Ergenlikte Dürtüsellik ve Riskli Davranışlar
1. **Dürtüsellik Özellikleri:**
- Ani kararlar alma
- Sonuçları düşünmeden hareket etme
- Duygusal dalgalanmalar karşısında aşırı tepkiler
- Riskli deneyimlere yönelme isteği
2. **Riskli Davranışlar:**
- Madde kullanımı
- Korunmasız cinsel deneyimler
- Hızlı ve tehlikeli araç kullanımı
- Suça yönelim ve kural ihlalleri
3. **Psikolojik ve Sosyal Sonuçlar:**
- Akademik başarının olumsuz etkilenmesi
- Aile ile çatışmaların artması
- Uzun vadede bağımlılık riskinin yükselmesi
- Suç davranışlarının kalıcı hale gelmesi
4. **Koruyucu Faktörler:**
- Güçlü aile bağları ve sağlıklı iletişim
- Sosyal destek sistemleri (arkadaş grupları, okul ortamı)
- Hobi ve spor aktiviteleriyle enerji kanalize edilmesi
- Psikoeğitim programlarıyla farkındalık oluşturulması
5. **Müdahale Yöntemleri:**
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ile dürtü kontrolünü geliştirme
- Aile terapisiyle iletişim kanallarını güçlendirme
- Ergenin problem çözme ve öfke yönetimi becerilerini destekleme
- Okul temelli önleyici programlar uygulama
Sonuç olarak, dürtüsellik ergenlikte doğal bir eğilimdir; ancak doğru yönlendirilmediğinde ciddi risklere yol açabilir. Sağlıklı aile desteği, psikolojik müdahale ve eğitimsel programlarla ergenlerin dürtü kontrolü geliştirilebilir ve riskli davranışlar azaltılabilir.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
