Aşırı el terlemesi hastalığı (Palmar hiperhidroz) kişinin el ayası ve parmaklarında ortaya çıkan terlemenin kişinin hayatını, psikolojik durumunu, sosyal yaşantısını ve günlük işlerini etkileyecek derecede olmasıdır. Bu terleme sadece ellerde olabileceği gibi sıklıkla ayaklarda bazen yüz-kafa ve koltuk altlarında da terleme eşlik edebilir. Toplumda her 100 kişiden 2-3’ünde olup her iki cinsiyette görülme sıklığı aynıdır.
Olguların yaklaşık yarısında aileseldir. Genellikle çocukluk çağında başlar, bazı kişilerde 35-40 yaşından sonra azalarak, bazı kişilerde hiç değişmeden hayat boyu devam eder. Sıcak mevsimlerde daha belirgindir. Ayak terlemesinin eşlik ettiği durumlarda çorap giymekle azalabilir. Genellikle uykuda olmaz.
Stres, heyecan gibi duygusal durumlar, terleme sorununu düşünüyor olmanız aşırı terlemeyi tetikleyebilir. Terlemeyi sempatik sistem ayarlar. Buradaki ayar bozukluğu, aşırı duyarlılık ve fazla çalışma aşırı ter üretimine neden olur.
Tüm tetkikler normaldir, hormon bozukluğu yoktur, ter bezlerinin boyutu, sayısı ve yapısı normaldir. Bitkisel çözümlerle, ilaçla, psikoterapiyle ayak terlemesinden kurtulma imkanı yoktur.
Ameliyatsız basit çözüm var mı ?
Terleme şiddetli değilse nemlenme şeklindeyse terleme önleyici krem, losyon, sabun jel vb. ürünlerle her gün akşamları kullanılarak terleme azaltılabilir. Bu ürünler içindeki aluminyum klorid ile ter bezlerini tıkayarak terin dışarıya çıkmasını önler. Ama terleme şiddetli ise tıkaç basınca dayanamayarak açılır ve tedavi etkili olmaz ve alerji ya da cilt tahrişi yapabilir.
Islanma şeklinde şiddetli terleme varsa iyontoforez ve botoks tedavisi yapılabilir. İyonferez tedavisi özel cihazla haftada 2-3 kere 20-30 defa elektrik verilmesi ile ter bezlerini şok etkisi yaparak terlemeyi azaltabilir, geçirebilir.
Zaman alıcı bir yöntemdir, hayat boyu uygulanması gerektiği için bıktırıcı bir yöntemdir ve ellerde yanma yapabilir.
Ayrıca damlama, akma şeklinde olan daha şiddetli el terlemelerinde etkili olamamaktadır. Botoks tedavisi ise el için 3-4 ayda bir uygulanmalıdır, çünkü etkisi geçicidir. El ayası ve parmaklara 15-20 kere botoks enjeksiyonu yapılarak ter bezlerinde geçici felç oluşturulur. Ağrılı ve yüksek maliyetlidir. Duyu kaybına sebep olabilir.
Klipsli ETS
Ayrıca damlama, akma şeklinde olan daha şiddetli el terlemelerinde etkili olamamaktadır. Aşırı el terlemesine son vermenin tek yolu klipsli ETS ameliyatıdır. Bu ameliyatı olan her 100 kişiden 98-99’unun ellerinde kalıcı kuruluk sağlanır. Geri kalan 1-2 kişide etkisiz kalabilir veya sonradan terleme şikayeti tekrar edebilir.
Aşırı el terlemesinde geçici tedaviler yetersiz kalırsa veya tedaviden bıkılırsa, kalıcı tedavi istenirse, diğer bölgelerin(koltuk altı, yüz, ayak) de eşlik ettiği durumlarda, damlama-akma şeklinde çok şiddetli terleme mevcutsa klipsli ETS ameliyatı tercih edilebilir.
Ameliyat yaklaşık yarım saat sürer ve etkisi ameliyat sonlandığı anda görülür.
El terlemesinin yanında yüz kızarması, yüz ve koltuk altı terlemesi şikayetleri de istenirse aynı ameliyat içinde tedavi edilebilir. Ayak terlemesine %60-80 ihtimalle azaltıcı veya geçirici etkisi vardır.
