Geçtiğimiz Cumartesi yani 14 Kasım 'Dünya Diyabet Günü' kapsamında farkındalık yaratmak adına birçok paylaşım çeşitli sağlıklı otoriteleri tarafından yapılınca bu haftaki yazımı diyabet hastalığı ve beslenme tedavisi hakkında oluşturmak istedim.
Yayınlanan son verilere göre dünya üzerinde yaklaşık 422 milyon diyabet hastası olduğu biliniyor, bu şekilde bir artış devam ederse 2030 yılında 578 milyon ve 2045 yılında ise 700 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre ise her yıl 1.6 milyon bireyin diyabet ve diyabete bağlı gelişen sağlık problemleri nedeniyle öldüğü belirtiliyor.
Unutmayalım ki günden güne artmakta olan diyabet hastalığı bir kader değil, sadece yaşlanınca ortaya çıkabilecek bir sağlık problemi asla değil. Özellikle yaşam tarzı müdahaleleriyle diyabet önlenebilir ya da geciktirilebilir. Genetik olarak aile bireylerinde bulunsa bile ideal vücut ağırlığında olma, düzenli fiziksel aktivite yapma ve sağlıklı beslenme gibi faktörlerle bireyler diyabet hastası olmaktan kendilerini koruyabilirler.
Diyabet hastalığı oluştuktan sonra ise 'İlaçlarımı içeyim, insülinlerimi vurayım' gibi yalnızca medikal tedavinin yeterli olacağını düşünmek büyük bir hata olacaktır. Diyabetinin tedavi ayaklarından biri ise tıbbi beslenme tedavisidir. Tedavilerle kontrol altına alınmayan diyabet hastalığı kalp ve damar hastalıkları, tansiyon, kan yağlarında yükselme, felç, görme kaybı, böbrek fonksiyon bozukluğu, obezite, kanser gibi birçok hastalığın oluşumuna da neden olmaktadır. Tüm bu nedenlerle diyabet hastalığında doğru beslenme oldukça önemlidir.
Diyabet hastalığı olan bireyler için beslenme önerileri:
1. İdeal vücut ağırlığına sahip olun. Unutmayın ki BKİ'si (Beden Kitle İndeksi) 27 ve üzerinde olan bireyler daha yüksek riske sahipler.
2. Düzenli beslenin, öğün atlamayın, öğün saatlerinin 2-3 saat aralıklarla olmasına özen gösterin.
3. Ara öğün yapın. Ara öğünlerde meyve, ceviz/fındık/badem gibi kuruyemişler, süt/yoğurt/kefir tercih edebilirsiniz.
4. Yeterli su için. Kilo başına 30 ml çok kolay ve doğru bir hesaplama yöntemi.
5. Şeker tüketiminden kaçının. Şekeri sadece sofra şekeri gibi düşünmeyin. Bal, reçel, pekmez, çikolatalı tatlılar, sütlü tatlılar, kek, kurabiye, pasta, şerbetli tatlılar, hoşaf, komposto, meyve suyu, asitli içecekler, paketli gıdalar yüksek şeker içeriğine sahiptir; uzak durun.
6. Karbonhidatları tanıyın. Kan şekeri yükseltecek olan karbonhidratlar basit karbonhidratlardır, bunların tüketiminden kaçının. Beyaz ekmek, beyaz un ile hazırlanmış simit, poğaça, börek gibi hamurişleri, pirinç, makarna, paketli gıdalardan uzak durun. Kompleks karbonhidratlar olan ve içeriğindeki posa ile de kan şekeri dengeleyici olabilecek meyve, esmer ekmek, bulgur pilavı tercih edebilirsiniz.
7. Düzenli fiziksel aktiviteye sahip olun. Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapın.
