Ertesi gün hapı nedir, nasıl ve ne zaman tercih edilmeli ?

Ertesi gün hapı nedir, nasıl ve ne zaman tercih edilmeli ?

Ertesi gün hapı, acil bir doğum kontrol yöntemidir. Devamlı kullanılabilecek bir doğum kontrol yöntemi değildir. Sadece korunmasız ilişkiye giren ve gebe kalabileceğini düşünen hastalarda, genellikle ertesi sabah kullanılan ve hormon içeriği olan bir ilaçtır. Eczaneden reçetesiz almak mümkündür.

Hormon kullanmasına engel bir durum yoksa, ciddi bir sağlık problemi yoksa hasta bunu kullanabilir. İlk 72 saat içerisinde kullanıldığında güvenilirdir. Özellikle ilk 24 içerisinde alınabilirse gebelikten koruyucu etkisi yüzde 90'a varmaktadır.

Progesteron ve östrojen içeren ertesi gün hapları olabildiği gibi, sadece progesteron hormonu içeren ertesi gün hapları da vardır. Sadece progesteron içeren, ikisi aynı anda alınan veya tek bir tablet şeklinde olan ilaçların bulantı ve kusma gibi yan etkileri çok daha azdır.

Ertesi gün hapı nasıl kullanılır?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişkiden sonra en erken süreç içerisinde kadın tarafından alınmalıdır. 12 saat arayla iki tablet şeklinde alınabilecek olanları olduğu gibi, tek bir tablet içeren haplar da vardır.

İlk 24 saat içerisinde alınabilirse etkinliği yüzde 90'a yaklaşmaktadır. Ancak ilk 3 gün içerisinde kullanıldığında da yüzde 75 civarında gebelikten koruyucu etkisi vardır.

Ertesi gün hapı hangi durumlarda tercih edilir?

Ertesi gün hapları korunmasız cinsel ilişkiden sonra geçen süre 72 saati aştıysa kullanılmamalıdır. Çünkü bu noktada etkinliği olmayacaktır. Hasta eğer gebeyse kullanılmamalıdır. Gebe olmadığına emin olan kadınlarda kullanılması ve ilk 72 saat içerisinde kullanılması uygundur.

Damar tıkanıklıkları olan, kalp damar sağlığıyla ilgili hastalık öyküsü olan, kronik hipertansiyonu veya kronik diyabeti, Hepatit gibi karaciğer rahatsızlıkları olan hastalarda tavsiye edilmez.

Aşırı kilolu olan ve yoğun sigara içen, 35 yaş üzeri kadınların da kullanım konusunda çok dikkatli olması ve hekime danışmadan kullanmaması tavsiye edilir.

Ertesi gün hapı kullanırken nelere dikkat edilmelidir?

Ertesi gün hapı kullanırken en çok dikkat edilmesi gereken şey, korunmasız cinsel ilişkiden çok kısa bir süre sonra ilaç alınmasıdır. Özellikle ilk 24 saat içerisindeki kullanımda güvenilirlik daha yüksek olacaktır. İlk 72 saat içerisinde alınabilir. Yüzde 75-80 civarında koruyuculuk oranıyla daimi kullanılacak bir doğum kontrol yöntemi değildir.

Bir aylık döngüde bir kereden fazla kullanılmaması tavsiye edilir. Yılda birkaç kez kullanılabilecek bir yöntemdir. Sürekli bu yöntemi kullanarak korunmaya çalışmak, kadının adet döngüsünün düzenini bozacak ve zarar verecektir.

Ertesi gün hapı gebeliği nasıl engeller?

Ertesi gün hapı, yumurtlamayı engelleyerek veya yumurtlamayı geciktirerek gebeliği engeller. İçeriğindeki hormonlar sebebiyle, rahim içi zarının döllenmiş olan embriyonun yerleşmesine uygunsuz bir hale gelmesine sağlayarak, rahim ağzındaki mukusun kalınlaşmasını sağlayarak hormonal anlamdaki etkileriyle gebeliğe engel olurlar. Fakat bu etkinin gösterilmesi için ilk 72 saat içerisinde alınması çok önemlidir. İlişkiden sonra ilk 24 saat sonra kullanılırsa etkisi yüzde 90'a varmaktadır.

Ertesi gün hapları kullanıldıktan sonra adet düzeni bozulur mu?

Ertesi gün hapları kullanıldıktan sonra, hastanın ilk adeti daha erken veya daha geç olabilir. Alınmasından birkaç gün veya bir hafta sonra da, minik lekelenme şeklinde bir ara kanama yaşanabilir. İlacın içerisindeki hormonların yarattığı doğal bir etkidir. Önemli bir sağlık problemi değildir, hastanın bu durumdan korkmaması gerekir.

Adet döngüsünü etkileme potansiyeli açısından, bu yöntemin diğer yöntemlerin başarısızlığı durumunda tercih edilmesini tavsiye ediyoruz. Sürekli genel bir doğum kontrolü gibi kullanılmasını önermiyoruz. Çünkü böyle kullanıldığında adet düzenini bozma konusundaki etkisi çok daha yoğun bir şekilde yaşanıyor. Ama tek bir sefer kullanan hastada çoğu zaman minik bir leke şeklinde görülen ara kanama dışında önemli bir etki görülmemektedir.

Ertesi gün hapı güvenli bir doğum kontrol yöntemi midir?

Ertesi gün hapı acil bir doğum kontrol yöntemidir. Korunmasız cinsel ilişki sonrasında ilk 72 saat içerisinde kullanılabilen, östrojen ve progesteron veya sadece progesteron içeren ilaçlardır.

İlk 24 saat içerisinde alınabildiğinde güvenilirliği yüzde 90'a varmaktadır. Ancak sürekli kullanılacak bir doğum kontrol yöntemi değildir.

Prezervatif yırtılması, prezervatifin vajina içerisinde kalması gibi durumlarda da tercih edilebilir. Halk arasında çok sıklıkla kullanılan geri çekilme yönteminde hasta çok emin olamadıysa bu ilaçları kullanabilir. Ancak yıl içerisinde birkaç kezden fazla kullanımı kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Böyle bir durum söz konusuysa, hekimle birlikte kalıcı bir doğum kontrol yöntemi kullanımına karar verilmesi gerekmektedir.

Bu makale 13 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Tülin Gürel Kocatepe

Op. Dr. Tülin KOCATEPE 15 Ekim 1972 yılında İstanbul'da doğmuştur. Lisans öncesi öğrenimlerinin ardından 1989 yılında İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini 1995 yılında başarıyla tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise, 1995 - 2000 yılları arasında aynı üniversite'de yaparak Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı olmuştur.

2000 - 2003 Yılları arasında Zeytinburnu Avrasya Hastanesi'nde, 2003 - 2007 yılları arasında Bakırköy Acıbadem Hastanesi'nde, 2007 - 2009 yılları arasında Medical Park Bahçelievler Hastanesi'nde hasta kabulü yapan Op. Dr. Tülin KOCATEPE, mesleki çalışmalarına 2007 yılı itibarıyla İstanbul'da bulunan özel muayenehanesi'nde devam etmektedir.

Etiketler
Ertesi gün
Op. Dr. Tülin Gürel Kocatepe
Op. Dr. Tülin Gürel Kocatepe
İstanbul - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube