Retina Dekolmanı
Prof. Dr. Sinan Tatlıpınar, gözde sinek uçuşması ya da flaş patlaması gibi belirtilerin retinanın yerinden ayrılması olan retina dekolmanının bulguları olabileceğini belirterek Bu belirtiler varsa hemen bir göz doktoruna görünmek gerekir. Retina dekolmanı ihmal edilirse ciddi ve kalıcı görme kaybına neden olabilir diyor.
Gözde, görmeden sorumlu ağ tabakanın (retina) alttaki destek dokusundan ayrılması anlamına gelen retina dekolmanı, tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına neden olabiliyor. Prof. Dr. Sinan Tatlıpınar, toplumda görülme sıklığı az olmayan retina dekolmanını şu şekilde tanımlıyor:
Ağ tabakayı (retina) zihnimizde canlandırmak gerekirse fotoğraf makinesinin filmi olarak düşünebiliriz. Retina normal koşullarda göz duvarında alttaki destek hücre tabakasına yapışık olarak durmaktadır. Ancak farklı nedenlerden dolayı bu iki tabaka arasına sıvı girerse retina yerinden ayrılır ve bu retina dekolmanı olarak adlandırılır. Basitçe anlatmak gerekirse duvar kağıdının duvardan ayrılması olarak düşünebiliriz. Toplumda görülme sıklığı yaklaşık olarak onbinde birdir.
Retina dekolmanının temel olarak iki çeşidi olduğunu belirten Dr. Tatlıpınar Retina dekolmanı iki çeşittir. İlki yırtıklı dekolmandır ve en sık görülen türdür. Diğeri de yırtık olmaksızın gelişen tiptir. Yırtıklı retina dekolmanı, retinada meydana gelen bir yırtık sonucu göziçi sıvısının bu delikten retinanın altına kaçması nedeniyle oluşur. Yırtıklı olmayan retina dekolmanında ise şeker hastalığı, gebeliğe bağlı hipertansiyon gibi hastalıkların etkisiyle retinanın çekintiye uğraması ve retina altındaki damarsal tabakadan sıvı kaçağına bağlı olarak ağ tabaka yerinden ayrılabilir diyor.
Belirtileri sinek uçuşması ve ışık çakmaları
Retina dekolmanı olan bir kişide en çok görülen belirtilerin gözde sinek uçuşuyormuş gibi noktalar ve ışık çakmaları olduğunu söyleyen Dr. Tatlıpınar, diğer belirtileri ise şöyle anlatıyor:
Sinek uçuşmalarının nedeni, gözü dolduran jölemsi maddenin (vitreus) sıvılaşması ile meydana gelen küçük yoğunlaşmalardır. Diğer bir neden ise retinadaki yırtılmaya bağlı göziçi kanama olabilir. Özellikle uçuşmalar aniden meydana geldiyse bir anormalliğin bulgusudur. O yüzden ani uçuşma hisseden bütün hastaların muayene olmasını öneriyoruz. Çünkü bu belirti vitreusta sıvılaşmanın ya da bir yırtığın habercisi olabilir. Bir diğer belirti ise ışık çakmalarıdır. Bunun nedeni hareketli jölenin retinaya yapışık olduğu alanlardan yaptığı çekintidir. Retina dokusu enerjiyi ışık olarak hissettiği için çekintiyi de ışık olarak algılar. Hastaların sürekli flaş çakması olarak tarif ettikleri bu belirti bizim için bir yırtık oluşma açısından oldukça önemlidir.
Retina dekolmanı ile belirtilerin önemsenmemesinin olumsuz sonuçlar doğurduğunun altını özellikle çizen Dr. Tatlıpınar, Hasta tüm bu bulguları önemsemezse retina dekolmanı ilerleyerek merkezi görmeyi etkileyecektir. Sonuçta hasta ciddi bir görme kaybı ile bize gelebilir diyerek retina dekolmanı tedavisi konusunda ise şunları söylüyor:
Gözbebeklerini büyütelerek yapılan ayrıntılı muayeneden sonra yırtık ve kanamaların olduğu yerleri tespit edilir. Eğer sadece yırtık tespit edersek etrafına lazer uygulayarak sıvının retinanın altına akmasını engellenebilir. Ama bu sadece erken dönemde olabiliyor. Retinanın altına sıvı kaçmışsa ve retina yerinden ayrılmışsa o zaman ameliyat gerekiyor. Bu ameliyat farklı tekniklerle yapılabiliyor. Uygun hallerde göziçine özel bir gaz enjeksiyonu ile retina eski yerine itilip ardından etrafına lazer yapılarak hasta tedavi edilebilir. Diğer bir yöntem ise çevreleme cerrahisi denen teknikle gözün etrafına özel bir bant yerleştirmektir. Son yıllarda ise vitrektomi cerrahisi retina dekolmanında sık kullanılan bir metoddur.