas kanseri olmak istemiyorsanız:
Aflatoksinler: Özellikle mısır, yer fıstığı ve kırmızı biberin uygun olmayan koşullarda saklanması ile ilgili olarak ortaya çıkan toksindir. Ciddi karaciğer hasarlanmasına neden olur.
Arsenik: Özellikle içme sularıyla alınır.
Thorium dioksit: Radyolojik incelemede kullanılırdı (günümüzde çok tercih edilmiyor).
Vinil klorid: Plastik yapımında kullanılır karaciğer kanserine neden olur.
En sık görülen tip
Karaciğer hücrelerinden köken alan tip (Hepatosellüler, HCC) en sık görülen karaciğer kanseridir. Genelde tek odak olarak başlar ve büyümeye devam eder. Eğer altta sirotik bir zemin varsa birçok odaktan kaynaklı HCC gözlemenebilir.
Diğer tipler
Safra yollarından kaynaklı olanlar kolanjiyokarsinom olarak adlandırılır. İkinci en sık görülen tümördür. Özelllikle doğu ülkelerinde bazı parazitler buna neden olabilir. Damar kaynaklı olan hemanjiyosarkom ve anjiyosarkom nadir görülen karaciğer kötü huylu tümörleri arasındadır.
Tanısal testler
Doktorunuz eğer karaciğer kanserinden şüpheleniyorsa, şunları önermelidir:
Kan analizi: tümör varlığını gösteren bazı kanser belirteçleri kontrol edilir
Radyoloji: Ultason, CT ve MR karaciğer içerisindeki yeni oluşan büyümeleri rahatlıkla tanımlayabilir
Biyopsi: Radyolojik tanımlama sonrası gerektiğinde yapılabilir
Evreler
Evre 1: Başka bir yere yayılmayan tek tümör
Evre 2: Damar içine yayılan bir tümör veya birden fazla tümör, ancak tümör çapı 5 cm-nin altında olması
Evre 3: Büyük damarlara ve komşu organlara yayılan bir tümör veya birden fazla tümör veya bu tümörlerden birinin çapının 5 cm-den büyük olması
Evre 4: Kanserin diğer organlara yayılması
