Çocuklarda televizyon izlemenin ve bilgisayar ile ilgilenmenin oranı ne olmalıdır, bu oran aşılırsa ne tür hastalıklara davetiye çıkarılır?
ÇOCUKLAR VE GENÇLER NE KADAR SÜRE EKRAN BAŞINDA KALIYORLAR ?
Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre çocukların ve gençlerin ekran (TV ya da bilgisayar ekranı) karşısında geçirdikleri süre günde 2-5 saat arasında değişmektedir. Bu da 365 günle çarpılınca yılda 730-1460 saate karşılık gelmektedir. Bu süre çocukların okulda geçirdikleri süre olan yılda 1260 saatten (7 saat x 180 gün) ya da aileleriyle baş başa geçirdikleri süreden (günde yarım saat- 2 saat- yılda 182-730 saat), oyun, spor, hobiler için ayrılan süreden ( haftada 2-4 saat- yılda 104-208 saat) daha uzundur. Yani günümüzde çocuklar ve gençler uyumak dışında yapılan her şeyden daha fazla zamanlarını ekran karşısında geçiriyorlar. Yine yapılan araştırmalara göre çocukların 0’ü okul öncesi dönemde TV izlemeye hatta bilgisayar başında zaman geçirmeye aileleri tarafından yönlendiriliyorlar. Üstelik okul öncesi dönem çocukları genellikle tüm gün evde oldukları için ekran karşısında geçirdikleri süre çok daha uzun olabiliyor. Evlerde televizyonlar bütün gün açık oluyor ve çocuklar doğrudan izlemeseler bile oradan gelen ses ve görüntülere maruz kalıyorlar.
ÇOCUKLAR EKRAN ARACILIĞIYLA NE İLE BAŞ BAŞA KALIYORLAR ?
Çizgi Filmler: Büyük çoğunluğunda saldırma, yok etme, vurma, savaş, büyü, sihir…
Diziler: Mafya, cinsellik, şiddet, çeşitli sahtekarlıklar, doğa üstü güçler, ruhlar…
Haberler: Savaş, terör, kapkaç, kaçırılma, hırsızlık, cinayet...
ÖZETLE, Erişkin dünyasında tanık olmasını istemeyeceğiniz her şeyle, çok erken yaşta medya aracılığıyla tanışıyorlar.
ÇOCUKLAR NEDEN DAHA DUYARLIDIR ?
Davranışları izleyerek öğrenirler.
Gerçekle fanteziyi ayırt edemezler.
Erişkinin yargılama, neden sonuç ilişkisi yetilerine sahip değildirler.
0-3 YAŞ ARASINDA UZUN SÜRE TV KARŞISINDA KALMANIN SONUÇLARI NELERDİR ?
Dil gelişimi olumsuz etkileniyor.
Karşılıklı sosyal etkileşimi öğrenemiyorlar.
Sağ-sol yarıküreler arası denge ve iletişim bozuluyor. Bu da ileride okuma yazma güçlükleri, eğitim hayatında zorlanma ve isteksizliklere neden olabiliyor.
Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı 0-2 yaş arasındaki çocukların yaşamında televizyon ya da bilgisayarın hiç yer almaması önerilmektedir. !
TELEVİZYONUN OLUMSUZ ETKİLERİNİN NEDENLERİ NEDİR ?
Televizyon ve bilgisayar ekranında görüntüler her 5-6 sn’de bir değişir. Bu hızla değişen görüntü ve sesleri izleyen kişi düşünmeden, yorumlamadan pasif izleyen konumuna geçer. TV izlerken hem beden hem de zihin tamamen pasif durumdadır.
Ekrandaki görüntüler , sesler ve efektler ilginin dağılmasını önleyecek şekilde hazırlanmıştır. Sürekli hareket, değişim, heyecan vardır. Bu harekete ve hıza alışan bir zihin için gerçek dünya durağan, sıkıcı gelmeye başlar. Farklı etkinliklerle kendi kendini oyalama becerisi azalır. Kendi kendine oyalanamama olur. Çok televizyon izleyen çocuklar televizyonun olmadığı ortamlarda sürekli can sıkıntısından yakınırlar.
Ekrandaki şiddet içerikli görüntüler çocuğa şiddetin yaygın olduğu, olağan bir baş etme yolu olduğu düşüncesini kazandırır. Bu da çocuk ve gençlerde şiddete duyarsızlık, saldırgan davranışlara neden olur.
Ekrandaki korkunç görüntüler ve sesler çocukların belleklerinde kalıcı bir biçimde saklanır. Hatta bu tür görüntüleri izledikten sonra kendi kendilerine zihinlerinde aynı görüntüleri canlandırabilirler. Bundan sonra en ufak bir uyarandan sonra aşırı korku, panik, gece kabusları, uyku bozuklukları gelişebilir.
TV VE BİLGİSAYAR BAŞINDA UZUN SÜRE GEÇİRMENİN OLUMSUZ SONUÇLARI NELERDİR ?
Fiziksel sonuçlar: Hareketsizlik ve buna bağlı sağlık, kilo sorunları.
Duygusal sonuçlar: Korkular, kaygılar, sinirlilik, aşırı duygusallaşma
Bilişsel: Sözel becerilerde kısıtlılık, dikkat dağınıklığı, okul başarısızlığı, yaratıcılığın azalması, okumaya ilgisizlik
Davranışsal sonuçlar: Şiddet eğilimi, küfür, cinsellikle erken tanışma, dürtüsellik, tüketim ve marka tutkusu, bağımlılıklar
Sosyal sonuçlar: Sosyal ilişkilerde zorluk, kısıtlılık, farklı değerler ve inançlar-yalan,sahtekarlık.
NELER YAPILABİLİR ?
1. İki yaş altındaki çocuklar TV izlememeli.
2. TV çocuğu oyalama aracı olarak kullanılmamalı.
3. TV karşısında yemek yedirilmemeli.
4. İki yaşından sonra günde en fazla 1 saat:
Program seçimini anne baba yapmalı,
Anne baba çocukla birlikte konuşarak, tartışarak izlemeli,
5. TV izleme tutumu konusunda anne baba örnek olmalı:
Seçici olmak, program bittiğinde TV’u kapatabilmek.
TV dışında etkinlikler, sohbet, okuma, oyuna zaman ayırmak.
6. Aile kuralları:
Yemek yerken TV izlenmeyecek.
TV bütün gün açık olmayacak.
3. Yatak odalarında TV olmayacak.
7. Çocuğun hobileri, oyunları, diğer çocuklarla bir araya gelmeleri desteklenmeli.
8. TV ödül ya da ceza olarak kullanılmamalı.
