İnsülin direnci (İD) vücut dolaşımında insülin olmasına rağmen biyolojik etkilerini gösterememesi olarak tanımlanır. İnsülinin pek çok biyolojik etkileri bulunmaktadır. Başlıca büyüme gelişme ,kan şekeri düzenlenmesi, yağ metabolizması ve protein metabolizmasının düzenlenmesinde etkilidir. Tip 2 diyabetin oluşmasında insülin direncinin önemli yeri vardır. Bu nedenledir ki tüm dünyada görülme sıklığı hızla artan Tip 2 Diyabetin vücuda verdiği
zararlardan korunmada ve hastalığın ortaya çıkışının geciktirilmesinde İNSÜLİN DİRENCİ’ nin tanımlanması ve tedavisinin düzenlenmesi hayati önem taşımaktadır. İnsülin direnci fizyolojik durumlarda (ergenlik, gebelik, yaşlılık, fiziksel inaktivite), metabolik hastalıklar (tip 2 diyabet, obezite, hipertansiyon, aterosklerotik kardiyovasküler hastalık, ovaryal disfonksiyon (polikistik over sendromu), kolesterol metabolizma bozukluğu) ve ilaç alımlarında (kortikosteroid, bazı oral kontraseptifler, diüretikler) görülen bir durumdur.
BELİRTİLER:
Uzun süren insülin direnci durumunda tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon ve bazı maligniteler (kolon, meme, endometrial) gelişebilir. Obezite İnsülin direncinde en büyük neden olarak tanımlanabilir. Ancak bilinmelidir ki İnsülin direnci obezite yapmaz. Obezite İnsülin direncinin en sık karşılaşılan nedenidir.
METABOLİK SENDROM:
Metabolik sendrom, abdominal obezite ve/veya insülin direnci ile ilişkili kardiyometabolik risk faktörleri BİRLİKTELİĞİDİR.. Metabolik sendromun tanı kriterleri: Abdominal obezite NCEP göre (bel çevresi kadında 88 cm, erkekte 102 cm), IDF göre (kadında 80 cm, erkekte 94 cm), hipertansiyon (TA: 130/85 mmHg) veya antihipertansif ilaç kullanımı, hiperglisemi (AKŞ: 100 mg/dl) veya antihiperglisemik ilaç kullanımı, aterojenik dislipidemi; trigliserid 150 mg/ dl, HDL-K kadında 50 mg/dl, erkekte 40 mg/dl veya bunlar için ilaç kullanıyor olmak şeklinde özetlenebilir.
TANI:
İNSÜLİN DİRENCİNİ değerlendiren tanı testleri arasında
Açlık insülin
Açlık insülin/açlık glukoz
homeostasis model assessment (HOMA-IR),
Oral glukoz tolerans testi(OGTT) SAYILABİLİR.
TEDAVİ
YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ
BESLENME TEDAVİSİ
Karbonhidrat ve yağ kısıtlaması
Fruktoz içeren mısır şurubundan kaçınma
Probiyotikler
KİLO VERME
EGZERSİZ
4-5 gün /hafta 35-40dk
FARMAKOTERAPİ
Metformin başta olmak üzere insülin rezistansında kademeli kullanılan diğer grup farmakolojik ajanlar . doktor kontrolünde takip ve tedavi gerektirir.
İNSÜLİN DİRENCİ DİKKATLİ MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM İLE DOKTOR HASTA UYUMU SAĞLANARAK TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR KLİNİK SORUNDUR.