Vajinismusun tedavisinde en sık kullanılan ve en etkili geleneksel yaklaşımlardan biri davranışçı yaklaşımdır. Bu yaklaşımda, cinsel davranışların tüm diğer davranışlar gibi öğrenildiği ve cinsel işlev bozukluklarının yanlış öğrenmelere bağlı olduğu görüşü esas alınmaktadır. Öğrenme kurallarına dayanan, derin kas gevşetme ve sistematik duyarsızlaştırma yöntemlerinin kullanıldığı tedavide nelerin yanlış öğrenildiği üzerinde durulmakta ve odak noktası vajinismusu olan danışan olmaktadır.
Bu yaklaşıma göre cinsel ilişkiye girememe davranışının altında yatan nedenlerin üzerinde durmak yerine, bu davranışın değiştirilmesi daha uygundur. Başka bir deyişle cinsel terapi sürecinin amacı istenilmeyen davranışların değiştirilmesi veya ortadan kaldırılması ve yerine uyumlu davranışların kazandırılmasıdır. Bu amaç için yerine göre birden fazla şartlanma işlemi uygulanabilir. Kaynağı ne olursa olsun, bireyin yakınmalarına yol açan belirtiler ya da uyumu bozan davranışlar ortadan kalkınca, denge ve düzen sağlanmaktadır.
Tedavi diye kastedilen sadece semptomların yani rahatsızlık belirtilerinin geçmesi değil; bu belirtileri yaratan bilinçdışı çatışmaların çözümlenmesi, huzurlu ve mutlu bir hayatın oluşması, çift ilişkisinin düzenlenmesi ve sağlıklı bir cinselliğin yaşanmasıdır.
Vajinismus tedavisinde hasta değerlendirmesi
Vajinismus tedavisinde izlenecek yol haritasının seçilebilmesi açısından öncelikle çiftin çok iyi bir şekilde değerlendirilmesi gerekir. Değerlendirme, bütüncül bir yaklaşım gerektirir. Vajinismuslu çiftin kişilik analizleri, iletişim düzeyleri,cinsellikle ilgili düşünceleri,evlilik ilişkileri,duygusal çatışmaları veya uyumları da bu değerlendirme de önemlidir.
İlk gece, ilk cinsel ilişki ile ilgili yanlış düşüncelerin, inançların değiştirilmesiyle başlanır. Bu yanlış inançlar genelde şu şekildedir:
İlk cinsel ilişki sırasında acı çekilir.
Kızlık zarının yırtılması ile kanama olur. Bazı kadınlar hastanelik olur, dikiş atılır.
İlk geceden sonra yürümek, hareket etmek hatta üstüne oturmak dahi çok zordur.
Vajina çok küçük, penis büyüktür. Bu yüzden giriş sırasında mutlaka bir problem olmalıdır.
Cinsel ilişki sırasında kilitlenip, birbirlerinden ayrılamayanlar vardır.
Tüm bu düşüncelerin yanlış oldukları hastanın/çiftin eğitim düzeyine göre açıklanır ve yanlış bilgilerin yerine doğru bilgilendirme yapılır. Tedavinin temel felsefesi ‘hastalık yoktur, hasta vardır’ bu yüzden her tedavi aslında çiftin ihtiyaçlarına yönelik olmalıdır.
Adım Adım Vajinimus Tedavisi
-Tedavi süresince çifte belli bir aşamaya gelene kadar cinsel birleşmeyi denemek yasaklanmaktır. Bunun iki nedeni vardır. Birincisi çiftin vajinanın kasılması engellenmeden yapacakları cinsel girişimleri büyük bir olasılıkla yine başarısızlıkla sonuçlanacak ve bu da çiftin tedaviye olan motivasyonların azalmasına ve hayal kırıklığına yol açar.
-Kadının kendi bedenini tanıma egzersizleri verilir.
-Derin gevşeme teknikleri öğretilir.
-PC kasları dediğimiz pelvik kaslarını kontrol etmelerini sağlayacak olan ve bilinçaltı kayıtlarda değişime yol açacak olan "Kegel Egzersizleri" yaptırılır.
-Parmak egzersizlerine geçilir. Tüm vajinismus hastaları parmak egzersizlerinden çok korkar ve kaçınır. Parmak egzersizi olmayan bir tedavi arayışına girer. Bu korku çok normaldir. Genellikle tedavinin ilk birkaç seansı sonrasında kendiliğinden kaybolur.
-Gerekli görülürse penise benzeyen dilatörler kullanılır.
-Vajinismus tedavisinde en önemli faktörlerden birisi ev ödevleridir. Ev ödevlerinin eksiksiz yapılması tedavi başarısını çok etkiler.