Beyin sağlığı ve iyi bir hafıza için dengeli ve bilinçli beslenme şarttır. Ayrıca temiz havada yapılan spor ve yürüyüşler, beyinde morfin benzeri maddeler salgılatarak anti-stres etkisi yapar. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ,Sinir ve Omurilik Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Canbaz, Mynet okurları için yazdı.
İnsan Beyni Nasıl Beslenir ?
İnsan beyni 1.5 kg ağırlığında, 140 milyar hücre ihtiva eden, elektriksel ve kimyasalileti ile çalışan biyolojik bir bilgisayardır. Bu bilgisayarın 2 önemli enerji kaynağı ise kan şekeri ve oksijendir.
Beynimiz ağırlık olarak vücudun yüzde 2’si olduğu halde vücuda gelen kan oksijeninin yüzde 20’sini, şekerin ise büyük bölümünü tüketir. Dolayısıyla her ikisinin de kısa süreli beyne ulaşmaması dahi çok ciddi beyin hasarlarına hatta ölüme yol açabilir.
Kan Şekerinin Düşük Olması Beyinde Hasara Yol Açar mı ?
Kan şekerinin düşük olması, beyinde ciddi rahatsızlıklara yol açtığı gibi yüksek olması da (diabette olduğu gibi) uzun vadede beyinde ve sinir sisteminin diğer bölgelerinde ciddi rahatsızlıklara neden olur.
Şeker hastalarının bu nedenle kan şekerini mutlaka makul sınırlar içersinde tutması, bunun için diyet yapması, ihtiyaç olduğunda da ilaç kullanması gerekir.
Beyin sağlığımızı korumak için yapılması gerekenler nelerdir ?
1-Temiz hava
Çevre kirliliği ve sigara, hafıza zayıflamasının ilk nedenleridir. Ayrıca damar sertliğinin oluşumunda katkıları olduğundan, dolaylı olarak yine beyin sağlığını olumsuz yönde etkilerler. Bu nedenle temiz hava ve temiz çevre, sağlıklı bir beyin için şarttır.
2- Spor ve yürüyüş
Haftada bir yapılan terletecek sporun beyinde morfin benzeri maddeler salgılatarak anti-stres etkisi yaptığı bilimsel olarak gösterilmiştir.
Stresin beyin üzerinde nasıl bir etkisi vardır ?
Mekanizmasını tam olarak anlamasak bile, stresin beyin ve vücut sağlığı üzerine olumsuz birçok etkisi vardır.
Stres anında kan akışı bozulur
Stres anında böbrek üstü salgı bezinden salgılanan hormon, kan şekerinin ve tansiyonun yükselmesine yol açar.
Kalp-damar sistemini olumsuz olarak etkiler.
Beynin, vücudun en fazla kan kullanan organı olması nedeni ile kan akışını bozacak kalp ve damar problemleri beynin fonksiyonlarını da direk olarak etkiler.
Damar sertliği, kalp sağlığı açısından koroner problemler ve kan pıhtısı tıkanıklığına yol açması nedeniyle ne kadar önemli ise beyin için de o kadar önemlidir.
Beyin yeterince kan alamadığında ne gibi hastalıklar ortaya çıkar ?
Beyin yeterince kan alamadığında hafıza bozuklukları, damar tıkanıklıklarına bağlı felçler, bunama gibi tablolar ortaya çıkabilir.
Stresin yanında ortaya çıkan duygular da önemlidir.
Az miktarda stres, öğrenmeyi arttırırken, fazla miktarda stres, öğrenmeyi zorlaştırır. Stres hormonu uzun süre salgılandığında ise, beyinde, hücreler arası transfer ve bilgi akışını bozar.
