Stres “bir seri katilin anatomisi”

Stres “bir seri katilin anatomisi”

“Stress” aslında bir fizik terimi olarak ortaya çıkmıştır ve  Baskı – Zorlama anlamında TDK ‘ nın ruh bilim terimleri sözlüğünde yer almıştır. 
Psikoloji literatüründeki haliyle en sade olarak Davis (1990) stresi; bireyin duyguları, düşünce süreçleri veya bedensel açıdan baş edebilme gücünü tehdit eden bir gerilim durumu olarak tarif etmiştir. Bu tariften yola çıkarsak her bireyin günlük yaşam olaylarıyla baskı altında kalması doğal bir süreçtir. Yani stres yaşamımız için doğal bir olgudur ve her birimizin stres ile baş etme becerisi vardır. Ancak 2 faktör stres ile baş etmede zorlanmamızı ve hatta bazen sağlık durumumuzu tehdit edecek şekilde stresin baş etme becerilerimize karşı galip gelmesi durumunu yaratır. Şimdi bu iki faktörü açalım. 1. Faktör genetik faktörlerinde destek verdiği ama ağırlıklı olarak  varoluşumuzun ilk gününden itibaren oluşan yaşam olayları ile geliştirdiğimiz baş etme becerilerimiz. Bu beceriler ne kadar gelişmiş ve güçlü olursa stresli durumlarla o denli mücadele edebiliriz. 2. Faktör ise tabiî ki stresli yaşam olaylarına ne denli maruz kaldığımız ve bu olayların ne denli güçlü olduğu.

Aslında bir metaforla şöyle izah edilebilir. Bu bir spor musabakası gibi düşünülürse baş etme mekanizmalarımızı  bir takım olarak düşünelim ve adını da BEM koyalım bem ile stres takımları arasında sürekli bir rekabet ve müsabaka vardır. Maç içinde bazı anlarda stres takımı iyi bir organizasyon ile bem e karşı skor yapabilir. Ya da bem çok iyi bir savunmaya sahipse baskılı ataklara ve skor çabasına güzel yanıt verir ve skor şansı vermez. Ama tabi bem sürekli antreman yapmalı ve takım gücünü yükseltmelidir ki maçları kazanabilsin.

Ancak tabi stres bu eğlenceli metafordaki kadar masum değildir. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar stresin kimyasını açığa çıkardıkça stresin ne kadar tehlikeli olduğunu daha iyi anlıyoruz. Uzmanlar çalışmalar  ilerledikçe tarihin en azılı virüslerinden bile daha tehlikeli bir düşman olduğunda hem fikir oldukları stres ile ilgili daha etkin çözümler geliştirmek için  profesyonel yardım almak konusunda tavsiyelerde bulunuyorlar. Stres, son dönemde hakkında daha fazla bilgi sahibi oldukça insanlık tarihinin en başından beri bir baş belası ve insanlığın en korkutucu seri katili ünvanına hak kazanmıştır. Bununla beraber bu azılı katili kendimizden uzak tutmak için gerekli çabayı göstermiyor olabiliriz. Stresin bilinen tüm fizyolojik rahatsızlıkların altında yatan kaynaklardan biri olduğunu  belirten uzmanlar, her gün daha fazla tıbbi tanı ile ilgili tedavi prosedürüne stresle baş etme çalışması ekliyorlar. Stresle baş etme çalışmalarının günlük yaşamın bir parçası olması gerektiğini artık tartışma götürmeyen bir gerçek.

Bu makale 10 Aralık 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Psk. Dan. Ferhat Buldum

Psk.Dan. Ferhat Buldum, lisans öncesi öğrenimlerinin ardından Mersin Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık bölümünde başladığı eğitimini başarıyla tamamlamıştır.

2015- 2017 Berdan Cıvata, Endüstriyel Danışmanlık 2006 - 2009 Özel Eğitim Kurumları, Eğitim Koordinatörü olarak görev almiş olan Psk.Dan. Ferhat Buldum mesleki çalişmalarına şu an Mersin Osgb ve Psikolojik Danışmanlık merkezin'de devam etmektedir.

 

Etiketler
Psikolojik stres
Psk. Dan. Ferhat Buldum
Psk. Dan. Ferhat Buldum
Mersin - Psikoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube