Disleksi

• İlk kez İngiliz Doktor W.P Morgen tarafından 1896 yılında tanımlanmıştır. "Doğuştan kelime körlüğüdür.”
• Okuma güçlüğü (bozukluğu) olarak da bilinen bireyin ortalama zekâ ve eğitim düzeyi olmasına rağmen okuma başarısının geriliğini ifade eden kavramdır.
• Yapılan çalışmalar bu bireylerin bilişsel düzeylerinin düşünme, mantığa oturtma, anlama gibi soyut kısımlarının sağlam hatta ileri olmasına rağmen izole olarak fonolojik işleme süreçlerinde kelimeleri telaffuz etme ve deşifre etmede zorluklarının olduğunu göstermiştir. Araştırmalar disleksinin büyük oranda ailesel geçişinin olduğunu ve gelişimsel süreçte bu çocukların dil gelişimlerinin yaşıtlarına göre daha geç yaşta olduğunu, okul öncesi dönemde ise fonolojik sorunlarla kliniğe yansıdıklarını göstermektedir (Snowling, 2016)

Okul Öncesi Dönemde Disleksi Belirtileri

• Küçük yaşlarda "pokratal, feştali" gibi kelimeleri yanlış söylerler.
• Günlük hayatta kullanılan basit kelimeleri hatırlayamazlar. (Ne ile su içeriz? Sürahi)
• Arkadaşlarının isimlerini hatırlayamazlar.
• Parmak ucunda yürürler, merdivenleri ayak değiştirerek inip çıkamazlar.
• İnce motor becerilerde yetersiz olabilirler. (Düğme ilikleme, makasla kesme, sınırlı boyama)
• Kaba motor becerilerde yetersiz olabilirler. (İki tekerlekli bisiklete binme, ritmik hareket etme, el çırpma)
• 5 yaşına gelmiş olmasına rağmen el tercihleri henüz oluşmayabilir.
• Temel kavramları öğrenmede güçlük yaşarlar. (Zıt kavramlar, zaman kavramları, sayılar, sayıları sıralama, yer yön kavramlarını öğrenme ve kullanmada)
• Dikkat ve bellek sorunları yaşadıkları için şiir ezberleme, adres ezberleme, hatta verilen yönergeyi aklında tutup yerine getirme becerilerinde desteğe ihtiyaçları olur.
• Dikkat gerektiren aktiviteleri çok fazla sürdüremezler, çabuk sıkılırlar ve kendi kendilerine oynamayı tercih ederler. (DEHB ile karıştırılabilir)
• Dislektik çocuklar, yaşından büyük akıllıca sözler söyleyen ve davranışlarda bulunan; ancak yaşından beklenen akademik becerileri yerine getirmekte zorlanan çocuklardır.

Okul Döneminde Disleksi Belirtileri

• Okula hevesle başlarlar ama bu hevesleri çok sürmez.
• Yeni sesleri öğrenmede, okuma yazmayı sökmede güçlük yaşarlar.
• Kitap okumayı sevmezler.
• Ödev yapmayı sevmezler.
• Okuma ve yazmada (D-B-P), (M-N), (F-V), (K-T) seslerini karıştırırlar.
• Kelimeleri düz görmelerine rağmen, tersten okurlar. (kocaman yerine cokoman)
• Rakamları, sayıları tersten okurlar. 35 yerine 53 gibi okurlar.
• Okuduğu metni özetleme, metin ile ilgili sorulara cevap verme, metnin ana fikrini bulma gibi konularda sıkıntı yaşarlar.
• Tahtada gördüklerini deftere yazma, düzenli defter tutma becerilerinde de zorluk yaşarlar.
• Çarpım tablosu ve saat kavramı gibi kavramları öğrenmekte zorlanabilirler.
• Problemleri dört işlem kullanarak çözmek yerine kendilerine göre geliştirdikleri yöntemleri kullanarak farklı şekillerde çözerler, ama yanlış çözerler.
• Okula, servise, gidilecek yerlere geç kalırlar.