Çocuğumun Akran zorbalığına uğradığını nasıl anlarım?
Nasıl başa çıkabilirim?
Akran zorbalığı, bir çocuğun bir veya daha fazla akranı tarafından tekrar tekrar ve kasıtlı biçimde kötü muameleye maruz kaldığı bir istismar türüdür.
Akran zorbalığının türler;
Fiziksel zorbalık,
Sözel zorbalık,
Sosyal zorbalık,
Siber zorbalık,
Eşya zorbalığı
Cinsel zorbalık.
Çocuk kendini güçlü göstermek için akranlarına baskı yapabilir. Aile içinde yaşanan olumsuzluklar çocuğun bilinmezlik içinde olma durumu , kendi kendine cevaplar aradığı dönemlerde öfkesini akranlarına şiddet uygulayarak çıkarabilir. Saldırganlık dürtüsünü kontrol edemeyen, kurallara uymama ,itiraz etme,okul veya sosyal çevre içerisinde baskın kişi ve gruplar tarafından kabul görmek için veya bir sosyal medya ,oyun karakterini örnek aldığı için zorbalığa başvurabilir. Bu her zaman şiddet olarak değil bazen oyun gruplarına alınmama, fiziki özelliklerini, içinde bulunduğu koşulları küçümseyerek alay ederek veya lakap takarak olabilir. Güç dengesizliği başlıca sebepler arasındadır. Akran zorbalığı her yaşta görülebileceği gibi yapılan araştırmalara göre 7-15 yaş arasında çok belirgindir.
Zorbalığa uğrayanların gösterdiği belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir. Genel olarak sağlık sorunları(mide bulantısı, mide ağrısı, baş ağrısı gibi )stres bozuklukları uykusuzluk, anksiyete ,sosyalleşmeden uzaklaşma,isteksizlik,yalnız kalma isteği ,okula gitmek istememek, konuşmamak ,kendine dokundurmamak gösterilebilir. Zorbalığa uğrayan ile zorbalığa seyirci olanların davranışları ve tepkileri birbirinden farklı olur. Seyirci olanlar suçluluk duygusu içine girebilir.
Zorbalık ile mücadelenin başlıca yolu okulda öğretmenler ve rehberlik servisi tarafından empati duygusunu geliştirecek oyunların oynaması, yaratıcı drama ve çocuk oyunları ile planlanmış eğitimler verilmelidir. Zorbalığa uğrayan çocuğun ailesi okul ile iletişime geçmeli ve konunun çözümü için okul ile işbirliği içinde olmalıdır. Çocuğa telkinde bulunmak, özgüven geliştirebileceği sosyal ortamlara girmesini sağlamalı ,drama dersi veya sanat ve spor alanına teşvik etmelidir.
Akran zorbalığı kendi haline bırakılmamalıdır. Çocuğunuzda yaşanan değişimleri gözlemleyin ve açık uçlu sorularla anlamaya çalışın ‘arkadaşlar arasında böyle şeyler olur ‘gibi konuşarak durumu hafifletmeyin. Zorbalığın kabul edilmez bir şey olduğunu anlatmaya çalışın. Güvendiği bir yetişkine durumu anlatmasını söyleyin (öğretmen rehber öğretmen gibi).Zorbalığı uygulayan akranına ‘Hayır ! Sen bana bunu yapamazsın! Böyle davranamazsın! Bana dokunamazsın ! gibi kesin bir dille anlatmasını söyleyin. Okul idaresi ve rehberlik servisi ile iletişime geçin. Çocuğunuzun benlik algısına iyi gelecek ortamlarda bulunun ve sosyal yaşantısını renklendirin.
Ceyda YÜCETÜRK KARAKAYA
Aile Danışmanı