Akut pankreatit, pankreasta ani olarak ortaya çıkan iltihabi durumudur. Karnın üst taraflarında ani yoğun ağrı en önemli şikayettir. Safra ve pankreatik kanallarının safra taşı tarafından tıkanması ve alkol tüketimi en önemli akut pankreatit nedenidir. Bunlara ilaveten tümör, kisti travma, endoskopik işlemler ve mide cerrahisi de akut pankreatite neden olabilir. Pankreatit atakları tekrarlar halinde gelir ve sürekli olursa bunun adı kronik pankreatit olarak değişir.
Belirtiler
Akut Pankreatitin en sık görülen semptomu karnın üst kısmında başlayan ani ağrıdır. Ağrı, yattığında genellikle daha kötüdür, ancak otururken veya eğildiğinde daha az yoğun hissedebilir. Bazen sırtımıza doğru yayılır ve bütün belde hissedilir. Diğer belirtiler şunlardır:
Bulantı
Kusma
Ateş
Nabız hızlanması
Karından arkaya veya göğse yayılan ağrı
Karında hassasiyet, dokunulduğunda ağrının olması
Karında şişlik
Ciddi komplikasyonlar
Pankreatit ile ilişkili şiddetli ağrı, normal olarak ince barsaklarda aktive olan besinleri sindiren enzimlerin pankreas içinde kalması ve bunun yerine pankreasa saldırmasıdır. Pankreatit ayrıca, pankreasın vücudun glikoz (şeker) seviyelerini düzenlemek için gerekli olan insülini serbest bırakma yeteneğini de etkiler. Pankreas enzimlerinin pankreas dokusunu harap etmesine ilaveten etrafta bulunan damarlarda bazen zedelenmeler görülebilir. Pankreas kisti (psödokist), pankreas etrafında apseler, akciğer başta olmak üzere diğer organlarda yetmezlikler ve hasarlanmalar olabilir. Akut pankreatitis eğer şiddetli ise bazen şeker hastalığı oluşturabilir.
Tanı
Doktorunuz, akut pankreatit tıbbi geçmişinize, belirtilerinize ve semptomlarınıza bağlı olduğundan şüphelenebilir. Tanıda ona rehberlik etmek için bir dizi mükemmel test ve prosedür mevcuttur:
Kan testleri:Kanda sindirime yardımcı olan anormal pankreatik enzim seviyeleri test edilebilir. Serum amilaz ve lipaz düzeylerinin yükselmesi tanıda yardımcıdır.
Karın ultrasonografisi:Bu yöntemde görüntüleri üretmek için x-ışınları yerine ses dalgaları kullanır. Görüntüler safra yolları ve safra yollarındaki diğer tıkanıklıkları ortaya çıkarabilir. Bu prosedür sırasında, bir ultrason probu karın üzerinden geçirilir ve görüntüler bilgisayar monitörüne gönderilir. Abdominal ultrason, özellikle hamile olan kadınlarda yaygın olarak kullanılır.
Abdominal BT veya MR: Abdomin BT taraması veya MR görüntüleme safra taşlarını ve biliyer sistemdeki diğer tıkanıklıkları da tanımlayabilir. Her iki tarama da safra kanalı görüntülerinin bir bilgisayar monitöründe gösterildiği girişimsel olmayan görüntüleme yöntemleridir. Doğruluk oranları oldukça yüksektir
Endoskopik Ultrason ve ERCP: Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi veya ERCP, safra kesesi, pankreas ve safra kanallarını incelemek için kullanılan özel bir endoscopik tekniktir ve tedavi edici bir araç olmanın yararına sahiptir. ERCP 30 yılı aşkın bir süredir kullanılmaktadır ve safra yollarının bozukluklarının teşhisi ve tedavisi için standart yöntem olarak kabul edilmektedir. ERCP sırasında, hastalar önce hafif bir yatıştırıcı ile birlikte boğazı uyuşturmak için bir anestezi alırlar. Gastroenteroloğunuz daha sonra ağzınızın içinden ve mideye ve ince bağırsağa bir minyatür TV kamerasıyla esnek bir endoskop geçirecektir. Gastroenteroloğunuz bir monitörde safra ve pankreas kanallarını gördüğünde, ERCP aracılığıyla ince bir ultrason probu geçirir. Endoscopic ultrason (EUS) safra ve pankreatik kanalların daha iyi görüntülenmesi için X ışınları yerine ultrason görüntüleri kullanır. Bu endoscopik işlem için özel hazırlıklar gereklidir.
Tanı
Doktorunuz, akut pankreatit tıbbi geçmişinize, belirtilerinize ve semptomlarınıza bağlı olduğundan şüphelenebilir. Tanıda ona rehberlik etmek için bir dizi mükemmel test ve prosedür mevcuttur:
Kan testleri:Kanda sindirime yardımcı olan anormal pankreatik enzim seviyeleri test edilebilir. Serum amilaz ve lipaz düzeylerinin yükselmesi tanıda yardımcıdır.
