Gluten, başta buğday olmak üzere çavdar, arpa, yulaf gibi bazı tahıllarda bulunan bir protein grubudur. Peki, gluten ne işe yarar? Zararlı mıdır? Glutensiz gıdalar neler?..
LGluten, ekmek yapımı esnasında oluşan hamurun ağsı yapısını oluşturan yani hamurun güçlü yapısından sorumlu olan proteindir. Gluten olmadan ekmek mayalanmaz ve kabarmaz. Buğdayda yaklaşık 30 farklı tür protein bulunur ancak bunlardan sadece ikisi, glutenin ve gliadin, suyla birleştiğinde gluten olarak bilinen sakıza benzer sert ve esnek maddeyi oluşturur. Buğday unu suyla karıştırılıp yoğrulduğunda, bu iki protein suyu tutar ve esnek gluten zincirlerini oluşturmak üzere birbirine bağlanır. Unlu mamullerin yapısını sağlayan madde olan gluten; çavdar, arpa ve yulaf gibi diğer tahıllarda da bulunur ancak bunların hiçbiri, buğdaydaki kadar etkili değildir.
Bazı insanların glutene karşı özel bir hassasiyeti vardır. Çölyak hastası yani gluten alerjisi bulunan kişiler glutenli gıdaları sindiremez, zamanla ince bağırsaklarındaki villusların (minik çıkıntılar) silinmesiyle besin emilimi bozulur ve rahatsızlanırlar. Çocuklarda erken teşhis konulamazsa büyüme geriliklerine sebep olur.
Hollywood starlarınca hızla kilo verdirdiği gerekçesi ile yapılan glutensiz diyete gelince... Glutensiz diyetle beraber kilo verimi gerçekleşir fakat bunun en büyük sebeplerinden biri yiyecek alternatiflerinin oldukça kısıtlanmasıdır. Bu sebeple ilk başta kilo verimi olsa da kalıcı ve verimli bir sonuç elde etmek mümkün değildir. Olası yanlış besin seçimleriyle yetersiz beslenme meydana gelebilir ve bu da ileride çok ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Siz de içerisinde gluten taşıyan gıda maddelerinden olan yiyecekleri tükettiğinizde sindirim problemleri yaşıyorsanız bir an önce doktorunuzla görüşmenizi tavsiye ederiz. Doktorunuzla görüşmeden başlayacağınız glutensiz bir diyet size yanlış test sonuçları kazandıracaktır. Çölyak ya da çölyak olmayan gluten intoleransından muzdarip olan hastaların olası vitamin ve mineral eksikliklerinden dolayı sıkı kontrollerden geçirildiklerini aklınızdan çıkarmayın. En iyisi doktor ve diyetisyenlerin yardımı ile kişiye özel bir diyet oluşturmak ve bu diyete sağdık kalmak.