Son günlerde havaların soğumasıyla beraber bir çok bireyde çay, kahve, bitki çayı gibi sıcak içeceklere yönelim artıyor. Kış dönemi salgın hastalık süreci dışında enfeksiyon hastalıklarının da görülme sıklığının arttığı bir süreç olduğu için bitki çayları bağışıklık güçlendirmek için sıklıkla tercih ediliyor. Unutmayalım ki her bitki çayı her birey için sağlıklı olmadığı gibi, her bitki çayının içeriği de güvenli olmayabilir. Bu haftaki blog yazımda bitki çaylarının sağlıklı tüketimi hakkında konuşalım istedim.
Öncelikle kronik sağlık problemleri olan bireyler, çocuklar, gebelik sürecinde olanlar ve emzirme döneminde olan kadınlar bitki çaylarını kesinlikle gelişigüzel kullanmamalılar. Hipotansiyonu (düşük tansiyon) olan, hipertansiyonu (yüksek tansiyon) olan, kalp ve damar hastalıkları olan, karaciğer hastalıkları olan ya da böbrek hastalıkları mevcut olan bireylerde özellikle yeşilçay, beyaz çay, adaçayı, biberiye ve karışık bitki çaylarının olumsuz etkilerine sıklıkla rastlanmaktadır. Bu tarz çaylar bu bireylerde kalp ritim bozukları, tansiyon düzensizlikleri, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında bozulmalara sebebiyet verebilirler. Ayrıca gebelerde de erken dönemde kullanılan bazı bitki çayları kanama riskini arttırarak düşüklere neden olabilir. Yine emziklilik dönemde kullanılan bitki çayları anne sütünün miktarında ve tadında değişiklikler yaratabilir. Bu grupta olan bireylerin bitki çaylarından uzak durması doğru olacaktır.
Bitki çayları konusunda bir diğer dikkat edilmesi gereken husus ise bitki çayının kaynağıdır. Bitki çayları içilebilir hale gelene kadar yetiştirilme, toplanma, kurutulma, paketlenme ve saklanma ana aşamalarından geçerek tüketime hazır hale gelirler. Bu ana aşamaların arka planında ise yetiştirilirken kullanılan tohum, toprak ve su; toplanma aşamasında böcek lavrası, böcek, toprak kalıntısı, hayvan dışkısı gibi bulaşlar; kurutma aşamasında nem&ısı dengesi ve böcek-hayvan bulaşı; paketlenme aşamasında güvenli ambalaj ve etken madde miktarı; saklanma aşamasında ise ortamın nem&ısı dengesi ve böcek-hayvan bulaşı gibi ekstra düşünülmesi gereken süreçler söz konusudur. Tüm bunlardan dolayı entegre tesislerde bu aşamalardan geçmemiş ve açıkta satılan aktarlardan temin edilen bitki çayları asla tercih edilmemelidir. Örneğin doğada yaklaşık 8-10 çeşit papatya görünümde bitki bulunmaktadır ve bu alanda uzman olan eczacılar ya da fitoterapi uzmanları dışındaki kişilerin hangisinin gerçek papatya olduğunu ayırt edebilmesi oldukça güçtür.
Son olarak ise bir bitki çayının koruyucu ya da tedavi edici bir etkisi, o bitki çayı belli bir gramda alındığında söz konusudur. Tüm bu sebeplerden dolayı güvenli markaların marketlerden veya eczanelerden temin edebileceğimiz bitki çayları en doğru tercih olacaktır.
