Endokrin sistem nedir?
Endokrin sistem; iç salgı bezlerinin oluşturduğu bir sistemdir. İç Salgı bezleri hormon sentez ve salgısı yapan organlardır. Endokrinoloji, endokrin sistem hastalıkları ile ilgilenen bilim dalıdır.
Hormonlar vücudumuzdaki değişik aktiviteleri kontrol eder. Hormonların farklı tipleri, üreme, şeker ve yağ metabolizması, büyüme ve gelişmeyi kontrol eder. Hormonlar ayrıca çevremize verdiğimiz tepkiyi de kontrol eder ve vücudumuzun fonksiyonları için gerekli uygun miktarda enerji ve besini sağlamaya yardımcı olurlar. İç ve dış streslere karşı direncimiz hormonlar sayesinde olur. Endokrin sistemi oluşturan salgı bezleri, hipotalamus, hipofiz, tiroid, paratiroid, pankreas, yumurtalıklar (kadında overler, erkekte testisler), böbreküstü (adrenal) bezi, yağ dokusudur.
Endokrinoloji Uzmanı (Endokrinolog) kime denir ve eğitimi nasıldır?
Endokrinolog endokrin sistem hastalıklarıyla uğraşan doktordur. Endokrinoloji Uzmanı olmak için 6 yıl temel tıp eğitimi, 5 yıl İç hastalıkları (dahiliye) uzmanlık eğitimi ve 3 yıl Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları yan dal eğitimi gereklidir. Yani tıp fakültesinebaşlayan bir hekim adayının endokrinoloji uzmanı olması 2 yıl mecburi hizmet de dahil 16 yıl sürmektedir. Endokrinologlar salgı bezlerini etkileyen hastalıkların tanısını koyarlar.
Genellikle karmaşık olan ve vücudumuzdaki birçok sistemi içeren hastalıkları nasıl tedaviedeceklerini bilirler.
Endokrinologlar ne yaparlar?
Endokrinologlar hormon dengesizliği ve problemlerine tanı koymak ve tedavi vermek içineğitim almışlardır. Temelde aşağıdaki hastalıklarla ilgilenirler:
– diyabet (şeker hastalığı)
– tiroid hastalıkları (guatr, hashimoto, graves, nodüler guatr …. )
– şişmanlık (obezirte)
– hipertansiyon
– metabolik bozukluklar (insülin direnci, karaciğer yağlanması, kolesterol yüksekliği …)
– hormonların fazla ya da az üretimi (hipofiz hastalıkları)
– menopoz
– osteoporoz (kemik erimesi)
– yağ metabolizması ile ilgili hastalıklar
– infertilite(kısırlık)
– büyüme geriliği (boy kısalığı)
– salgı bezlerinin tümörleri (hipofiz adenomu, tiroid kanseri, paratiroid adenomu)
Endokrinologlar ayrıca, salgı bezlerinin nasıl çalıştığını değerlendirmek için bazı özel endokrin testler yaparlar.