SEP (Somatosensory Evoked Potentials)/Duyusal Uyarılmış Potansiyeller: Duyu sinirlerinin el ve ayak bileklerinde düşük şiddette elektrik uyarımı sonucu omurilik ve beyinde ortaya çıkan elektrik aktivitesini değerlendiren bir tetkiktir. Elektrik uyarımı çok düşük olduğundan ağrısız bir tetkiktir. Bu tetkik kalın duyu siniri lifleriyle iletilen derin duyuyu değerlendirir. Derin duyu özellikle dengemizin sağlanmasından sorumludur. Ayrıca başımızın, gövdemizin, kollarımızın veya bacaklarımızın, gözlerimiz kapalıyken bile nerede olduğunu algılamamızı sağlar. Derin duyuyu ileten sinir lifleri önce omurilikten beyin sapına, daha sonra da beyin kabuğunda yer alan duyu merkezine ulaşır. Bu nedenle SEP, omuriliği tutan hastalıkların değerlendirilmesinde çok yararlı bir tetkiktir. Omuriliği tutan ve sık görülen hastalıklar arasında MS (Multipl Skleroz), transvers miyelit ve diğer demiyelinizan hastalıklar, boyun fıtığı, omurilik yaralanmaları, omuriliğe bası yapan tümörler vb. sayılabilir. Bu hastalıkların hem tanısının konmasında hem de tedavisinin takibinde çok önemli bilgiler verir ve sıklıkla kullanılır. Çekim sırasında hasta rahat bir şekilde yatırılır veya hafif oturur pozisyonda uzanması sağlanır. Çekim sırasında odanın ışıkları azaltılır, loş ve gürültüsüz bir ortam sağlanır. Hasta çekime gelirken tok olmalıdır. Saçlar, el ve ayak bilekleri temiz ve krem sürülmemiş olmalıdır. İyi bir çekim hastanın uyumuna göre 30 dk-1 saat arasında sürer.
VEP (Visual Evoked Potentials)/Görsel Uyarılmış Potansiyeller: Görme sinirinin normal olup olmadığını değerlendirmek için kullanılan bir tetkiktir. Görme siniri retinadan başlar ve beynin arkasında yer alan görme merkezine kadar beyin boyunca ilerler. VEP, görme sinirinin beyindeki görme merkezine ulaşana kadar tüm seyri boyunca iletim hızını ve lif yoğunluğunu değerlendirir. Özellikle görme bozukluklarının değerlendirilmesi için kullanılır. Çekim için hasta bir ekranın karşısına oturtulur. Ekranda dama tahtası şeklinde dizayn edilmiş siyah ve beyaz kareler vardır ve bu karelerin renkleri belirli bir frekasta değişir. Hastanın kafasının arkasındaki görme merkezinin üstündeki saçlı deriye kayıt elektrotları yerleştirilir. Elektrotların yapışması için iletken bir krem kullanılır. Hastanın gözlerinden biri kapatılır. Daha sonra hastadan açık olan gözüyle sürekli olarak ekranın tam ortasındaki küçük kırmızı daireye bakması istenir. Çekim başladığında ekrandaki karelerin renkleri siyah ve beyaz arasında değişmeye başlar ve beynin görme merkezinde ortaya çıkan elektrik aktivitesi belirli bir süre kaydedilir. Daha sonra aynı işlem diğer göz için de yapılır. Çekim sırasında odanın ışıkları azaltılır, loş ve gürültüsüz bir ortam sağlanır. VEP, tamamen ağrısız bir işlemdir. Elde edilen elektrik potansiyellerinin ortaya çıkma zamanı ve boyutuna göre sinirin durumu, normal olup olmadığı değerlendirilmiş olur. Hasta çekime gelirken tok olmalıdır. Saçlar temiz ve krem/jöle vb. sürülmemiş olmalıdır. İyi bir çekim hastanın uyumuna göre 20-30 dakika sürer.
BAEP (Brainstem Auditory Evoked Potentials)/İşitsel Uyarılmış Potansiyeller: İşitme sinirinin normal olup olmadığını değerlendirmek için kullanılan bir tetkiktir. İşitme siniri iç kulaktan başlar ve beynin yanlarında yer alan işitme merkezine kadar ilerler. BAEP, işitme sinirinin beyindeki işitme merkezine ulaşana kadar tüm seyri boyunca iletim hızını ve lif yoğunluğunu değerlendirir. Özellikle işitme bozukluklarının değerlendirilmesi için kullanılır. Çekim için hastanın kulaklarına ayrı ayrı klik sesi veren kulaklık yerleştirilir. Hastanın kulaklarının arkasındaki işitme merkezinin üstüne kayıt elektrotları yerleştirilir. Elektrotların yapışması için iletken bir krem kullanılır. Çekim başladığında hastanın bir kulağına klik sesi verilirken diğer kulağına dış seslerden etkilenmemesi için beyaz gürültü verilir. Bu esnada beynin işitme merkezinde ortaya çıkan elektrik aktivitesi belirli bir süre kaydedilir. Daha sonra aynı işlem diğer kulak için de yapılır. Çekim sırasında odanın ışıkları azaltılır, loş ve gürültüsüz bir ortam sağlanır. BAEP, tamamen ağrısız bir işlemdir. Elde edilen elektrik potansiyellerinin ortaya çıkma zamanı ve boyutuna göre sinirin durumu, normal olup olmadığı değerlendirilmiş olur. BAEP, özellikle işitme kaybı, kulak çınlaması ve beyin sapı lezyonlarının neden olduğu problemlerin değerlendirilmesi için kullanılır. Hasta çekime gelirken tok olmalıdır. Saçlar temiz ve krem, jöle vb. sürülmemiş olmalıdır. İyi bir çekim hastanın uyumuna göre 20-30 dakika sürer.
