Tetik nokta nedir?
Tetik nokta (trigger point) kaslar üzerinde genellikle gergin bantlar zemininde gelişen ağrılı ve hassas noktalardır. Bu gergin bantlar halk arasında kulunç olarak da adlandırılır. Tetik noktalar ağrı, hassasiyet yanında tutukluğa ve hareket kısıtlılığına neden olarak yaşam kalitesini ciddi anlamda bozabilir. Uzun sürmesi durumunda kas içinde kuvvetsizlik oluşturarak vücudun başka bölgelerinde de benzer durumları tetikleyebilir. Bir veya daha fazla kas grubunda birlikte bulunabilen bu ağrılı duruma miyofasyal ağrı sendromu denir.
Tetik nokta neden oluşur?
Tetik noktalar genellikle kas liflerinin orta noktalarında yer alırlar. Bu noktalar sinirlerin kaslara girdiği ve sinyallerini ilettiği noktalardır. Aşırı kullanım, stres, travmalar veya postürel bozukluklara bağlı gerilmeler gibi nedenlere bağlı olarak kas liflerinde aşırı ve şiddetli bir şekilde kasılma meydana gelir. Tam gevşeyemeyen kas lifleri devamlı kasılı kaldıklarında bölgede oksijensizlik ve zararlı maddelerin uzaklaştırılmasında yetersizlik ortaya çıkar. Bu da ağrı sinyali oluşturarak kasılmanın artmasına neden olur ve bir kısır döngü ortaya çıkar. Başlatan neden tekrarlayan mikrotravmalara bağlı uzun süreli zedelenmeler olabileceği gibi, kasa ani bir yüklenmeye bağlı incinmeler de tetik nokta oluşumundan sorumlu olabilir.
Tetik noktaların belirtileri nelerdir?
Tetik noktalar vücutta en fazla baş, boyun, omuz kuşağı, sırt ve bel bölgelerinde ortaya çıkarlar. Her zaman ağrıya neden olmayabilirler. Bazen bir belirti vermeden yıllarca sessiz kalabilirler. En önemli belirtileri ağrı olsa da, güçsüzlük, halsizlik, hareket kısıtlılığı, postür bozuklukları, ödem, bulantı, baş dönmesi, uyku bozuklukları ve depresyon gibi çok çeşitli belirti ve bulgulara neden olabilirler.
Ağrı kulunç şeklinde tarif edilebileceği gibi, sıklıkla baş ağrısı, boyun, sırt, bel, omuz ve kalça ağrısı, bazen de kol veya bacaklara yayılan ağrılar şeklinde ortaya çıkabilir. Ağrı sürekli veya aralıklı olabilir. Genellikle kişiyi halsiz bırakıcı ve kısıtlayıcı karakterdedir.
Tetik noktaların önemli belirtilerinden birisi de yansıyan ağrılardır. Çene, kulak, boğaz, el bileği, parmaklar, diz, ayak bileği ve ayak gibi vücudun değişik bölgelerinde görülebilir ve hareket kısıtlılıklarına neden olabilir.
Yorgunluk, aşırı egzersiz, soğuk hava, uzun süren hareketsizlik, duygusal gerilim, stres ve viral enfeksiyon gibi durumlar şikayetlerin artmasına neden olabilir.
Tetik nokta tedavisi nasıl yapılır?
Miyofasyal tetik nokta tedavisinde amaç, ağrının giderilmesi, yeterli kas kuvvetinin sağlanması ve ortaya çıkan kısıtlılıkların giderilmesidir. Öncelikle rahatsızlığa neden olabilecek, postür bozukluğu, aşırı ve uygun olmayan kullanım, stres gibi faktörlerin önlenmesine çalışılmalıdır. Tetik nokta tedavisinde ağrıyı hafifletmek için antienflamatuar ilaçlar, kas gevşeticiler gibi farmakolojik ajanlar kullanılabilir.
Tetik nokta tedavisinde değişik tedavi yöntemleri uygulanabilir:
Tetik nokta enjeksiyonu
Kuru iğneleme
Akupunktur
Spreyleme-germe
Masaj
Fizik tedavi uygulamaları (Ultrason, TENS, interferans, lazer, yüzeyel ısı uygulaması)
İskemik basınç uygulama
ESWT (şok dalga tedavisi)
Hilterapi (yüksek yoğunluklu lazer tedavisi)
Egzersiz
Tetik nokta enjeksiyonu nasıl yapılır?
Tetik nokta tedavisinde etkili ve sık uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu amaçla lokal anestezikler, steroid ya da botulinum toksin kullanılabilir. Öncelikle ağrıyı tetikleyen noktalar tespit edilir. Cilt temizliği sonrasında iğne ile tetik noktanın içine girilerek ilaç veya serum fizyolojik uygulanır. İşlem birkaç saniye sürer ve ağrı üzerindeki etkisi dakikalar içinde ortaya çıkar. İşlem gerekli olduğunda farklı günlerde olmak kaydıyla birkaç kez tekrarlanabilir. Etkilenen kas üzerine yapılan germe egzersizleri ile desteklenirse tedavinin başarı oranı yükselir.
